سنجش الگوی پایه پیشرفت از حیث بایسته‌های رفتار سیاسی عامه مردم در قبال نخبگان سیاسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی بایسته‌های اخلاق سیاسی عامه مردم در قبال نخبگان سیاسی و نیز میزان توجه سند تدابیر الگوی پایه پیشرفت به این بایسته‌ها است. پژوهش بر دو فرضیه استوار می‌باشد: فرضیه‌ اول: وفاداری به حکومت، انتخاب شایسته‌ترین نخبگان سیاسی و حمایت و پشتیبانی از آنان، نظارت بر عملکرد نخبگان سیاسی، نقد، نصیحت، خیرخواهی و همچنین اطاعت و فرمانبرداری از آنان جزء مهم‌ترین بایسته‌های اخلاق سیاسی عامه مردم در قبال نخبگان سیاسی در نظام مبتنی بر مردم‌سالاری دینی است. فرضیه دوم: سند تدابیر الگوی تدابیر پیشرفت به پاره‌ای از این شاخصه‌ها توجه لازم را مبذول داشته است اما نسبت به برخی اهتمام لازم را نداشته است که در این موارد نیازمند اصلاح است. روش مورد استفاده در این مقاله روش توصیفی - تحلیلی بوده و براساس نتایج حاصل موارد ذیل باید در سند الگوی پایه پیشرفت مورد توجه قرار گیرد: تبیین واژه‌های «نخبگان» و «خواص» با توجه به وجود این واژه‌ها در فرهنگ دینی - انقلابی کشور به منظور فرهنگ‌سازی در زمینه طرح حقوق و تکالیف متقابل عموم مردم و نخبگان و خواص در نظام اسلامی، توجه به تکالیف نخبگان و خواص نسبت به عامه مردم، اشاره به لزوم وفاداری مردم به حکومت اسلامی، انتخاب شایسته‌ترین نخبگان سیاسی، پیش‌بینی تدابیر لازم برای حضور مردم در صحنه‌های مختلف سیاسی کشور و تقویت حس امکان تأثیرگذاری آحاد مردم در سرنوشت کشور، فرهنگ‌سازی برای انتخاب شایسته‌ترین مسئولان توسط مردم، فرهنگ نقد و مطالبه‌گری از نخبگان و خواص، تدابیر لازم در جهت گسترش فرهنگ نقد نخبگان و خواص بدون تخریب و سیاه‌نمایی در میان عموم مردم، تأکید بر ولایت فقیه به عنوان ولایت فقاهت و عدالت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Measuring the fundamental model of progress in terms of requirements of public political behavior towards the political elite

نویسنده [English]

  • Mojtaba Javidi
Assistant Professor, Faculty of Theology and Islamic Studies, Shiraz University, Shiraz, Iran
چکیده [English]

The present study aims to examine the requirements of public political ethics towards the political elite and the extent to which the document of measures for fundamental progress model takes care of these requirements. The research is based on two hypotheses: Hypothesis 1: Loyalty to government, selecting the most appropriate political elites and supporting them, monitoring the performance of Political elite, criticism, advice, benevolence and obeying them are among the most important requirements of public political ethics toward the political elite in a system based on religious democracy. Hypothesis 2: Document of Measures for progress has paid some attention to some of these indicators but it has not made the necessary efforts in some cases, which needs improvement in these cases. The method used in this paper is a descriptive-analytic method and based on the results, the following cases should be considered in the fundamental model of progress: Explaining the words "elite" and "people of class" according to the existence of these words in the religious-revolutionary culture of the country in order to institutionalize in the field of rights and duties of the general public and the elites and people of class in the Islamic system, paying attention to the duties of elite and people of class toward the public, emphasizing the necessity of people's loyalty to the Islamic regime, choosing the most proficient political elites, predicting the necessary measures for presence of people in different political scenes of the country and strengthening the feeling that it is possible for everybody to influence all other people's destiny in the country, choosing the most qualified officials by people, culture of criticism and demand from elites and people of class, the necessary measures to expand the culture of criticizing the elites and people of class without destroying and portraying others in bad light, emphasis on the Governance of the Jurist as governance of justice and jurisprudence.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Political Elite
  • Political Behavior
  • People
  • People of class
  • Political Ethics
  • fundamental model of Progress
  1. قرآن کریم.

    نهج‌البلاغه.

    1. ابن منظور، محمد بن مکرم‏ (1414ق.). لسان‌العرب‏. بیروت: دارصاد، چاپ سوم، ج1، 7.
    2. ازغندی، علیرضا (1376). ناکارآمدی نخبگان سیاسی ایران بین دو انقلاب. تهران: قومس.
    3. انصاری، محمدمهدی (1386). نخبه‌پروری سیاسی. تهران: نشر دادگستر.
    4. آذرنوش، آذرتاش (1379). منجد الطلاب. ترجمه محمد بندر ریگی. تهران: نشر نی.
    5. باتامور، تی.بی. (1377). نخبگان و جامعه. ترجمه علیرضا طیب. تهران: نشر شیرازه.
    6. بیرو، آلن (1370). فرهنگ علوم اجتماعی. ترجمه باقر ساروخانی. تهران: مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، چاپ دوم.
    7. جاویدی، مجتبی (1389). سیمای حقوق در قرآن. تهران: مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن.
    8. حر عاملی، محمد بن حسن‏ (1409ق.). وسائل‌الشیعه. قم: مؤسسه آل‌البیت، ج27.
    9. خامنه‌ای، سید علی (1/1/1377). پیام به ملت شریف ایران، به مناسبت حلول سال نو.

    10. خامنه‌ای، سید علی (12/7/1368). بیانات در دیدار با جمعی از مسؤولان و کارکنان نهادها و سازمان‌های خدماتی و حمایت‌کننده از مستضعفان و محرومان.

    11. خامنه‌ای، سید علی (13/11/1378). بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم.

    12. خامنه‌ای، سید علی (13/3/1370). پیام به مناسبت دومین سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی(ره).

    13. خامنه‌ای، سید علی (15/8/1382). بیانات در دیدار جمعی از اعضای تشکل‌ها، کانون‌ها، نشریات، هیأت‌های مذهبی و شماری از نخبگان دانشجویی.

    14. خامنه‌ای، سید علی (19/2/1384). بیانات دیدار دانشجویان و اساتید دانشگاه‌های استان کرمان.

    15. خامنه‌ای، سید علی (19/4/1379). بیانات در دیدار مسئولان و کارگزاران نظام جمهوری اسلامی ایران‏.

    16. خامنه‌ای، سید علی (2/7/1382). بیانات در دیدار مسئولان و کارگزاران نظام در سالروز عید سعید مبعث‏.

    17. خامنه‌ای، سید علی (20/6/1373). بیانات در شروع درس خارج فقه.

    18. خامنه‌ای، سید علی (20/8/1380). بیانات در اجتماع بزرگ مردم شهرستان کاشان و آران و بیدگل.

    19. خامنه‌ای، سید علی (22/12/1379). بیانات در جلسه‏ی پرسش و پاسخ دانشجویان دانشگاه صنعتی امیرکبیر.

    20. خامنه‌ای، سید علی (22/2/1382). بیانات در دیدار با دانشجویان در دانشگاه شهید بهشتی تهران.

    21. خامنه‌ای، سید علی (22/9/1368). بیانات در دیدار با هیأت نظارت، بازرسان و ناظران شورای نگهبان و هیأت اجرایی انتخابات میان‌دوره‌ای مجلس و خانواده‌های شهدا، اسرا، مفقودان و جانبازان استان‌های فارس و همدان.

    22. خامنه‌ای، سید علی (25/9/1379). بیانات در خطبه‏های نماز جمعه‏ی تهران.

    23. خامنه‌ای، سید علی (26/11/1378). بیانات در دیدار کارگزاران حج.

    24. خامنه‌ای، سید علی (26/9/1382). بیانات در دیدار استادان و دانشجویان قزوین‏.

    25. خامنه‌ای، سید علی (28/11/1388). بیانات در دیدار جمعی از مردم آذربایجان به مناسبت سالروز قیام مردم تبریز.

    26. خامنه‌ای، سید علی (31/2/1376). بیانات در دیدار خانواده‌های معظّم اسرا و مفقودان جنگ تحمیلی.

    27. خامنه‌ای، سید علی (4/6/1386). بیانات در دیدار رئیس‏جمهور و اعضای هیئت دولت به مناسبت هفته دولت و در آستانه‏ی نیمه‏ی شعبان‏.

    28. خامنه‌ای، سید علی (6/8/1381). پیام به دومین همایش سراسری تشکل‌های اسلامی دانشگاه‌های علوم ‏پزشکی.

    29. خامنه‌ای، سید علی (7/4/1379). بیانات در دیدار با مسئولان قوّه قضائیّه و خانواده‏های شهدای هفتم تیر.

    30. خامنه‌ای، سیدعلی (1389). نرم‌افزار حدیث ولایت (مجموعه بیانات و پیام‌های مقام معظم رهبری). قم: مؤسسه پژوهشی - فرهنگی انقلاب اسلامی و مؤسسه تحقیقات کامپیوتری نور.

    31. خسروی حسینی، سید غلامرضا (1375). ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن. تهران: انتشارات مرتضوی، چاپ دوم، ج1-2.

    32. خمینی، سید روح‌الله (1389). صحیفه امام. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ پنجم، جلد6، 14، 21.

    33. دهخدا، علی اکبر (1373). لغت‌نامه دهخدا. تهران: موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، ج13، 6.

    34. سوزنچی، حسین (1389). قدرت و نقد آن (قسمت سوم). پنجره، شماره 64.

    35. طریحی، فخرالدین (1375). مجمع‌‌البحرین. تحقیق سید احمد حسینی. تهران: کتابفروشی مرتضوی، ج2.

    36. فراهیدی، خلیل بن احمد (1410 ق.). العین. قم: هجرت، چاپ دوم، ج4.

    37. مجلسی، محمدتقی (1403ق.). بحارالانوار. بیروت: مؤسسه الوفاء، چاپ دوم، ج44، 66.

    38. مشکینی، علی (1424ق.). تحریر المواعظ العددیه. قم: نشر الهادی، چاپ هشتم.

    39. مطهرنیا، مهدی (1383). نخبگان، توسعه سیاسی و ارتقای امنیت ملی.  اندیشه انقلاب اسلامی، شماره 11 - 12: ص100-59.

    40. مطهری، مرتضی (بی‌تا). مجموعه آثار (نرم‌افزار مجموعه آثار استاد شهید مطهری). تهران: انتشارات صدرا؛ مؤسسه تحقیقات کامپیوتری نور.

    41. معلوف، لویس (1384). المنجد فی اللغه. قم: دارالعلم، چاپ دوم.

    42. منصوری، جواد (1383). رسالت نخبگان. اندیشه انقلاب اسلامی، شماره‌ 11 -12: ص18-5.

    43. مهیار، رضا (بی‌تا). فرهنگ أبجدی عربی- فارسی (نرم افزار جامع‌التفاسیر). قم: مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور.

    44. وثوقی، منصور؛ نیک‌خلق، علی (1370). مبانی جامعه‏شناسی. تهران: خردمند.