نقش شایسته‌سالاری در عدالت سیاسی و انعکاس آن در الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

چکیده

"شایسته‌سالاری" یکی از تأثیرگذارترین راهبردهای ایجاد عدالت سیاسی است که به حاکمیت افراد کاردان و کاربلد در اعمال قدرت می‌انجامد. این نوشته در جست‌وجوی نقش شایسته‌سالاری در عدالت اجتماعی و پیامدهای آن برای طراحی الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت است. در فرضیه‌ی مقاله بر این امر تأکید شده است که با توجه به مفهوم کانونی "احقاق حق" در عدالت سیاسی و تقابل شایسته‌سالاری با استبداد و رویارویی با ناشایستگان، میتوان باور داشت، زمانی احقاق حق، عملی خواهد شد که قدرت به افراد کاردان واگذار گردد. بنابراین در عدالت سیاسی، عنصر شایسته‌سالاری وجود دارد و با حضور آن میتوان پیامدهایی چون الگوی عادلانهی پیشرفت، قرارگیری امور در جایگاه شایسته، حق‌محوری، چالاکی سامانه‌ی پیشرفت، اصلاح‌گری و آزادی در الگوی شایسته‌سالار را رصد کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Role of Meritocracy in Political Justice and its Reflection on Iranian-Islamic Model of Progress

نویسنده [English]

  • Seyyed Kazem SeyyedBaqeri
چکیده [English]

“Meritocracy” is one of the most effective strategies of creating political justice that results in rule of efficient people for exercising power. This paper seeks to explore the role of meritocracy in political justice and its aftermaths for designing the Iranian-Islamic model of progress. In the hypothesis of article, it has been underlined that one can believe right is administered when power is shifted to efficient people thanks to focal concept of “administration of justice” in political justice and confrontation of meritocracy with autocracy and with non-meritorious people. Therefore, there is element of meritocracy in political justice and by its presence, aftermaths like justice model of progress, suitable placement of affairs, right-centeredness and celerity of progress system, reformism and liberty can be observed in model of meritocracy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Justice
  • Meritocracy
  • Administration of Right
  • Iranian-Islamic Model of Progress
  1. قرآن کریم.

    نهج­البلاغه.

    1. فخرالدین رازى، ابوعبدالله محمد بن عمر (1420). مفاتیح الغیب. بیروت: دار احیاء التراث العربى.
    2. بیهقی (1421). سنن کبری. بیروت: دارالفکر.
    3. جعفری، محمد تقی (1357). ترجمه و تفسیر نهج البلاغه. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
    4. جوادی آملی، عبدالله (1382). انتظار بشر از دین. قم: نشر اسراء.
    5. روشه، گی (1379). کنش اجتماعی. ترجمه: هما زنجانی‌زاده؛ مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد.
    6. سبزواری، ملاهادی (1375). شرح الاسماء و شرح دعای جوشن کبیر. تهران: دانشگاه تهران.
    7. سیدباقری، سیدکاظم (1395). مبانی عدالت اجتماعی با تأکید بر الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت. تهران: مرکز الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت.
    8. ــــــــــــــــ (1394). قدرت سیاسی از منظر قرآن کریم. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
    9. شایان‌مهر، علی‌رضا (1379). ‏دائرة المعارف تطبیقی علوم اجتماعی. تهران: انتشارات کیهان.
    10. شیخ حر عاملى، محمد بن حسن (1409). تفصیل وسائل الشیعة إلى تحصیل مسائل الشریعة. قم: مؤسسه آل‌البیت(ع).
    11. علی‌بابایی، غلامرضا (1382). ‏فرهنگ سیاسی. تهران: انتشارات آشیان.
    12. غفاریان، وفا (1379). شایستگی‌های مدیریتی. تهران: ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺻﻨﻌﺘﻲ.
    13. فرانک، آندره گوندر (1359). جامعه‌شناسی توسعه و توسعه‌نیافتگی جامعه‌شناسی. ترجمه: منوچهر نساجیان. تهران: انتشارات دانشگاه صنعتی شریف.
    14. کلینی، ابو جعفر محمدبن یعقوب (1405). الکافی. تصحیح و تعلیق: علی‌اکبر غفاری. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
    15. گولد، جولیوس و همکاران (1376). فرهنگ علوم اجتماعی. گروه مترجمان. تهران: مازیار.
    16. مطهری، مرتضی (1379). بیست گفتار. تهران: انتشارات صدرا
    17. ـــــــــــــ (1382). یادداشت‌های استاد مطهری. تهران: نشر صدرا.

    18. معین، محمد (1389). فرهنگ فارسی. تهران: امیرکبیر.