رسانه‌های ارتباط جمعی و حکمرانی شایسته در نظریه‌های ولایت ‌فقیه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، دانشگاه صدا و سیما؛ و عضو انجمن مطالعات سیاسی حوزه ، قم، ایران.

2 کارشناسی ارشد، علوم ارتباطات اجتماعی، دانشکده دین و رسانه، دانشگاه صدا و سیما، قم، ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر کشف رابطه نظریات ولایت فقیه با پدیده‌های نوپدید فاقد خاستگاه دینی، یعنی رسانه‌های ارتباط جمعی و «حکمرانی شایسته» است. در این راستا و با روش توصیفی- تحلیلی به تقریر دیدگاه‌های مختلف از ولایت فقیه پرداخته و درنهایت نحوه ارتباط آن‌ها با رسانه‌ها در چارچوب حکمرانی مطلوب تبیین شده است. نتایج نشان داد که دیدگاه امام خمینی با توجه به الگوهای نظری موجود پیرامون رسانه‌های ارتباط جمعی، در حد میانه‌ای قرار می‌گیرد و از یک‌سو به آزادی رسانه‌ها می‌اندیشد و از دیگر سو به مصالح جامعه نظر دارد. به همین دلیل است که شماری از محققین نوع نگاه ایشان به ولایت فقیه و حکومت را نیز به نظریه «مشروعیت ترکیبی»، «مشروعیت دو گانه» نزدیک می‌دانند. بنابراین، رسانه‌های ارتباط جمعی از سویی می‌بایست به ایده‌ها و آرزوهای بشری یعنی عدالت، آزادی، امنیت و معنویت توجه کنند و همّت خود را صرف عملی شدن این ایده‌ها نمایند که در این میان برخی از محدودیت‌ها مانند عقل و شرع، قانون و فقدان توطئه را خواهند داشت. از سوی دیگر، از آزادی نیز برخوردار خواهند بود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Mass Media and Decent Governance in the Theories of Velāyat-e Faqih

نویسندگان [English]

  • Kamal Akbari 1
  • Mohammad Amir Haghshenas 2
1 Assistant Professor, Radio and Television University; Member of the Association for Political Studies, Qom, Iran.
2 Master's degree, Social Communication Sciences, Faculty of Religion and Media, University of Broadcasting, Qom, Iran.
چکیده [English]

The purpose of the present study is to discover the relationship between the theories of Velāyat-e Faqih and some emerging phenomena that have no religious origin, namely mass media and "decent governance". In this regard and using a descriptive-analytic method, different views on Velāyat-e faqih were mentioned and finally their relation to the media in the framework of favorable governance were explained. The results showed that considering the existing theoretical models about the mass media, Imām Khomeyni has a moderate attitude as on the one hand, he thinks of the freedom of mass media, and on the other hand, considers the expediency of society. Thus, some researchers deem that his outlook on Velāyat-e Faqih and governance resembles the theory of "mixed legitimacy" and "dual legitimacy". Therefore, the mass media on the one hand, should pay attention to human thoughts and aspirations, namely justice, freedom, security, and spirituality and make an effort to realize them and in the meanwhile observe some limitations such as ration, religion, law, and avoidance of conspiracy, and on the other hand, regard for liberty.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Velāyat-e Faqih (Guardianship of an Islamic Jurist)
  • Theory of Selection
  • Theory of Appointment
  • Mass Media
  • Favorable Governance

