چیستی دیپلماسی مردمی در اندیشه امام خمینی و مقایسه آن با دیپلماسی عمومی و سنتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی سیاسی، دانشگاه باقرالعلوم؛ دبیر مجمع اسلام ناب طلاب حوزه علمیه قم، قم، ایران

2 استادیار، گروه علوم سیاسی، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، ایران و عضو انجمن مطالعات سیاسی حوزه

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی دیپلماسی مردمی در اندیشه امام خمینی و تبیین اشتراکات و افتراقات آن با دیپلماسی عمومی و سنتی مرسوم است. در این بررسی اشتراکات و افتراقات این مفاهیم تبیین و تبعیت از فطرت مخموره و محجوبه (نظریه دو فطرت) و رویکرد به سمت تعالی و تدانی، مبدأ اصلی تفاوت‌ها و چارچوب اصلی مقایسه قرار گرفته است. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی بوده و نتایج نشان داد، دیپلماسی مردمی در مقایسه با انواع دیگر دیپلماسی، منابع آن، منافع ملت و با توجه توأمان به دنیا و آخرت (کمال حقیقی) است و با دیپلماسی سنتی و عمومی‌ای که منابع آن منافع ملی، کارگزار آن دولت‌ها و مخاطبش دولت‌ها و افکار عمومی هستند، تفاوت دارد. فصل ممیز دیپلماسی مردمی متعالیه این است که در سطوح مختلف کارگزاران و مخاطبین، عقل رئیس قوا شود و باقی قوا در خدمت آن قرار گیرد. دو محور اساسی دیپلماسی مردمی متعالیه شامل: فعالیت‌های ایجابی و فعالیت‌های سلبی است. مورد اول براساس فطرت مخموره و در جهت دفاع از عقل به عنوان رئیس قوا و مورد دوم با توجه به فطرت محجوبه و در جهت نفی محوریت وهم، غضب و شهوت و نیز استفاده از عقل در جهت این اهداف می‌باشد. تفاوت دیگر میان دیپلماسی متعالیه با مدل متعارف و متدانی، در توجه آنان به دنیا و آخرت است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study of Public Diplomacy in Imam Khomeini's Thought and Comparison with Traditional and Public Diplomacy

نویسندگان [English]

  • Mohammad Bahrami 1
  • Mukhtar Sheikh Hosseini 2
1 Phd. Student, Political Sociology, Baqir al-Olum University; Secretary of the Islamic Forum of Qom Theological Seminary, Qom, Iran
2 Assistant Professor, Department of Political Science, Islamic Sciences and Culture Academy, Qom, Iran
چکیده [English]

The present study aims to study popular diplomacy in Imam Khomeini's thought and to explain its commonalities and differences with traditional and public diplomacy. In this study, the commonalities and differences of these concepts are explained and adhering to the nature of the supernatural and the miraculous (two-nature theory) and the approach to transcendence, has been the main source of differences and the main framework of comparison. The research was descriptive-analytical and the results showed that popular diplomacy compared to other types of diplomacy, its resources are the interests of the nation and it has extra care for this world and the hereafter world (true perfection) and it differs from the traditional and public diplomacy whose resources are the national interests, its agents are governments and their audiences are governments and public opinion. The defining characteristic of transcendent popular diplomacy is to become the head of the intellect at the various levels of brokers and audiences and the rest be at its service. The two main axes of popular diplomacy are: Positive and Negative activities. The first one is based on the supernatural nature and in defense of the intellect as the head of the forces and the second one is based on the miraculous nature which rejects the centrality of illusion, anger and lust as well as the use of reason for these purposes. Another difference between the transcendent diplomacy and the conventional model is their attention to the world and the hereafter.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Popular Diplomacy
  • Public Diplomacy
  • Traditional Diplomacy
  • Theory of Nature
  • Imam Khomeini
  • Foreign Policy
  1. احدی، افسانه (1389). دیپلماسی عمومی؛ چارچوب مفهومی و نظری. پژوهشنامه دیپلماسی عمومی و سیاست خارجی، شماره 24: ص50-23.
  2. بهرامی، محمد (1395). ظرفیت‌های دیپلماسی مردمی جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر اندیشه حضرت امام خمینی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. قم: دانشگاه باقرالعلوم.
  3. خامنه‌‌ای، سید علی (9/12/1388). بیانات در جمع دیدار وزیر و مسئولان وزارت خارجه و سفرا و رؤسای نمایندگی‌های ایران در خارج از کشور با رهبر انقلاب. قابل دسترس در:

 http: //farsi.khamenei.ir/news-content?id=8955

  1. خمینی، سیدروح‌الله (1385). صحیفه امام. تهران: انتشارات موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ چهارم، ج19.
  2. دهشیری، محمدرضا (1377). نظریه انقلاب اسلامی از دیدگاه امام خمینی. حضور، شماره 26.
  3. دهشیری، محمدرضا (1393). پارادیپلماسی در عصر جهانی شدن: بررسی موردی دیپلماسی شهری. مطالعات راهبردی جهانی شدن، دوره 4، شماره 13: ص54-34.
  4. دهقانی فیروزآبادی، سیدجلال (1388). دیپلماسی نوین خاورمیانه‌ای ایران: ضرورت‌ها و الزامات. در: دیپلماسی نوین: جستارهایی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران. حسین پوراحمدی. تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌الملل وزارت خارجه.
  5. سروش، علی (1391). دیپلماسی در اندیشه سیاسی امام خمینی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. قم: دانشگاه باقرالعلوم.
  6. سعیدی، روح‌الامین (1393). دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران: مطالعه موردی لبنان. تهران: انتشارات ابرار معاصر.

10. صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1410ق.). الحکمة المتعالیه فی الاسفار العقلیة الاربعة. بیروت: دار احیاء التراث العربی، چاپ چهارم.

11. قاضی‌زاده، کاظم (1377). اندیشه‌های فقهی – سیاسی امام خمینی. تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست جمهوری.

12. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.

13. کلینی، محمد ابن یعقوب بن اسحاق (1365). الکافی. تهران: دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ج1.

14. لک‌زایی، نجف (1387). سیاست متعالیه و دولت هادی در اندیشه صدرالمتالهین. علوم سیاسی، سال یازدهم، شماره43: ص83-53.

15. لک‌زایی، نجف (1389الف). فلسفه امنیت از دیدگاه امام خمینی. مطالعات راهبردی، سال سیزدهم، شماره سوم، شماره مسلسل 49: ص27-5.

16. لک‌زایی، نجف (1389ب). کاربردهای امنیتی انسان‌شناسی حکمت متعالیه. مطالعات راهبردی، سال سیزدهم، شماره چهارم، شماره مسلسل50: ص 84-63.

17. لک‌زایی، نجف (1389ج). حج ابراهیمی و تربیت متعالیه (ابعاد تربیتی حج با تأکید بر دیدگاه امام خمینی). میقات حج، شماره73: ص70-53.

18. لک‌زایی، نجف (1390). امنیت از دیدگاه آیت‌الله جوادی آملی. اسراء، سال سوم، شماره سوم، پیاپی هفتم: ص52-19.

19. لک‌زایی، نجف؛ دلیر، بهرام (1391). غایات و اهداف نظام سیاسی متعالیه. علوم سیاسی، سال پانزدهم، شماره 59: ص74-61.

20. مولانا، حمید؛ محمدی، منوچهر (1388). سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دولت احمدی‌نژاد. تهران: موسسه انتشارات دادگستر، چاپ سوم.

21. هادیان، ناصر؛ احدی، افسانه (1388). جایگاه مفهومی دیپلماسی عمومی. روابط خارجی، سال اول، شماره سوم، ص.117–85.

  1. 22.  هالستی، کالوی‌یاکو (1373). مبانی تحلیل سیاست بین‌الملل. ترجمه بهرام مستقیمی، مسعود طارم سری. تهران: وزارت امور خارجه، موسسه چاپ و انتشارات، چاپ پنجم.