اصول و مبانی سیاسی مکتب جبل عامل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اندیشه سیاسی، گروه علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قم ، قم، ایران.

2 دانشیار، گروه علوم سیاسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم، قم، ایران.

3 استادیار، گروه علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قم، قم، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر تبیین اصول و مبانی سیاسی «مکتب جبل عامل» بوده و بر این فرض استوار است که امامت و ولایت، پارادیم حاکم بر این مکتب فقهی هستند و جبل عامل با اتخاذ رویکرد روش اصول فقه، در دانش فقه ویژگی‌هایی چون نگرش ایجابی به سیاست، توجه به اختیارات سیاسی فقیه و حل معضلات مستحدثه شیعیان را، دارا می‌باشد. در این پژوهش با استفاده از روش و چارچوب نظری زمینه‌گرای «اسکینر»، بسترهای تاریخی پیدایش جبل عامل، تصرفات متعدد  در الگوهای مرسوم زمانه و بالتبع اصول سیاسی آن مورد تحقیق قرار گرفته است. همچنین اصول سیاسی مکتب جبل عامل شامل اختیارات فقیه، رهیافت سیاسی به دولت صفویه و راهبرد وحدت مذاهب و همزیستی ادیان و نیز رویکرد اصولی بر فقه از دیگر مباحث مورد بحث در این پژوهش بوده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Political principles of Jabal Amel School

نویسندگان [English]

  • mohammadreza abdolahnasab 1
  • Ali Shirkhani 2
  • Maghsoud Ranjbar 3
1 Phd. Student of Doctor of Political Thought, Department of Political Science, Islamic Azad University of Qom Branch, Qom, Iran.
2 Associate Professor, Department of Political Science, Islamic Azad University of Qom Branch, Qom, Iran.
3 Assistant Professor,Department of Political Science, Islamic Azad University of Qom Branch, Qom, Iran.
چکیده [English]

This project is aimed at demonstrating political principles of Jabal Amel School. Regarding this, it is assumed that Imamate and province are the dominant paradigm of the jurisprudence. Besides, Jabal Amel has the characteristics such as political necessity approach, respecting political powers of the jurist, and solving Shia's problems via adapting jurisprudence principle approach. In this project, historical origins of Jabal Amel, and political principles in association with Skiner contextualist theory were studied. Moreover, the political principles of Jabal Amel including the jurisprudence power, political approach to Safavids and the concept of religions unity were among discussed issues.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Jabal Amel School
  • Skiner's Contextualist theory
  • Political thoughts
  • Jabal Amel Scholars
  • Jurisprudence
  • Shia political jurisprudence

مراجع

  1. قرآن کریم

    1. اکبری، کمال (1380). سیر تطور فقه سیاسی. تهران: طرح آینده.
    2. امین، سید حسن (2001م). دائرةالمعارف الاسلامیة الشیعیّه. بیروت: دارالتعارف للمطبوعات، ج6.
    3. تستری، محمدتقی (1393). قاموس الرجال. قم: دفتر انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ج11.
    4. جعفریان، رسول (1384). کاوش‌های نو در باب روزگار صفوی. قم: ادیان.
    5. جعفریان، رسول (1387). نقش خاندان کرکی در تأسیس و تداوم دولت صفوی. تهران:
      علم
    6. حسینی‌زاده، محمدعلی (1387). اندیشه سیاسی شهید محقق کرکی. قم: بوستان کتاب.
    7. خوانساری، محمد (1390). روضات الجنات فی احوال العلما و السادات. قم: اسماعیلیان،
      ج 5.
    8. رجبی دوانی، محمدحسین (1388). آراء فقیهان عصر صفوی درباره تعامل با حکومت‌ها. تاریخ و تمدن اسلامی، دوره 5، شماره 9: ص 80-53.
    9. رحمتی، محمدکاظم (1381). ابوطالب هارونی و کتاب الدعامه فی تثبیت الامامه. کتاب ماه دین، شماره 62: ص 87-85.

    10. رحمتی، محمدکاظم (1389). ستاره‌ای از جبع شهید ثانی. تهران: همشهری.

    11. زمانی‌نژاد، علی اکبر (1396). نقش شیخ بهائی در گسترش علوم اسلامی. سیره پژوهشی
    اهل بیت(ع)،     شماره 5: ص 95-79

    12. شاردن، ژان (1374). سفرنامه شاردن. ترجمه اقبال یغمایی. تهران: توس.

    13. شهید اول، محمد عاملی (1401ق). اللمعه الدمشقیه. بیروت: دارالعالم الاسلامیه، ج1.

    14. شهید اول، محمد عاملی (1417ق). الدروس الشرعیه فی فقه الامامیه. قم: موسسه نشر اسلامی جامعه مدرسین، ج1.

    15. شهید اول، محمد عاملی (بی‌تا). القواعد و الفوائد فی الفقه. قم: مکتبه المفید، ج1.

    16. شهید ثانی، زین‌الدین بن علی (1383). تمهید القواعد الاصولیّة و العربیة لتفریع الأحکام الشرعیّة. قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.

    17. شهید ثانی، زین‌الدین بن علی (1396). منیه المرید فی ادب المفید و المستفید. قم: بوستان کتاب.

    18. شهید ثانی، زین‌الدین بن علی (1413ق). مسالک الافهام فی شرح شرائع الاسلام. قم: مؤسسة المعارف الاسلامیة، ج2.

    19. شیخ بهایی، محمدبن حسین (1387). اربعین. ترجمه عقیقی بخشایشی. قم: نوید اسلام.

    20. شیخ بهائی، محمدبن حسین (1317). المخلاه. بیروت: دارالقاموس.

    21. صدوق، محمد بن علی (1415ق). المقنع. قم: پیام امام هادی(ع).

    22. علامه‌حلی، حسن بن یوسف (1414ق). تذکره الفقها. قم: موسسه آل‌البیت لاحیاء التراث،
    ج 5.

    23. علیدوست، ابوالقاسم (1395). مناسبات فقه و سیاست در مکتب اصفهان. راهبرد فرهنگ، شماره 36: ص 112-87 .

    24. مبلغی، احمد (1383). مکتب اصولی امام خمینی. فقه، شماره 43: ص 167-161

    25. محقق‌ کرکی‌، علی‌بن‌ حسین (1378). نفحات اللاهوت فی لعن الجبت و الطاغوت. قم:
    تبیان.

    26. محقق‌ کرکی‌، علی‌بن‌ حسین ‌(1381). حیاه المحقق الکرکی و آثاره. ترجمه محمد حسون. قم: احتجاج، ج2.

    27. محقق‌ کرکی‌، علی‌بن‌ حسین (1405ق). قاطعة اللجاج فی تحقیق حلّ الخراج. قم: موسسه نشر اسلامی.

    28. محقق‌ کرکی‌، علی‌بن‌ حسین (1414ق). جامع المقاصد. قم: آل‌البیت، ج3.

    29. مدرسی طباطبایی، حسین (1368). مقدمه‌ای بر فقه شیعه. ترجمه محمد آصف. مشهد: آستان قدس رضوی.

    30. مرتضوی، منوچهر (1385). مسائل عصر ایلخانان. تهران: بنیاد موقوفات دکتر افشار.

    31. منشی قمی، احمد بن حسین (1383). خلاصه التواریخ. تصحیح احسان اشراقی. تهران: دانشگاه تهران.

    32. مهاجر، جعفر (1393). جبل عامل از شهید اول تا شهید ثانی. ترجمه موسی دانش. مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی.

    33. یعقوبی، برجعلی (1394). تاریخ علم اصول و فقه در شیعه. قم: مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی(ص).

     

سیاست متعالیه
دوره 7، شماره 26
مهر 1398
صفحه 135-152

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار