نقش دولت اسلامی در اقناع افکار عمومی با تاکید بر الگوی اخلاقی رسانه‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری مدرسی معارف اسلامی، گرایش اخلاق، دانشگاه قرآن و حدیث، قم، ایران

2 استاد، دانشگاه قرآن و حدیث، قم، ایران

10.22034/sm.2021.131268.1564

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش دولت اسلامی در اقناع افکار عمومی با تاکید بر الگوی اخلاقی رسانه‌هااست.این تحقیق با روش تحلیل داده‌بنیاد و با مطالعه در قرآن و برخی از احادیث، ضمن توجه به تفاوت اقناع اخلاقی با شگردهای فریبکارانه، الگوی اخلاقی رسانه‌‌ها در اقناع افکار عمومی را ارائه و نشان داد که نظام اسلامی برای همراهی مستمر افکار عمومی ناگزیر موظف به استخدام و نظارت بر رسانه‌هایی سازگار با مدل مذکور است. ارائه الگو بر محور ارکان ارتباطات و مشتمل بر اصول و شاخص‌‌های اخلاقی می‌باشد که خیرخواهی و صداقت فرستنده، استحکام و شفافیت پیام و تکریم مخاطبان و رعایت سطح فهم آنها، اصول اخلاقی آن بوده و هر کدام دارای شاخص‌‌هایی هستند که رسانه‌‌ها اخلاقاً موظف می‌باشند در تمام مراحل طراحی، بسته‌بندی و ارائه پیام اقناعی طبق آنها عمل کنند و حق استفاده از شگردهای ضد اخلاقی را در اقناع ندارند، زیرا میزان اخلاقی مکانیزم اقناع، همراهی افکار عمومی را درپی خواهد داشت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Role of Islamic Government in Persuading Public Opinion with Emphasis on the Moral Model of Media

نویسندگان [English]

  • Hossein Hajipour 1
  • Hadi Sadeghi 2
1 PhD in Islamic Studies, Ethics, University of Quran and Hadith, Qom, Iran
2 Professor, University of Quran and Hadith, Qom, Iran
چکیده [English]

The purpose of the present study is to review the role of government in persuading public opinion with emphasis on the moral model of the media. This research, using data analysis and studying the Qur’an and some traditions, with regard to the difference between moral persuasion and deceitful strategies, presented the ethical model of media to persuade public opinion and showed that it is inevitable for the Islamic government to employ and oversee some media compatible with the abovementioned model in order to continually accompany them. This model relies on the basics of communication and involves ethical principles and indices such as benevolence and honesty of the broadcaster, validity and transparency of the message, respect for the audience, and observation of their level of understanding. Each of the above principles has some criteria according to which the public media are ethically compelled to act through all stages of designing, packaging, and presenting the persuasive messages so they do not have a right to use unethical strategies for public persuasion because the morality of persuasion mechanism keeps the public opinion stay tuned.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic Government
  • Moral Model of Media
  • Moral Principles
  • Persuasion
  • Public Opinion
قرآن کریم.
ابن شعبه حرانى، حسن (1363). تحف العقول عن آل الرسول. قم: جامعه مدرسین.
اس تَن، الکسیس (1396). نظریه‌ها و پژوهش‌های ارتباط جمعی. ترجمه نعیم بدیعی. تهران: همشهری، چاپ دوم.
استربرگ، کریستین جی (1384). روش‌های تحقیق کیفی در علوم اجتماعی. ترجمه احمد احمدپور و علی شماعی. یزد: دانشگاه یزد.
آذربایجانی، مسعود (1387). مقیاس سنجش دینداری تهیه و ساخت آزمون جهت‌گیری مذهبی با تکیه بر اسلام. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
بابایی ساخمرس، مرتضی (۱۳۹۸). ارزیابی نقش رسانه ملی در کارآمدی سیاسی نظام جمهوری اسلامی ایران براساس منویات امام خمینی از منظر دانشگاهیان. سیاست متعالیه، سال۷، شماره۲۷: ص۲۱۱-۲۴۴.
پاشنک، نسترن؛ تارانتاش، مسعود (1393). بررسی مدلی به منظور ارزیابی کیفیّت اصول اخلاقی در ارتباطات اقناعی. مطالعات رسانه‌ای، شماره26: ص127-138.
تمیمى آمدى، عبدالواحد (1410ق). غرر الحکم و درر الکلم. تصحیح سید مهدى‏ رجائى. قم: دارالکتاب الإسلامی‏.
تهرانی، مجتبی (1385). اخلاق الهی. زیر نظر علی‌‌اکبر رشاد. تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، چاپ پنجم، ج4.
جاوث، گارث؛ ادانل، ویکتوریا (1396). تبلیغات و اقناع. ترجمه حسین افخمی. تهران: همشهری.
جعفریان، رسول (1376). حیات فکری‌ و سیاسی‌ امامان شیعه. قم: انصاریان.
جوادی آملی، عبدالله (۱۳۸۷). تفسیر موضوعی قرآن کریم «سیره رسول اکرم در قرآن». قم: اسراء، ج8.
جوادی آملی، عبدالله (1388). تسنیم. قم: اسراء، ج12، 5.
جوادی آملی، عبدالله (۱۳۸۹). تفسیر موضوعی قرآن کریم «سیره پیامبران در قرآن». قم: اسراء، ج6.
جوادی آملی، عبدالله (1386). تفسیر موضوعی قرآن‌‌کریم. قم: اسراء.
حسن‌زاده، رمضان (1385). روش‌های تحقیق در علوم رفتاری. تهران: ساوالان.
حکیم آرا، محمدعلی (1390). ارتباطات متقاعدگرایانه و تبلیغ. تهران: سمت.
خامنه‌ای، سید علی (4/6/1381). بیانات در دیدار رئیس ‌جمهور و اعضای هیأت دولت. قابل دسترس در:
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=3139
خامنه‌ای، سید علی (6/4/1397). بیانات در دیدار رئیس و مسئولان قوه قضائیه. قابل دسترس در:
https://farsi.khamenei.ir/news-content?id=40023
خسروی حسینی، غلامرضا (1375). ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن. تهران: مرتضوی، ج4.
دیلمی، حسن بن محمد (1412ق). ارشاد القلوب. قم: شریف رضی.
زورق، محمدحسن (1386). ارتباطات و آگاهی. تهران: انتشارات دانشکده صدا و سیما، ج1.
ساروخانی، باقر (1383). اقناع، غایت ارتباطات. نامه علوم اجتماعی، شماره2: ص93-116.
سلیمی، مجید و همکاران (1387). طراحی و ساخت مقیاس مجموع نمرات لیکرت با رویکرد پژوهشی در مدیریت. دانش مدیریت، شماره80: ص41-60.
سورین، ورنر؛ تانکارد، جیمز (1390). نظریه‏هاى ارتباطات. ترجمه علیرضا دهقان. تهران: دانشگاه تهران.
سید رضی (1379).نهج‌البلاغه. ترجمه و شرح فیض الاسلام. تهران: فقیه.
صوفی، بامداد و همکاران (1386). نگرش‌‌سنجی در مطالعات مدیریت از طریق تدوین مقیاس لیکرت. مطالعات مدیریت، شماره54: ص87-106.
طاهری، محسن؛ ارسطا، محمدجواد؛ ملک افضلی اردکانی، محسن (1398). مبانی و آثار اصل شفافیت از منظر اندیشه سیاسی اسلام. سیاست متعالیه، شماره24: ص81-100.
طباطبایی، سید محمدحسین (1417ق). المیزان فی تفسیر القرآن. قم: جامعه مدرسین، ج7، 12، 19.
عباسی، رسول و همکاران (۱۳۹۲). بررسی تاثیر انعطاف‌‌پذیری منابع انسانی بر کارآفرینی سازمانی: تبیین نقش میانجی فرهنگ انطباق‌‌پذیری. مدیریت فرهنگ سازمانی، شماره1: ص87-106.
عبدالله دراز، محمد (1387). آئین اخلاق در قرآن. مشهد: آستان قدس رضوی.
فلیک، اووه (1387). درآمدی بر تحقیق کیفی. ترجمه هادی جلیلی. تهران: نشر نی.
کاویانی، محمد (1387). روان‌شناسی تبلیغات. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
کیا. علی‌‌اصغر (۱۳۹۴). تحلیل پروپاگاندای شبکه تلویزیونی صدای‌‌آمریکا در قبال جمهوری اسلامی ایران؛ مورد مطالعه برنامه پارازیت. مطالعات قدرت نرم، شماره13: ص135.
مارشال، کاترین؛ گرچن، راس من (1377). روش تحقیق کیفی. ترجمه علی پارسایان و محمد اعرابی. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
متولی، کاظم (1384). افکار عمومی و شیوه‌های اقناع. تهران: بهجت.
مجلسی، محمدباقر (1403ق). بحار الأنوار. بیروت: دار إحیاء التراث العربی، ج74، 2-1.
محسنیان‌راد، مهدی (1384). بازار پیام و آینده ارتباطات میان فرهنگی. علوم اجتماعی، شماره 31: ص34.
محمدپور، احمد (1389). روش در روش؛ درباره ساخت معرفت در علوم انسانی. تهران: جامعه‌‌شناسان.
محمدی ری‌‌شهری، محمد (۱۳۸۵). اهل بیت «علیهم‌السلام» در قرآن و حدیث. ترجمه رسول‏ موسوی و همکاران. قم: دار الحدیث.
محمدی ری‌‌شهری، محمد (۱۳۸۷). حکمت‌نامه پیامبر اعظم. ترجمه گروهی از مترجمان. قم: دارالحدیث.
محمدی مزرعی، خدیجه؛ نادری، مهدی (۱۳۹۷). ماهیت و ارکان دولت اسلامی در دیدگاه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای. رهیافت انقلاب اسلامی، شماره61: ص61-88.
مصباح یزدی، محمدتقی (1384).نقد و بررسی مکاتب اخلاقی. قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، ج4-5.
مصباح یزدی، محمدتقی (1391).فلسفه اخلاق. تحقیق و نگارش احمدحسین شریفی. تهران: سازمان تبلیغات اسلامی.
مصباح، مجتبی (1391). نقش نیت در ارزش اخلاقی. معرفت وحیانی، شماره2: ص81-104.
مطهری، مرتضی (1387). مجموعه آثار. تهران: صدرا، ج16، 2.
ملک‌زاده، محمد (1394). قدرت نرم نظام جمهوری اسلامی ایران در ابعاد منطقه‌‌ای (مولفه‌ها، دستاوردها و راهکارها). سیاست متعالیه، سال سوم، شماره 11: ص133-154.
مهدوی‌کنی، محمدرضا (1384). نقطه‌های آغاز در اخلاق عملی. تهران: فرهنگ اسلامی.