تحلیل قدرت سیاسی پیامبر اسلام(ص) در مکه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار، دانشگاه خوارزمی،؛ و عضو انجمن مطالعات سیاسی حوزه، تهران، ایران.

10.22034/sm.2024.1971494.1954

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی قدرت سیاسی پیامبر اسلام(ص) در دوران رسالت ایشان در مکه است. پژوهش بر این فرضیه استوار است که پیامبر از اولین روزهای آغاز رسالت خود تا واپسین روزهای حضورشان در مکه، در مسیر تولید و تثبیت یک قدرت و اقتدار شکوهمند، جهت ترویج و نهادینه کردن دین اسلام و فضایل اخلاقی بودند. نوع ارائه اسلام و قرار دادن شرط پذیرش ولایت حضرت توسط نومسلمانان، استفاده از قدرت عشیره‌ای در مسیر اسلام، به خدمت گرفتن افراد صاحب نفوذ و دارای قدرت در مسیر رسالت و جذب و استفاده از قدرت جناح‌های مختلف اعم از قحطانیان و عدنانیان، حاکی از نگاه ویژه ایشان به قدرت است. در این پژوهش نگاه واقع‌گرایانه پیامبر اسلام(ص) به قدرت بررسی شده و مسأله پژوهش نه از نظر مشروعیت قدرت پیامبر(ص)، بلکه از منظر پیامبر(ص) به عنوان یک انسان و بشر عادی تحلیل می‌شود که برای رسیدن به یک هدف مقدس، باید قدرت مورد نیاز خود را تولید نماید. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که اولاً، نگاه پیامبر اسلام(ص) به قدرت و تولید آن منفی نبود؛ ثانیاً قدرت برای پیامبر(ص) یک ابزار بود، برای رسیدن به اهداف بالا و والا و فی‌نفسه، قدرت برای ایشان هیچ‌گونه ارزشی نداشت؛ ثالثاً، پیامبر(ص) برای رسیدن به قدرت و تولید اقتدار، دارای اصول و مبانی خاص خود بود، ازجمله اینکه برای رسیدن به قدرت، هیچ‌گاه از ابزار غیر‌اخلاقی استفاده نکرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analysis of the Political Power of the Prophet of Islam (PBUH) in Mecca

نویسنده [English]

  • Najaf ali Gholami
Assistant Professor, Kharazmi University; and a member of the political studies association, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The aim of the present research is to examine the political power of the Prophet of Islam (PBUH) during his mission in Mecca. The research is based on the hypothesis that the Prophet, from the early days of his mission until his last days in Mecca, was on the path of creating and consolidating a glorious power and authority to promote and institutionalize the religion of Islam and its moral virtues. The presentation of Islam and the placement of the condition of accepting the guardianship of the Prophet by non-Muslims, the use of tribal power on the path of Islam, employing influential individuals and powerful figures in the mission path, and attracting and utilizing the power of various factions such as Quraish and Adnanites indicate his unique view on power. This research examines the realistic view of the Prophet of Islam on power. The research issue is analyzed not from the perspective of the legitimacy of the Prophet's power but rather from the perspective of the Prophet as a human being and an ordinary human who had to produce the necessary power to achieve a sacred goal. The research method is descriptive-analytical, and the results show that firstly, the Prophet's view of power and its production was not pessimistic; secondly, power was a tool for the Prophet to achieve high and lofty goals, and in itself, power had no value for him; thirdly, the Prophet had his principles and foundations for achieving power, including never using unethical means to achieve power.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Prophet of Islam (PBUH)
  • Mecca
  • Political Power
  • Arabs
  • Tribal System
قرآن کریم.
نهج‌البلاغه.
ابن سعد، محمدبن سعد (1960م). الطبقات الکبری. تحقیق محمد بن عبدالقادر عطاء. بیروت: دارالکتب العلمیه، ج1.
ابن هشام، ابومحمد عبدالملک (بی‌تا). سیره النبی. بیروت: دارالفکر، ج2-1.
بلاذری، احمد بن عیسی (1420ق). فتوح البلدان. بیروت: دار مکتبه الهلال، ج2.
حویزی، علی بن جمعه (1370). تفسیر نور الثقلین. قم: نشر اسماعیلیان، ج4.
خمینی، سید روح‌الله (1378). صحیفه امام. تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ج13.
رازی، محمد بن عمر (1420ق). التفسیر الکبیر. بیروت: دار احیاء التراث العربی، ج24.
شهیدی، سیدجعفر (1375). تاریخ تحلیلی اسلام تا پایان امویان. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
طباطبایی، سید محمدحسین (1374). المیزان فی تفسیر القرآن. ترجمه سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی، ج16.
طبری، محمد بن جریر (1408ق). تاریخ طبری. بیروت: دارالکتب العلمیه، ج7، 2.
علی، جواد (1976م). المفصل فی تاریخ العرب قبل الاسلام. بیروت: دارالعلم، ج4، 7-8.
مسعودی، علی بن حسین (1409ق). مروج الذهب و معادن الجوهر. قم: دارالهجره، ج2.
مکارم شیرازی، ناصر و همکاران (1420ق). تفسیر نمونه. قم: دارالکتب الاسلامیه، ج15.
واقدی، محمد بن عمر (1966م). المغازی. تحقیق جونز مارزدن. بیروت: موسسه الاعلمی للمطبوعات، ج1.
یعقوبی، احمد بن ابی یعقوب (1384). تاریخ الیعقوبی. تحقیق عبدالامیر مهنا. بیروت: موسسه الاعلمی للمطبوعات، ج2-1.