مؤلفه‌های تحزب مطلوب برای تقویت مشارکت سیاسی فعال در جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه علوم سیاسی، دانشکده تاریخ و مطالعات سیاسی، دانشگاه باقرالعلوم(ع)؛ عضو انجمن مطالعات سیاسی حوزه، قم، ایران

2 استادیار، گروه علوم سیاسی، دانشکده تاریخ و مطالعات سیاسی، دانشگاه باقرالعلوم(ع)؛ عضو انجمن مطالعات سیاسی حوزه، قم، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی مولفه‌های تحزب مطلوب برای تقویت مشارکت سیاسی فعال در جمهوری اسلامی ایران بود. این پژوهش با روش اجتهادی و ادبیات علامه نائینی به تبیین مولفه‌های تحزب مطلوب پرداخته است. یافته‌ها نشان داد، تحزب و نهادمندی سیاسی نوعی وضعیت است وحاکی از شرایطی که در جامعه رخ می‌دهد، و در مفهوم مثبت، مسلمانان آن را در رقابت مثبت و مسابقه در خیرات به‌کار برده‌اند. با توجه به گسترش صنعتی شدن و توسعه وسایل ارتباط‌جمعی و افزایش طبقه متوسط، جذب مشارکت نهادینه مردم از طریق نهادهای سیاسی ضرورت امروز ایران است. برای شکل‌گیری تحزب مطلوب شرایطی مانند برابری سیاسی، آزادی سیاسی، رقابت سیاسی و نظام انتخاباتی، انتخابات جدی و ارکانی که شامل سازمان، عضویت حزبی، مرامنامه، کارویژه و مالیه احزاب و منافیات و نبایدهایی از قبیل الیگارشی آهنین حزب، انحصارطلبی، دور شدن از مواضع فکری و مرامنامه و عدم وابستگی به بیگانه است، ضروری می‌باشد. جامعه ایران به ایجاد وضعیت تحزب برای مشارکت‌جویی در اشکال مسالمت‌آمیز نیاز دارد، تأخیر در شکل‌گیری این روند مشارکت‌جویی را در اشکال غیر مسالمت‌آمیز راهبری می‌کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Criteria of Optimal Factionalism to Promote Active Political Participation in the Islamic Republic of Iran

نویسندگان [English]

  • Abolfazl Ghaffari 1
  • Sayyid Muhammad Taki Al-e-Ghafur 2
1 Ph.D. Student, Department of Political Science, Faculty of History and Political Studies, Bagher Al-Olum University, Qom, Iran
2 Assistant Professor, Department of Political Science, Faculty of History and Political Studies, Bagher Al-Olum University, Qom, Iran.
چکیده [English]

The objective of the present study is to survey the criteria of optimal factionalism to promote active political participation in the Islamic Republic of Iran. Using Ijtihadi method (independent reasoning of a jurist’s mental faculty) and the literature review of the works of Allameh Naiini, this research explains the indices of efficient political parties. The results showed that factionalism and political institutionalization is a state which displays existing events in society. In its positive concept, this notion has been used by Muslims in their good competitions and charity festivals. With regard to the expansion of industrialization, mass media, and middle class in society, it is necessary to attract institutionalized public participation through political parties. In order to consolidate optimal condition for factionalism, it is essential to foster political equality, political freedom, political competition, accurate election system, and also instituniolize needed organizations, party membership, code of conduct, financial supporting, and also avoid issues such as Iron Law of Oligarchy, monopolization, violation of codes, and dependence to the foreigners. Iranian society needs factionalism to encourage public and peaceful participation, and any delay or negligence in this process may lead to non-peaceful activities in the country.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Party (Faction)
  • Factionalism
  • Political Participation
  • Ayat-ol-Lah Naiini
  • Tanbih al-Ummah
  • Political Equality
  • Political Freedom
  • Political Competition
  • Election
  • Iron Law of Oligarchy

مراجع

  1. قرآن کریم.

    نهج‌البلاغه.

    1. ابن بابویه، محمدبن علی (1363). من لا یحضره الفقیه. قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ دوم.
    2. آل غفور، سید محمدتقی (1391). پیامدهای سیاست‌ها و برنامه‌های توسعه جمهوری اسلامی ایران بر مشارکت سیاسی، تحزب و ثبات سیاسی. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
    3. برلین، آیزیا (1392). چهار مقاله درباره آزادی. ترجمه محمدعلی موحد. تهران: خوارزمی، چاپ سوم.
    4. بهشتی، سید محمد (1388). حزب جمهوری اسلامی، گفتارها، گفت‌وگوها، نوشتارها. تهران: روزنه، ج 10.
    5. جهانبخش، فروغ (1382). از بازرگان تا سروش. تهران: بهزاد
    6. حق‌پناه، رضا (1378). حکومت و ولایت. اندیشه حوزه، شماره 17: ص102.
    7. خامنه‌ای، سیدعلی (1358). گفتار در وحدت. تهران: حزب جمهوری اسلامی.
    8. خامنه‌ای، سیدعلی (24/7/1390). بیانات در دیدار دانشجویان کرمانشاه با رهبر انقلاب. قابل دسترس در: http: //farsi.khamenei.ir/news-content?id=17589
    9. خامنه‌ای، سیدعلی (30/11/1361). تحزب باید استحکام‌بخش بنیان وحدت جامعه باشد. روزنامه جمهوری اسلامی ایران: ص10.

    10. خمینی، روح‌الله (1378). صحیفه نور. تهران: موسسه نشر آثار امام خمینی، ج10، 17، 4، 1.

    11. دوورژه، موریس (1376). احزاب سیاسی. ترجمه رضا علومی. تهران: امیرکبیر.

    12. راش، مایکل (1393). جامعه و سیاست: مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی سیاسی. ترجمه منوچهر صبوری. تهران: سمت.

    13. راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1412ق). مفردات الفاظ القرآن. تصحیح صفوان عدنان داودی. لبنان؛ سوریه: دارالعلم ـ دارالشامی.

    14. رالز، جان (1383). عدالت به‌مثابه انصاف. ترجمه عرفان ثابتی. تهران: ققنوس.

    15. شفیعی، محمود (1395). عدالت سیاسی از منظر قرآن و روایات. علوم سیاسی، شماره 78: ص76.

    16. صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1370). تفسیر القرآن الکریم. قم: بیدار، ج 2.

    17. طباطبائی، سید محمدحسین (1375ق). تفسیر المیزان. تهران: دارالکتب اسلامی، ج1.

    18. فیرحی، داود (1391). فقه و سیاست در ایران معاصر. تهران: نشر نی، ج1.

    19. فیرحی، داود (1394). آستانه تجدد در شرح تنبیه الامه و تنزیه المله. تهران: نشر نی.

    20. فیرحی، داود (1396). فقه و حکمرانی حزبی. تهران: نشر نی.

    21. کلینی، محمد (1407ق). الکافی. تصحیح علی‌اکبر غفاری، محمد آخوندی. تهران: دارالکتب الاسلامیه، ج5.

    22. کوهن، کارل (1373). دموکراسی. ترجمه فریبرز مجیدی. تهران: خوارزمی.

    23. مصفا، نسرین (1375). مشارکت سیاسی زنان در ایران. تهران: وزارت امور خارجه.

    24. میخلز، روبرت (1392). جامعه‌شناسی احزاب سیاسی. ترجمه احمد نقیب‌زاده. تهران: قومس، چاپ سوم.

    25. میلبرث، لستر؛ گوئل، لیل (1386). مشارکت سیاسی. ترجمه رحیم ابوالحسنی. تهران: میزان.

    26. نایینی، محمدحسین (1424ق). تنبیه الامه و تنزیه المله. تصحیح سید جواد ورعی. قم: دفتر تبلیغات اسلامی.

    27. نوذری، حسینعلی (1381). احزاب سیاسی و نظام‌های حزبی. تهران: گستره.

    28. هاشمی رفسنجانی، علی ‌اکبر (1378). تحزب و حزب جمهوری اسلامی. یاد، شماره 53 –56.

    29. هانتینگتون، ساموئل (1370). سامان سیاسی در جوامع دستخوش دگرگونی. ترجمه محسن ثلاثی. تهران: علم.

    30. Mc gann, Anthony (2009). The logic of Domocracy. Michigan: U.S.universty of Michigan.

سیاست متعالیه
دوره 7، شماره 27
دی 1398
صفحه 187-210

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار