ﻓﺎﺭﺍﺑﻲ، ﺑﺰﺭگترﻳﻦ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪهی ﻓﻠﺴﻔﻪی ﺳﻴﺎﺳﻲ اسلام ﻭ ﺷﺎﺧﺺﺗﺮﻳﻦ ﭼﻬﺮﻩی ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺩﻭﺭﻩی ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺍﺳﺖ. ﻓﺎﺭﺍﺑﻲ، ﺍﻟﻬﻴﺎﺕ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻨﻈﻮﻣﻪی ﻭﺍﺣﺪ ﻓﻠﺴﻔﻲ ﺩﺭﺁﻣﻴﺨﺘﻪ ﻭ ﺑﺎ ﺗﻜﻴﻪﺑﺮ ﻭﺣﺪﺕ ﻭ ﺷﻴﻮﻩی ﺍﺳﺘﺪﻻﻝ، ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺁﻥﺩﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺗﻌﻤﻴﻢ داده است. وی ﻣﻮﺍﺩ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻓﻼﻃﻮﻥ ﻭ ﺍﺭﺳﻄﻮ برﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﻱ ﻓﻠﺴﻔﻪی ﺍﺭﺳﻄﻮﻳﻲ ﻭ ﻧﻮﺍﻓﻼﻃﻮﻧﻲ ﺍﺳﻼﻣﻲ، ﺑﻪﺷﻴﻮﻩی ﺍﺳﺘﺪﻻﻟﻲ ﻭ ﺑﺮﻫﺎنی ﻣﺪﻭﻥ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. از اینروست که حاکم آرمانی مورد نظر فارابی، بیشتر یادآور انسان آرمانی و کامل است. از دیدگاه فارابی، زمام‌دار آرمانی کسی است که خصوصیات شاه آرمانی ایرانی، فیلسوف افلاطونی، پیامبر اسلامی و امام شیعی را در خود جمع دارد. اینگونه انسانها متصل به منبع فیض الهی‌اند و از طریق عقل فعال، به آنها وحی میشود. لذا زمام‌دار مدینه، همان مقامی را در مدینه دارد که خدا در کل عالم هستى دارد.
1. اخوان کاظمی، بهرام (۱۳۷۸). عدالت و خودکامگی در فلسفه‌ی سیاسی فارابی، مجله دین و ارتباطات، شماره ۹: ۳۳ - ۶۴. 2. ایزدپناه، عباس و امجدیان، قاسم (۱۳۹۱). توقف مدینه‌ی فاضله بر وحدت دینی با تکیه‌بر آرای فارابی، مطالعات تقریبی مذاهب اسلامی، مقاله 5، دوره‌ی 8، شماره 29: 36-46. 3. پارسانیا، حمید و رضوانی، روح‌الله (۱۳۹۲). جامعه‌شناسی معرفت فارابی، مجله علمی پژوهشی اسلام و علوم اجتماعی، دوره ۵، شماره ۱۰: ۹۹ - ۱۱۸. 4. پیوسته، صادق (۱۳۹۴). فارابی و جامعه‌ی مدنی؛ مقایسه‌ی اندیشه‌ی شهر نیکو و مردم‌سالاری براساس توسعه‌ی نیروهای مدنی، سومین کنفرانس بین‌المللی روانشناسی و علوم اجتماعی. تهران: موسسه همایشگران مهر اشراق. 5. حکمت، نصرالله (۱۳۸۹). فارابی. بی‌جا: نشر خانه کتاب. 6. داوری اردﻛﺎﻧﻲ، رﺿﺎ (۱۳۷۴). ﻓﺎراﺑﻲ. ﺗﻬﺮان: اﻧﺘﺸﺎرات وزارت ﻓﺮﻫﻨﮓ و ارﺷﺎد اﺳﻼﻣﻲ. 7. سونگ یو، دال (۱۳۹۱). فیلسوف- پیامبر به‌عنوان زمام‌دار آرمانی در اندیشه سیاسی ایران میانه، نشریه پژوهش‌های فلسفی کلام (دانشگاه قم)، دوره ۱۳، شماره ۳ (۵۱): ۱۲۳-۱۴۰. 8. سیدیان، سیدمهدی (۱۳۸۳). فلسفه سیاسی فارابی، نشریه معرفت: ۳۶ - ۴۳. 9. شمسایی، مریم (۱۳۸۷). ارتباط اخلاق و سیاست از دیدگاه اسلام و اندیشمندان اسلامی، همایش بین‌المللی اخلاق اسلامی در دانشگاه‌ها. 10. صفا، ذبیح‌الله؛ اقایانی چاوشی، جعفر؛ آیتی، عبدالمحمد؛ جمال‌پور، بهرام؛ هایدگر، مارتین (۱۳۸۱). ابوریحان، فارابی، هایدگر (پنج مقاله). تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. 11. فارابی، ابونصر (۱۳۶۸ق). آرای اهل المدینة الفاضله. قاهره: مطبعة الحجازی. 12. ــــــــــــ (1413ﻕ). ﺗﺤﺼﻴﻞ ﺍﻟﺴﻌﺎﺩه ﺩﺭ: ﺍﻻﻋﻤﺎﻝ ﺍﻟﻔﻠﺴﻔﻴﺔ. ﻣﻘﺪﻣﻪ ﻭ ﺗﺤﻘﻴﻖ: ﺟﻌﻔﺮ ﺁﻝﻳﺎﺳﻴﻦ. ﺑﻴﺮﻭﺕ: ﺩﺍﺭﺍﻟﻤﻨﺎﻫﻞ. 13. ــــــــــــ (1985ﻡ). ﺍﻟﺠﻤﻊ ﺑﻴﻦﺭﺃﻳﻰ ﺍﻟﺤﻜﻴﻤﻴﻦ. ﺗﺤﻘﻴﻖ: ﺃﻟﺒﻴﺮ ﻧﺼﺮﻱ ﻧﺎﻣﻪ. ﺑﻴﺮﻭﺕ: ﺩﺍﺭﺍﻟﻤﺸﺮﻕ (چ4). 14. ماخانی، سعید (۱۳۹۵). اندیشه‌ی سیاسی فارابی با تاکید بر آرای اهل مدینه فاضله، سومین کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در علوم انسانی. ایتالیا- رم: مؤسسه مدیران ایده‌پرداز پایتخت ویرا. 15. محمودیان اصفهانی، مریم (۱۳۸۸). آرمانشهر از دیدگاه برخی متفکران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشکده اصول‌الدین. قم: گروه قرآن و حدیث. 16. مجیدی، حسن (۱۳۹۴). عقلانیت سیاسی در اندیشه فارابی و توماس آکوییناس. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق(ع). 17. موسوی، کاظم؛ علی فرضی و ناصر فروهی (۱۳۹۴). نقش و اهمیت نظم در جامعه و تأثیر آن در نیل به سعادت حقیقی از دیدگاه فارابی، همایش ملی سبک زندگی، نظم و امنیت. زنجان: دانشگاه زنجان. 18. مهاجرنیا، محسن (۱۳۸۰). دولت در اندیشه‌ی سیاسی فارابی. بی‌جا: انتشارات مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر. 19. ــــــــــــــ (۱۳۸۶). اندیشه‌ی سیاسی فارابی. قم: انتشارات بوستان کتاب. 20. وبسایت مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی (۱۳۹۶). مدینه فاضله از منظر فارابی. https://www.cgie.org.ir/fa/news/114944 21. یوسف‌پور، جعفر؛ باقری، یاور؛ بذرافشان، حبیبه (۱۳۹۴). سیر اندیشه شهروندی و مدینه فاضله از دیدگاه فارابی، همایش بین‌المللی معماری عمران و شهرسازی در آغاز هزاره سوم. تهران: کانون سراسری انجمن‌های صنفی مهندسان معمار ایران. 22. یوسفی راد، مرتضی (۱۳۹۷). اسباب و عوامل سعادت در آرای فارابی، ابن‌سینا و خواجه نصیرالدین طوسی، نشریه سیاست متعالیه، سال ششم، شماره ۲۰.
)