حق شهروندی مخالفان در نظام سیاسی اسلام و تاثیر آن بر تمدن سازی اسلامی از منظر قرآن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فقه و حقوق، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران

2 استادیار گروه حقوق، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران

3 استادیار گروه فقه و حقوق دانشگاه اصفهان

10.22034/sm.2023.2004817.2079

چکیده

زمینه و هدف : . اما با توجه به مبانی شریعت می‏توان آن را دارای قدمتی با ظهور اسلام یافت.لذا بررسی حق شهروندی مخالفان در نظام سیاسی اسلام و تاثیرآن بر تمدن اسلامی از منظر قرآن از ضرورت زیادی برخوردار است. روش : پژوهش حاضر از نظر نوع و هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی است. یافته ها :پژوهش نشان می‏دهد رعایت حقوق شهروندی مخالفان نه از باب مماشات و یا احتیاط، که از منظر ایجاد تمدنی بزرگ در شکل حکومت اسلامی است. حکومتی که ورای مرزهای جغرافیایی در پرتو رأفت اسلامی حاکمیت ،قابل عرضه در گستره جهانی است. دیدگاه جهانشمول مزبور بیانگر این واقعیت است که در حکومت اسلامی مسئولیت هر شخصی اعم از حاکم، مسئول و تابعان برگرفته از حقوقی است که به فراخور آن دارای تکلیف هستند. با این اوصاف در برابر مخالفان با نگاه به قران کریم ،صبرو شکیبایی تکلیف حکومت اسلامی است که حتی در صورت عدم توجه مخالفان توصیه به واکنش عقلانی و مبتنی بر خردورزی شده است. به واقع رابطه مشخصی بین حقوق شهروندی مخالفان از یک سو و رعایت این حقوق از سوی حاکم اسلامی در فرایند تمدن سازی اسلامی از سویی دیگر وجود دارد

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

حق شهروندی مخالفان در نظام سیاسی اسلام و تاثیر آن بر تمدن سازی اسلامی از منظر قرآن

نویسندگان [English]

  • fateme enteshari 1
  • ahmad reza tavakoli 2
  • ehsan ali akbari 3
1 Doctoral student of jurisprudence and law, Najaf Abad Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran
2 Assistant Professor, Department of Law, Najaf Abad Branch, Islamic Azad University, Isfahan, Iran
3 Assistant Professor of Fiqh and Law Department of Isfahan University
چکیده [English]

. حقوق شهروندی به مثابه مفهومی مدرن، را می توان در مبانی شریعت اسلامی نیز مشاهده نمود. مسئله کانونی پژوهش حاضر بررسی حقوق شهروندی مخالفان نظام سیاسی از منظر قران، و ارائه تحلیلی نهایی در ارتباط با نقش این پدیده در فرایند دست‎یابی به تمدن اسلامی است(مسئله). بر این اساس سوال پژوهش حاضر این است که فهم و مراعات حق شهروند مخالف در نظام سیاسی اسلام، چگونه می تواند بر فرایند تمدن سازی اسلامی موثر باشد. به نظر می رسد (فرضیه) رعایت حقوق شهروندی مخالفان نه از باب مماشات و یا احتیاط، بلکه به مثابه یک اصل ذاتی، در فرایند دست یابی به تمدن اسلامی موثر واقع می شود. در حکومت اسلامی مسئولیت هر شخصی اعم از حاکم، مسئول و تابعان برگرفته از حقوقی است که به فراخور آن دارای تکلیف هستند. حکومت اسلامی در برابر مخالفان با نگاه به قران کریم، مامور صبر و شکیبایی تکلیف حکومت اسلامی است که حتی در صورت عدم توجه مخالفان توصیه به واکنش عقلانی و مبتنی بر خردورزی شده است. به واقع رابطه مشخصی بین حقوق شهروندی مخالفان از یک سو و رعایت این حقوق از سوی حاکم اسلامی در فرایند تمدن سازی اسلامی از سویی دیگر وجود دارد.

کلیدواژه‌ها [English]

  • شهروند
  • حقوق
  • شهروندی
  • تمدن
  • حکومت
  • اسلامی