ملاک قطع رابطه سیاسی دولت اسلامی از منظر آیات‌‌الاحکام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری، روابط بین‌الملل، مدرس و پژوهشگر؛ و عضو انجمن مطالعات سیاسی حوزه، قم، ایران

2 دانشجوی دکتری، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

10.22034/sm.2024.540327.1875

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی ملاک قطع رابطه سیاسی دولت اسلامی از منظر آیات ‌الاحکام است. در این راستا، با روش توصیفی-تحلیلی، آیات و روایات مربوط به وجوب قطع رابطه با کفار حربی تحلیل شد. در ادامه مصادیق مختلف در آیه نهم سوره ممتحنه با عبارات، «ینْهَاکُمُ اللَّهُ» و «الَّذِینَ قَاتَلُوکُمْ فِی الدِّینِ» و «وَأَخْرَجُوکُمْ مِنْ دِیارِکُمْ» و «وَظَاهَرُوا عَلَى إِخْرَاجِکُمْ» به صورت مجزا در چند موضوع جنگ نظامی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، علمی و... بحث گردید و اشاره شد که هر دولت یا حکومتی که عامدانه و عالمانه حتی یک مورد از این دشمنی و جنگ را مرتکب شود، مشمول حکم قطع رابطه با حکومت اسلامی می‌گردد. ذکر این نکته نیز ضروری است، که قوت و بقای حکم تابع موضوع می‌باشد؛ یعنی اگر یک کافر حربی دست از جنگ با حکومت اسلامی کشید و مسیر خود را تغییر داد، طبق آیه نهم انفال، مسلمانان نیز باید از درِ صلح وارد شوند و به خداوند توکل نمایند؛ حتی اگر صلح آنان تاکتیکی نیز باشد، بهتر است مسلمانان صلح را بپذیرند و جنگ با آنان را متوقف نمایند. از منظر فقهی، دولت اسلامی مکلف است، روابط خود را تنها با دولت‌های کافر حربی نفی نموده و تعامل با دولت‌های دیگر را تقویت و تعمیق نماید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Criterion for Severing Political Relations of the Islamic Government from the Perspective of Legal Verses

نویسندگان [English]

  • AliReza Naaeej 1
  • Mohammad Negahdari 2
1 Ph.D., International relations, lecturer and researcher; and a member of the political studies association, Qom, Iran.
2 PhD., Student, Department of Fiqh and Fundamentals of Islamic Law, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

 
The aim of the present research is to examine the criterion for severing political relations of the Islamic government from the perspective of legal verses. In this regard, using a descriptive-analytical method, the verses and traditions related to the obligation of severing relations with the belligerent disbelievers were analyzed. Subsequently, various examples in the ninth verse of Surah Al-Mumtahanah with phrases such as "یَنْهَاکُمُ اللَّهُ" (Allah forbids you), "الَّذِینَ قَاتَلُوکُمْ فِی الدِّینِ" (those who fought against you because of religion), "وَأَخْرَجُوکُمْ مِنْ دِیَارِکُمْ" (and expelled you from your homes), and "وَظَاهَرُوا عَلَى إِخْرَاجِکُمْ" (and supported the expulsion of you) were separately discussed in various subjects such as military, economic, cultural, social, political, scientific, etc., and it was pointed out that any government or authority that intentionally and knowingly commits even one act of hostility or war is subject to the ruling of severing relations with the Islamic government. It is also necessary to mention that the strength and survival of the ruling is subject-dependent; that is, if a belligerent disbeliever refrains from war with the Islamic government and changes their course, according to the ninth verse of
Al-Anfal, Muslims should also enter into peace and rely on God; even if their peace is tactical, it is better for Muslims to accept peace and stop fighting with them. From a jurisprudential perspective, the Islamic government is obligated to only sever its relations with belligerent disbeliever governments and strengthen and deepen interactions with other governments.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic Government
  • Legal Verses
  • Disbelievers
  • War
  • Islamic Authority
  • Foreign Relations
  • Political Relations
قرآن کریم.
آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین (1409ق). کفایة الأصول. قم: مؤسسة آل‌البیت لإحیاء التراث، ج1.
بحرانی، هاشم بن سلیمان (1375). البرهان فی تفسیر القرآن. قم: نشر دارالتفسیر، ج5.
بیلیس، جان؛ اسمیت، استیو (1383). جهانی شدن سیاست. ترجمه گروهی از مترجمان. تهران: ابرار معاصر.
خمینی، سید روح‌الله (1389). صحیفه امام: مجموعه آثار امام خمینی. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ج12.
رضا، رشید (1990م). تفسیر القرآن الحکیم (تفسیر المنار). الهیئة المصریة العامة للکتاب، ج6.
صادقی، الهه؛ موحدی، سمانه (1402). مبانی و شاخص‌های دولت اسلامی از منظر آیت‌الله خامنه‌ای. دولت‌پژوهی، 9(33): ص195-222.
صالح، صبحی (1374). نهج‌البلاغه. قم: مرکز البحوث الاسلامیه، ج1.
طباطبایى، سید محمدحسین (1374). ترجمه تفسیر المیزان‌. قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه، ج9، 19.
طبرسی، فضل بن حسن (‫۱۳۹۰). ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن. ترجمه محمد بیستونی. قم: بیان جوان؛ مشهد: آستان قدس رضوی، شرکت به‌نشر‫، ج11، 24.
طوسى، محمد بن حسن (بی‌تا). التبیان فی تفسیر القرآن. بیروت: دار إحیاء التراث العربی، ج9.
عزیزی، آریا (1396). حقوق دیپلماتیک در اسلام. قانون یار، شماره 4.
قدوسى‌زاده، حسن‌ (1390). اصطلاحات سیاسى- فرهنگى. قم: دفتر نشر معارف‌.
مجلسی، محمدباقر (1403ق). بحار الأنوار. بیروت: مؤسسة الوفاء، ج75.
مراغی، احمد مصطفى (1365ق). تفسیر المراغی. مصر: شرکة مکتبة و مطبعة مصطفى البابى الحلبی و أولاده.
مغنیه، محمدجواد (1425ق). التفسیر المبین. قم: دارالکتاب الإسلامی، ج1.
مکارم شیرازى، ناصر (1374). تفسیر نمونه‌. تهران: دارالکتب الاسلامیه، چاپ سى و دوم‌، ‌‌ج8، 24.
نجفی جواهری، محمدحسن (1362). جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام. بیروت: داراحیاء التراث شیعی، ج21.
Mansbach, R.W. & Rafferty, K.L. (2008). Introduction to Global Politics. Routledge