جهاد حکمت‌بنیان: گفتار در مبانی و روش فرمانده سپاه قدس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار فلسفه سیاسی، گروه علوم سیاسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

2 استادیار، گروه علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

10.22034/sm.2023.548680.1828

چکیده

هدف تحقیق حاضر، بازشناسی چند و چون مجاهدت شهید قاسم سلیمانی و چگونگی فهم و تبیین آن و ارائه یک تبیین علمی از مجاهدت‌های ایشان بوده است. در این راستا، سوال اصلی پژوهش این است که چگونه می‌توان برخی از وجوهِ ممتاز و متمایزِ مجاهدت‌های قاسم سلیمانی را فهم و آشکار کرد؟ روش پژوهش بر مبنای مطالعه‌ای اسنادی، و با حرکت از جزء به کل، در گام نخست به بازشناسی برخی از وجوهِ ممتاز و متمایزِ مجاهدت‌های شهید سلیمانی، در مواردی چون «دیدار بینی»، «تسلّط بر نفس خود»، «تسلّط بر بدن خود»، «عبور از بت‌واره‌های ذهنی»، «کرامت انسان»، «جهاد شرعی- قانونی»، «گذار از جغرافیا و مرز»، «شرح صدر و سینه فراخ»، «حرکت استعلایی بین ایران و جهان» و «ولایت»، پرداخته و در گام دوم با تبیین آنها در یک زمینه و سپهر معرفتی نشان داده شد که مجاهدت‌های قاسم سلیمانی«حکمت‌بنیان» و «حکمت‌زا» بوده است. ایشان با باور به مبدأ و غایت هستی، حکمتِ «خداگونگی» یا «تولد ثانیِ» خود را از مجاهدت برای خدا، به دست آورد و در معیت با حضرت حق، برای او نمایاننده «مقصد» و «مقصود» شد. مجاهدت‌های خالصانه سلیمانی، منطقِ فهم حکمت بنیانی خود آن مجاهدت‌ها و حکمت‌زایی آن برای ایشان شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Wisdom-Oriented Jihād: Discourse on the Foundation and Method of the Commander of Quds Force

نویسندگان [English]

  • Mojtaba Zarei 1
  • Seyyed Ebrahim Sarparast Sadat 2
1 Associate Professor of Political Philosophy, Department of Political Science, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
2 Assistant Professor, Political Science Department, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The purpose of the present research is to recognize how Shahid Qāsem Soleimāni struggled for religion and to present a scientific explanation of his attempts. In this regard, the main research question is how we can understand and reveal some of the noble and distinctive aspects of his struggle for religion. The research method is based on documentary and inductive study. In the first step, it deals with the recognition of some of the noble and distinctive aspects of his attempts such as “visiting”, “self-control, “body-control”, “letting go of mental idles”, “human dignity”, “religious-legal Jihād”, “passing geography and territory”, “patience and tolerance”, “transcendental movement between Iran and the world”, and “Wilāyat”. In the second step, by explaining the above points in an epistemological field and sphere, it was revealed that his struggle for religion has been “wisdom-oriented” and “wisdom-making”. By his belief in the origin and end of the universe, he achieved his wisdom of “Godlikeness” and “second birth” through struggle for God and manifested “destination” and “intention” for Him through companionship of the Almighty.His sincere efforts have become the logic of understanding the fundamental wisdom behind those struggles and wisdom-making for him.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Shahid Qāsem Soleimāni
  • Mojāhedat (Struggle for Religion)
  • Wilāyat
  • Wisdom
  • Martyrdom
  • Jihād
قرآن کریم.
ابن ابی جمهور (1364). عوالی اللآلی العزیزیة فى الاحادیث ‌الدینیة. تهران: دانشگاه تهران، ج4.
اعوانی، غلامرضا (1398). چرا همچون گذشته نمی‌توانیم «حکیم» تربیت کنیم؟. قابل دسترس در:
https://www.cgie.org.ir/fa/news/218966
برزگر، ابراهیم (1389). ساختار فهم اندیشه سیاسی اسلام. دانش سیاسی، 6(2): ص72-43.
جلیلیان، حسین (1399). الگوی تفکر راهبردی مدیران جهادی براساس وصیت‌نامه الهی سیاسی شهید قاسم سلیمانی. مدیریت اسلامی، 28(4): ص111-93.
خامنه‌ای، سید علی (18/10/1398). بیانات در دیدار با مردم قم. قابل دسترس در:
https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=44628
خمینی، سید روح‌الله (1379). صحیفه نور. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی‌، سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی، ج4.
خمینی، سید روح‌الله (1385). صحیفه امام: مجموعه آثار امام خمینی: بیانات، پیام‌ها، مصاحبه‌ها، احکام، اجازات شرعی و نامه‌ها. تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ج19.
دهقانی پوده، حسین؛ پاشایی هولاسو، امین (1399). تدوین الگوی مکتب فرماندهی شهید قاسم سلیمانی. مدیریت اسلامی، 28(2): ص37-13.
دوره فترت در تاریخ فلسفه اسلامی (گفتگوی کیهان اندیشه با جمعی از اساتید: سید مصطفی محقق داماد، غلامرضا اعوانی، عباس زریاب خوئی، غلامحسین ابراهیمی دینانی، فتح اللّه مجتبائی و مهدی دهباشی). کیهان اندیشه، 1373، شماره 53: ص20-3.
سلیمانی، قاسم (1398). متن وصیت‌نامه حاج قاسم سلیمانی. قابل دسترس در:
https://www.tasnimnews.com/fa/news
شارجبیان گرگایی، هاجر؛ ارشد ریاحی، علی (1395). نقش فطرت در معناداری زندگی از دیدگاه صدرای شیرازی. انسان‌پژوهی دینی، شماره 35: ص49-29.
شفیعی، سید محمدمهدی (1395). دیدار شاعران با رهبری در سال 1395. قابل دسترس در:
https://farsi.khamenei.ir/others-note?id=33535
شهید قاسم سلیمانی، هویت بی‌نظیر ایرانی. قابل دسترس در:   https://www.mehrnews.com/news/5113866
صدرالدین شیرازی، محمد (۱۳98). الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه. با حواشی ملاهادی سبزواری. تصحیح، تعلیق و مقدمه سید جلال‌الدین آشتیانی. قم: بوستان کتاب، چاپ دهم.
صدرالمتألهین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1363). مفاتیح الغیب. مقدمه و تصحیح محمد خواجوی. تهران: موسسه تحقیقات فرهنگی.
غلامی، نجفعلی (1399). تحلیل امنیت در مکتب شهید سلیمانی. حکمرانی متعالی، شماره1: ص48-33.
قرائتی، محسن (1383). تفسیر نور. تهران: مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن، چاپ یازدهم، ج6-7.
گنج‌بخش، محمود (1399). شناسایی عوامل شکوفایی فضایل اخلاقی حکمران مبتنی بر مکتب شهید سلیمانی. حکمرانی متعالی، شماره1، ص31-11.
مصباح یزدی، محمدتقی (27/9/1394). اهل اخلاص همنشین اهل بطانه و ولیجه نمی‌شوند: سخنرانی آیت‌الله مصباح در سی‌‌امین نشست انجمن فارغ‌التحصیلان. فرهنگ پویا، شماره31، قابل دسترس در:
http://puya.nashriyat.ir/node/109247