راهبردنگاری در پرتو چرخه عدالت سیاسی- اجتماعی و فساد براساس تجربه دولت دهم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه علوم سیاسی (گرایش مسائل ایران)، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 استادیار، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 دانشیار، گروه علوم سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر این است که ضمن مفهوم‌شناسی فساد، عدالت اجتماعی و عدالت سیاسی، گونه‌شناسی، نشانگان و مصادیق کلی فساد در دولت دهم، رابطه میان فساد و عدالت اجتماعی و سیاسی در این دولت را مورد ارزیابی قرار دهد. پرسش اصلی پژوهش این است که نسبت میان فساد و عدالت سیاسی و اجتماعی در دولت دهم چگونه برقرار می‌شود؟ این پژوهش براساس هدف کاربردی بوده و تحلیل داده‌های آن کیفی است. همچنین به‌لحاظ ماهیت، توصیفی- تحلیلی است. پژوهش بر این فرضیه استوار است که نسبت میان فساد و عدالت سیاسی و اجتماعی در دولت دهم، تابعی از عدم فساد و برقراری عدالت سیاسی و اجتماعی از یک‌سو و همچنین وجود فساد و کمرنگ ‌شدن عدالت سیاسی و اجتماعی از سوی دیگر است؛ به این مفهوم که هرچه میزان فساد در جامعه پایین‌تر باشد، عدالت اجتماعی و سیاسی در جامعه برقرار می‌شود و در مقابل، هرچه فساد در جامعه بالاتر باشد، عدالت اجتماعی و سیاسی و ادراک عدالت پایین‌تر خواهد بود. با توجه به وجود فساد در اغلب دولت‌های ایران، سطح ادراک فساد در جمهوری اسلامی ایران به‌واسطه نقش‌آفرینی‌های دولت‌ها بسیار بالا است. به نظر می‌رسد که با توجه به افشای فساد‌ها در آینده، روند رو به رشد این پدیده بر کاهش عدالت اجتماعی و به‌تبع آن، کاهش اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی و امنیت روانی تأثیر نامطلوب بگذارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Strategy Mapping of the Context of the Cycle of Political-Social Justice and Corruption: Insights from the Tenth Government's Experience

نویسندگان [English]

  • Mohammad Hasan BasiriPour 1
  • Seyed Mostafa Abtahi 2
  • Mohammad Tohidfam 3
1 Ph.D., Student, Department of Political Science (Iranian Issues Orientation), Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Assistant Professor, Faculty of Law, Theology and Political Science, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
3 Associate Professor, Department of Political Science, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

This research aims to conduct a conceptual analysis of corruption, social justice, and political justice. It also seeks to categorize, identify indicators, and provide a general overview of corruption during the tenth government in Iran. Additionally, the study aims to evaluate the relationship between corruption and social and political justice within this government. The primary research question is how the relationship between corruption and social-political justice is manifested during the tenth government. This applied research utilizes qualitative data analysis and is characterized as descriptive-analytical. The hypothesis posits that the correlation between corruption and social-political justice in the tenth government is contingent on the absence of corruption alongside the establishment of social-political justice.
Conversely, corruption and the attenuation of social-political justice will result in a lower perception of justice. The research suggests that social-political justice is established as corruption decreases in society. Conversely, with increased corruption, social-political justice and the perception of justice decrease. Given the prevalence of corruption in various Iranian governments, the perception of corruption in the Islamic Republic of Iran is notably high. Future revelations of corruption may adversely impact social justice, reducing social trust, participation, and psychological security.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social Justice
  • Political Justice
  • Economic Corruption
  • Mahmoud Ahmadinejad
بشیریه، حسین (1384). اندیشه‌های سیاسی در قرن بیستم: لیبرالیسم و محافظه‌کاری. تهران: نشر نی.
حسین‌زاده، سمانه (1394). ادراک فساد و احساس عدالت اجتماعی. مسائل اجتماعی ایران، 7(1).
دوگراف، خیالت (1394). چشم‌اندازهای نظری فساد. ترجمه. هانیه هژبرالساداتی. تهران: انتشارات آگاه.
رفیعی، حسن (1394). ادراک فساد و احساس عدالت اجتماعی. مسائل اجتماعی ایران، 7(1).
سیدجوادین، سیدرضا (1394). فساد سازمانی در دولت دهم و عدالت رویه‌ای. اندیشۀ مدیریت راهبردی، 4(1).
طاهری عطار، غزاله (1394). شناخت نحوۀ تأثیرگذاری فساد بر ابعاد عدالت سازمانی بر جنبه‌های گوناگون رضایت شغلی و سازمانی. مدیریت بازرگانی، شماره 1.
عباس‌زادگان، سید محمد (1383). فساد اداری. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
فتحی، صمد (1394). بررسی رابطۀ بین فساد و رعایت عدالت مراوده‌ای و رضایت شغلی کارکنان در دولت دهم. مدیریت نظامی، شماره 46.
فرهادیان، سروش (1400). فهرست فسادهای مالی در جمهوری اسلامی. تهران: خبرگزاری مهر.
گزارش شفافیت بین‌الملل (1393). فساد اداری در ایران.
گیوگی، ابراهیم (1397). طراحی مدل شایسته‌سالاری در نظام آموزش عالی با توجه به نقش میانجی رهبری خدمت‌گزار. پژوهش در نظام‌های آموزشی، 40(1).
لانگست، پیتر (1387). برنامه‌های جهانی مبارزه با فساد. ترجمه امیرحسین جلالی فراهانی و حمید بهره‌مند بگ‌نظر. تهران: انتشارات مجلس شورای اسلامی.
مدنی بچستانی، سیدمحمود (1395). شاخص درک یا احساس فساد. تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
معتمدی، سیدهادی (1386). اولویت‌بندی آسیب‌ها و مسائل اجتماعی در ایران. رفاه اجتماعی، 6(24): ص347-327.
میرخلیلی، سیدمحمود (1394). فساد سازمانی در دولت دهم و عدالت توزیعی. نامۀ مفید، 8(3).
نصراصفهانی، علی (1393). شایسته‌سالاری در مدیریت جامعه. معرفت سیاسی، 2(4).
نوروزی، داود و همکاران (1393). دستیابی به نظام شایسته‌سالار با بهره‌گیری از مدیریت استعداد. کنفرانس بین‌المللی مدیریت در قرن 21.
Amnuldsen, L. (2000). Corrupion: Definitions and Concepts. Chr. Michelseninstitute Development Studies and Human Rights.
Jain, A.K (2005). The Political Economy of Cruption. Routledge Press.