گروه سیره اهل بیت پژوهشکده تاریخ و سیره پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم ایران
چکیده
سیرهی اطلاعاتی امیرالمؤمنین(ع) از دیرباز، یکی از موضوعات مورد توجه اصحاب تحقیق و پژوهش‌های اسلامی بوده است؛ زیرا آن حضرت نسبت به عملکرد کارگزاران اطلاعاتی و نیروهای دشمن، اهمیت و دقت بالایی مبذول می‌داشت. لذا آگاهی از سیرهی آن حضرت می‌تواند در قرار گرفتن و استوار ماندن نیروهای اطلاعاتی در مسیر درست ما را یاری رساند. در این مقاله، پس از تبیین مفاهیمی مانند اطلاعات، امنیت، اشراف، تجسس و معنی عین و جاسوس، به سیرهی امیرالمؤمنین در اشراف بر توطئه‌ها می‌پردازیم و نحوه‌ی برخورد ایشان با توطئه‌گران داخلی، و افراد مریب و مشکوک که به تعبیر آن حضرت همان منافقان هستند را مورد بررسی قرار می‌دهیم. این پژوهش گواهی خواهد بود بر اهتمام امام اول شیعیان نسبت به داشتن نیروی اطلاعاتی ویژه در مرکز حکومت معاویه در شام و گزارش‌های دقیق آنان از اتفاقات آن منطقه. همچنین نشان خواهد داد که چگونه حضرت به صرف اتهام، به مجازات و دستگیری افراد نمی‌پرداخت و تنها بعد از ظهور عمل توطئه‌گران، آنان را مجازات می‌کرد. یکی از یافته‌های مهم این پژوهش آن است که در سیرهی امیرالمومنین(ع)، نیروهای اطلاعاتی فقط گزارش‌گر بودند و حق عمل و اقدام مستقیم نداشتند.
ابتدای صفحه