مراجع

ابراهیم‌پور، حبیب؛ روشندل اربطانی، طاهر (1387). بررسی جایگاه رسانه ملی در الگوی حکمرانی پایدار در ایران. مدیریت دولتی، 1(1).
ابوالفتحی، محمد؛ قنبری، لقمان (1398) بررسی موانع و راهکارهای تحقق حکمرانی خوب در ایران با تاکید بر سرمایه اجتماعی در سطح کلان. پژوهش‌های راهبردی سیاست، 29.
اکبری، کمال (1387). سیر تطور فقه سیاسی شیعه. تهران: انتشارات پژوهش‌های رادیو.
اکبری، کمال (1393). فقه سیاسی و جمهوری اسلامی ایران. قم: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
اکبری، کمال؛ اولیائی، احمد (1395). ظرفیت‌های نظریات ارتباطات بین‌الملل برای تبلیغ اسلام در مقیاس جهانی. سیاست متعالیه، 15: ص138-121.
آهنگران، جعفر (1397). ارتباط‌سنجی حکمرانی خوب با فرهنگ سیاسی ایران، با تمرکز بر فرهنگ سیاسی شیعه در ایران. مدیریت سازمان‌های دولتی، 6(4).
جاوید، محمدجواد؛ باقری چیزه، علی (1398). اصول ثابت و متغیر «حکمرانی علوی» در مدل اجرایی امام خمینی. پژوهشنامه متین، 84.
حرّعاملی، محمد بن حسن (1403ق). تفصیل وسائل الشیعه إلی تحصیل مسائل الشریعه. تهران: انتشارات اسلامیه، ج18.
حسن‌پور، ندا؛ آقاجانی، حسینعلی (1393). نقش شفاف‌سازی رسانه بر حکمرانی خوب. در: کنفرانس بین‌المللی و آنلاین اقتصاد سبز.
حق‌شناس، علی‌محمد (1380). فرهنگ معاصر هزاره. تهران: انتشارات فرهنگ معاصر.
خمینی، سید روح‌الله (1361). صحیفه نور. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ج6-8، 13.
دوله، فاطمه؛ سیف اللهی، سیف‌الله؛ زنجانی، حبیب‌الله (1398). مطالعه زمینه‌ها و موانع شکل‌گیری حکمرانی خوب در ایران معاصر. علوم اجتماعی، 45.
دیندار فرکوش، بهلول (1390). بررسی تأثیر نشانگرهای اخلاق رسانه‌ای بر حکمرانی خوب از دیدگاه اساتید دانشگاه‌های آزاد اسلامی منطقه تبریز. مطالعات رسانه‌ای، 6(15).
صفری فروشانی، نعمت‌الله (1376). انتصاب و انتخاب؛ بررسی دلایل دو نظریه. حکومت اسلامی، 6.
طبرسی، احمد بن علی (1424ق). الاحتجاج. قم: نشر اسوه، چاپ پنجم، ج2.
عمید زنجانی، عباسعلی (1385). حقوق اساسی ایران. تهران: انتشارات دانشگاه.
عیوضی، محمدرحیم، مرزبان، نازنین (1395). بررسی مولفه‌های حکمرانی خوب از منظر امام خمینی. مطالعات سیاسی جهان اسلام، 5.
محمودی، امیر؛ آرش‌پور، علیرضا (1396). حکمرانی مطلوب؛ سازوکار ایجاد توانمندی در تحقق توسعه. سیاست جهانی، 22.
منتظری، حسینعلی (1376). منتظری از اوج تا فرود. دفاع از ارزش‌ها.
منتظری، حسینعلی (1377). پرسش و پاسخ جمعی از اساتید حوزه و دانشگاه در رابطه با بیستمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی. (جزوه).
منتظری، حسینعلی (1409ق). دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدولة الاسلامیة. قم: المرکز العالمی للدراسات الاسلامیة، الطبعة الثانیة.
Demmers, J. & et al. (2004). Good Governance in the Era of Glo, bal Neoliberalism Conflict and depolitisation in Latin America, Eastern Europe, Asia and Africa. London & New York: Routledge.
Held, V. (1997).The Media and Political. The Journal of Ethics, 1(2): P.187-202.
Nanda, V.P. (2006). The “Good Governance” Concept Revisited”. In: The ANNALS of the American Academy of Political and Social Science, Vol. 603, P.269-283.
Neumayer, E. (2003). The Pattern of Aid Giving The impact of good governance on development assistance. London & New York: Routledge.
 
سیاست متعالیه
دوره 9، شماره 34
مهر 1400
صفحه 173-192

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار