بنیان‌های فناوری مدرن و رویکرد حکمت اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، تهران، ایران

2 استادیار، گروه الهیات، فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.

10.22034/sm.2021.113593.1436

چکیده

هدف پژوهش حاضر تبیین بنیان‌های فلسفی تکنولوژی است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و تاثیر بنیان‌های متافیزیکی بر شکل‌گیری صنعت و تکنولوژی تبیین شد. براساس این رویکرد هرگونه صنعت و تکنولوژی، همواره در بستر یک جهان‌بینی و تفکر متافیزیکی شکل می‌گیرد. روایت مکانیکی از جهان، تلقی منبع ذخیره از جهان، غفلت از ساحت حکیمانه جهان و... از جمله اموری هستند که زمینه شکل‌گیری فناوری مدرن را فراهم آورده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Modern Technology Foundations and Islamic Wisdom Approach

نویسندگان [English]

  • Ahmad Shahgoli 1
  • Abdolmahdi Arabshahi Moghadam 2
1 Assistant Professor, Research Institute of Iranian Wisdom and Philosophy, Tehran, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Theology, Jurisprudence and Fundamentals of Islamic Law, Sistan and Baluchestan University, Zahedan, Iran
چکیده [English]

The purpose of the present study is to explain the philosophical foundations of technology. The method of study is descriptive analysis by which the impact of metaphysical foundations on the formation of industry and technology was explained. Based on this approach, every type of industry and technology is formed relying on a worldview and metaphysical thought. Mechanical narration of the world, the perception of the world as a resource, ignoring the wise domain of the world and … are among issues that have paved the ground for the formation of modern technology.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Worldview
  • Metaphysics
  • Modern Technology
  • Islamic Wisdom
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1379). التعلیقات. تصحیح احمد عابدی. قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
احمدی، مهدی؛ زیباکلام، سعید (1390). رابطه علم و فناوری: طرح و نقد الگوی فناوری به‌مثابه علم کاربردی. سیاست علم و فناوری، سال سوم، شماره4: ص1-14.
آرتور برت، ادوین (1369). مبادی مابعد الطبیعی علوم نوین. ترجمه عبدالکریم سروش. تهران: انتشارات علمی فرهنگی.
استیس، والتر ترنس (1377). دین و نگرش نوین. ترجمه احمدرضا جلیلى. تهران: انتشارات حکمت.
افندی، جعفر (1376). رساله معماریه. ترجمه مهرداد قیومی. تهران: انتشارات شرکت توسعه و فضای فرهنگی.
اکاف، راسل لینکلن (1350). کاربرد روش سیستم‌ها. ترجمه محمدجواد سهلائی. تهران: بعثت.
آیدی، دن (1377). تقدم وجودی و تاریخی تکنولوژی بر علم. شاپور اعتماد. تهران: نشر مرکز.
باترفیلد، هربرت (1379). مبانی علم نوین. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
بودریار، ژان (1389). جامعه مصرفی. ترجمه پیروز ایزدی. تهران: نشر ثالث، چاپ سوم.
بومر، فرانکلین لوفان (1382). جریان‌های بزرگ در تاریخ اندیشه غربی. تهران: بازشناسی اسلام، چاپ دوم.
پارسانیا، حمید (1387). رئالیسم انتقادی حکمت صدرایی. علوم سیاسی، شماره42: ص93-30.
پایا، علی (1389). ارزیابی فلسفی و دلالت‌های سیاست‌گذارانه تاثیرات چهارمین موج توسعه علمی و فناورانه بر فرهنگ و جامعه. سیاست علم و فناوری، سال دوم، شماره4: ص33-51.
پیت، جوزف (1393). در باب تکنولوژی. ترجمه مصطفی تقوی. تهران: آمه.
جانسون، پا (1387). هایدگر. ترجمه بیژن عبدالکریمی. تهران: علم.
راتال، مارک (1388). چگونه هایدگر بخواهیم. ترجمه مهدی نصر. تهران: رخداد نو.
راسل، برتراند (1351). جهان‌بینی علمی. ترجمه حسن منصور. تهران: دانشگاه تهران.
ریچارد، وستفال (1379). تکوین علم جدید. ترجمه عبدالحسین آذرنگ. تهران: طرح نو.
ریفکین، جرمی (1389). جهان در سراشیبی سقوط. ترجمه محمود بهزاد. تهران: سروش، چاپ دوم.
سروش، عبدالکریم (1376). مدارا و مدیریت. تهران: صراط.
سروش، عبدالکریم (1384). فربه‌‌تر از ایدئولوژی. تهران: صراط، چاپ هشتم.
عامرى، ابوالحسن (1375). رسائل. تهران‏: مرکز نشر دانشگاهى.
فایرابند، پل (1375). ضد روش: طرح نظریه آنارشیستی معرفت. ترجمه مهدی قوام صفری. تهران: فکر روز.
فخرالدین‏، رازى (1411ق). المحصل‏. عمان‏: دار الرازی‏.
کاجی، حسین (1392). فلسفه تکنولوژی دون آیدی. تهران: هرمس.
کربن، هانری (1383). آیین جوانمردی. ترجمه احسان نراقی. تهران: نشر نو.
کوهن، لارنس (1381). از مدرنیسم تا پست مدرنیسم. ترجمه عبدالکریم رشیدیان. تهران: نشر نی، چاپ دوم.
گنون، رنه (1349). بحران دنیای متجدد. ترجمه ضیاء‌الدین دهشیری. تهران: دانشگاه تهران.
مارکوزه، هربرت (1362). انسان تک‌ساحتی. ترجمه محسن مویدی. تهران: امیرکبیر، چاپ سوم.
مک کلیلن، جیمز ادوارد (1390). تاریخ علم و فن‌آوری. ترجمه عبدالحسین آذرنگ نگار نادری. تهران: سخن.
ملاصدرا (1366). تفسیر القرآن الکریم. قم‏: بیدار، ج5، چاپ دوم.
ملاصدرا (1981م). اسفار. بیروت: دار الاحیاء التراث العربی، ج2.
نصر، سید حسین (1384). جوان مسلمان و دنیای متجدد. ترجمه مرتضی اسعدی. تهران: طرح نو، چاپ دوم.
هایدگر، مارتین (1386). پرسش از تکنولوژی. ترجمه شاپور اعتماد. تهران: مرکز، چاپ سوم.
وبر، ماکس (1382). قدرت، جامعه. ترجمه احمد تدین. تهران: هرمس.
الول، ژاک (1388). قائم بودن پدیده تکنولوژیک. در: فناوری و رسانه. ترجمه ایرج قانونی. تهران: ادیان و مذاهب.
وود وارد، کاتلین (1386).هنر و فن. ترجمه محمد سیاهپوش. در مجموعه فرهنگ و تکنولوژی. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ دوم.
یاسپرس، کارل (1373). آغاز و انجام تاریخ. ترجمه محمدحسن لطفی. تهران: خوارزمی، چاپ دوم.
Bunge, M. (1985). Treatise on Basic Philosophy. Springer, Dordrecht.
Cerbone (2008). Heidegger. UK: Blackwell.
Mesthene, E. (1970). Technological Change. New York: Mentor.
Rouse, J. (2000). Heideggerian Philosophy of Science. In: A Companion to Heidegger. Cambridge University Press.
Thomson, I.D. (2011). Heidegger, Art and Postmodernity. Cambridge University Press.