بررسی سرمایه‌ی اجتماعی و رفاه اجتماعی در رابطه‌ی دولت و ملت ایران معاصر

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه لرستان

2 دانشجوی دکتری علوم سیاسی در دانشگاه علامه طباطبائی

3 کاندید دکتری مدیریت دولتی در دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

رابطه‌ی دولت و ملت در جهان مدرن امروزی، مسأله‌ی مهمی است؛ این امر در تاریخ معاصر ایران نیز قابل بررسی است. در همین راستا، متن حاضر روی سنجش ارتباط بین دولت و ملت در چارچوب مفاهیم سرمایه‌ی اجتماعی و رفاه اجتماعی متمرکز شده و با واسطه‌ی مفهومی "اعتماد" در سطوح اجتماعی (افقی) و سیاسی (عمودی) و به صورت رابطهی متقابل مورد مداقه قرار گرفته است. ضرورت این کار به دلیل اثرگذاری شدید سرمایه‌ی اجتماعی و تمایلات و نگرش‌های اجتماعی در توسعه است؛ بنابراین، چگونگی تأثیرگذاری سرمایه و رفاه اجتماعی بر دگردیسی‌های رابطه‌ی دولت و ملت در ایران مورد مطالعه قرار خواهد گرفت. پرسش اصلی حول این است که وضعیت سرمایه‌ی اجتماعی در ایران کنونی چگونه در شکل دادن به رابطه‌ی دولت و ملت اثر می‌گذارد؟ فرضیه‌ی ما بر اساس مداقه در روابط اجتماعی و سیاسی در وضعیت ساختاری ایران صورت‌بندی شده است که می‌تواند هم شکاف‌های متقدم و متأخر بین مبانی دولت و ملت را پوشش دهد و هم راهکار احتمالی ترمیم آنها را دربر بگیرد. این متن با روش کیفی و تاریخی و با بهره‌گیری از نگرش دیالکتیکی پردازش شده و مشخص می‌کند که تحولات پایه‌ای در سطوح اجتماعی و سیاسیِ تاریخ معاصر ایران، تداوم نسبی یافته است و سرمایه‌ی اجتماعی در حالتی بحرانی قرار دارد.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. آبراهامیان، یرواند (1384.) ایران بین دو انقلاب. ترجمه‌ی: احمد گل­محمدی و محمدابراهیم فتاحی. تهران: نشر نی (چاپ هفتم).
  2. ارزش­ها و نگرش­­های ایرانیان (1380). تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  3. ارزش­ها و نگرش­های ایرانیان (1382). موج دوم. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  4. ازکیا، مصطفی و غفاری، غلامرضا (1380). توسعه‌ی روستایی با تأکید بر انقلاب اسلامی. تهران: نشر نی.
  5. بشیریه، حسین (1384). گذار به دموکراسی (مباحث نظری). تهران: نشر نگاه معاصر.
  6. پاتریک، تونی فیتز (1381). نظریه‌ی رفاه (سیاست اجتماعی). ترجمه‌ی: هرمز همایون­پور. تهران: مؤسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی.
  7. پاتنام، رابرت (1377). دموکراسی و سنت­های مدنی. ترجمه‌ی: محمدتقی دلفروز. تهران: دفتر مطالعات سیاسی وزارت کشور.
  8. پناهی، محمدحسین (1386). جامعه­شناسی مشارکت سیاسی زنان. تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
  9. تاجبخش، کیان (1384). سرمایه‌ی اجتماعی؛ اعتماد، دموکراسی و توسعه. تهران: نشر شیرازه.
  10. ترکمان (بهار1386). تبیین افول سرمایه‌ی اجتماعی؛ فصلنامه علمی ـ پژوهشی رفاه اجتماعی، سال ششم، شماره 23.
  11. راش، مایکل (1377). جامعه و سیاست. ترجمه‌ی: منوچهر صبوری. تهران: انتشارات سمت.
  12. رز- آکرمن، سوزان (1385). فساد و دولت؛ علت­ها، پیامدها و اصلاح. ترجمه‌ی: منوچهر صبوری. تهران: نشر پردیس دانش.
  13. رفیع­پور، فرامرز (1378). آنومی یا آشفتگی اجتماعی. تهران: نشر سروش.
  14. ــــــــــــ (1386). سرطان اجتماعی فساد. تهران: شرکت سهامی انتشار.
  15. زاهدی، محمدجواد؛ شیانی، ملیحه؛ علی­پور، پروین (1388). رابطه‌ی سرمایه‌ی اجتماعی با رفاه اجتماعی؛ رفاه اجتماعی، شماره 32.
  16. زونیس، ماروین (1387). روان­شناسی نخبگان سیاسی ایران. مترجمان: پرویز صالحی، سلیمان امین­زاده، زهرا لبادی. تهران: انتشارات چاپخش.
  17. سردارنیا، خلیل­الله (تابستان1393). راهبردهایی برای بهسازی سرمایه‌ی اجتماعی در ایران؛ ماهنامه‌ی مطالعات سیاسی ـ اقتصادی، شماره‌ی 296.
  18. سریع­القلم، محمود (1390). فرهنگ سیاسی ایران. تهران: نشر فرزان روز.
  19. سیاهپوش، امیر (پاییز1387). فراتحلیل مطالعات سرمایه‌ی اجتماعی در ایران؛ فصلنامه‌ی راهبرد فرهنگ، شماره‌ی 3.
  20. صالحی امیری، علیرضا (1387). چشم­انداز آسیب­ها و تهدیدات اجتماعی ایران. آدرس اینترنتی: www.dchq.ir.
  21. عطار، سعید (زمستان 1388). سرمایه‌ی اجتماعی، جامعه مدنی و دولت: عناصر دستیابی به توسعه؛ فصلنامه‌ی سیاست، مجله‌ی دانشکده‌ی حقوق و علوم سیاسی، دوره 39، شماره 4.
  22. عیوضی، محمدرحیم (1380). طبقات اجتماعی و رژیم شاه. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  23. فوکویاما، فرانسیس (1379). پایان نظم. ترجمه‌ی: غلام­عباس توسلی. تهران: انتشارات جامعه ایرانیان.
  24. فیلد، جان (1386). سرمایه‌ی اجتماعى. ترجمه‌ی: غلامرضا غفارى و حسین رمضانى. تهران: انتشارات کویر.
  25. فیلیپ، مارک (1381). تعریف فساد سیاسی. ترجمه‌ی: محمد طاهری و میرقاسم بنی­هاشمی. تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
  26. موریه، جیمز (1379). سرگذشت حاجی­بابا اصفهانی. ترجمه‌ی: میرزا حبیب اصفهانی. تهران:‌ نشر مرکز.
  27. مؤمنی، فرشاد و جهانیان، ناصر (تابستان 1380). امنیت اقتصادی و چالش­های اقتصاد ایران؛ فصلنامه اقتصاد اسلامی، شماره 43.
  28. مهرگان، ‌نادر؛ دلیری، حسن و شهنوازی، سارا (زمستان1391)؛ برآورد روند سرمایه‌ی اجتماعی در استان­های ایران؛ فصلنامه‌ی پژوهش­ها و سیاست­های اقتصادی سال بیستم، شماره 64.
  29. مشیرزاده، حمیرا (1375). مروری بر نظریه­های انقلاب در علوم اجتماعی؛ راهبرد، شماره 9.
  30. وبر، ماکس (1384). اقتصاد و جامعه؛ مفاهیم اساسی جامعه­شناسی اقتصادی، جامعه­شناسی سیاسی. ترجمه‌ی عباس منوچهری و مهرداد ترابی­نژاد و مصطفی عمادزاده. تهران: انتشارات سمت.
  31. هانت، ای.ک (1381). تکامل نهادها و ایدئولوژی­های اقتصادی. ترجمه سهراب بهداد. تهران: نشر آگه.
  32. هزارجریبی؛ صفری، جعفر؛ شالی، رضا (1390). رفاه اجتماعی و عوامل موثر بر آن؛ مطالعه موردی شهر تهران. پژوهش و برنامه­ریزی شهری، شماره 5.
    1. Amstutz, Mark R. (1982). An Introduction to Political Science, the Management of Conflict. Illinoise: Scott, Foresman and C._ Christoforou, A. (2003). “Social Capital and Sociology of Education”, New York, Green wood.
    2. Midgely, J. (2000). “Context of welfaretheory: a develop mentalist in perpetration, Center for socialdevelopment”, Washington universityPup.
    3. Christoforou, A. (2003). On the identity of social capital and the social capital of identity. Cambridge Journal of Economics 37, 719 -736.
سیاست متعالیه

دوره 5، شماره 19
زمستان 1396
صفحه 135-154

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار