افکار و رفتار سیاسی امام حسین(ع)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

چکیده

امامان شیعه، به‌عنوان جانشینان رسول خدا(ص) که از مقام عصمت نیز برخوردارند، اگرچه غیر از دوره­ای کوتاه از منصب خلافت به‌دور بوده‌اند، اما در باب حکومت و سیاست نظرات و اندیشه­هایی دارند؛ این اندیشه را می‌توان در سیره و عمل سیاسی آن بزرگواران مشاهده و استنباط کرد. امام حسین(ع) به‌عنوان شخصیتی که در تاریخ اسلام جریان ویژه‌ای برپا کرده است، جایگاه ویژه­ای در این میان دارد. مقاله‌ی حاضر در راستای دست‌یابی به افکار و رفتار سیاسی آن حضرت، سخنان و سیره‌ی ایشان را مطالعه کرده و آرای آن امام همام را در قالب نگاه به: حکومت، جامعه، اصلاح‌گری، قیام، جنگ و کرامت انسانی استنباط نموده و نتیجه گرفته است که امام حسین(ع)‌ بر اساس منظومه‌ی فکری متکی بر کتاب و سنت و اصل "لو لا حضور الحاضر و قیام الحجة بوجود الناصر" عمل نموده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Political Thought and Behavior of Imam Hossein (A.S.)

نویسنده [English]

  • Mohammad Ghafouri
چکیده [English]

As successors of the great prophet and as those who are far from committing mistakes, although the Shia imams, except for a short period, were away from the place of Khilafah (governorship), they have opinions and thoughts about government and politics. These opinions can be observed and inferred from their Sirah (behaviors) and activities. As a person who launched a special wave in the history of Islam, Imam Hossein has a special role here. In order to access his political thoughts and behaviors, this paper has studied his speeches and behaviors and has inferred his views regarding government, society, revision, uprising, war and human munificence, and has concluded that Imam Hossein (A. S.) has acted according to an intellectual system based on the Book, Sunnah and the principle of “لولا حضور الحاضر و قیام الحجه بوجود الناصر”(if people were not present, uprising would have been proven to me).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Imam Hossein (A. S.)
  • Political Thoughts
  • Political Behavior
  • Uprising
  • Karbalaa
  1. قرآن کریم
  2. ابن­اثیر، عزالدین ابوالحسن علی بن ابی الکرم شیبانی (1404ق). الکامل فی التاریخ. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  3. ابن­اعثم، ابومحمد احمد بن اعثم کوفی (1406ق). الفتوح. بیروت: دار الکتب الاسلامیه.
  4. ابن­حجر، احمد بن علی بن حجر عسقلانی (1415ق). الاصابة فی تمییز الصحابه، تحقیق عادل احمد عبدالموجود و علی محمد معوض. بیروت: دارالکتب العلمیه.
  5. ابن­سعد، محمد بن سعد کاتب واقدی (بی‌تا). الطبقات الکبری. بیروت: دار صادر.
  6. ابن­شهرآشوب، محمد بن علی مازندرانی (بی‌تا). مناقب آل ابی طالب، تصحیح محمد حسین دانش آشتیانی و هاشم رسولی محلاتی. قم: انتشارات علامه.
  7. ابن­طاووس، علی بن موسی بن جعفر حسینی (1385ق). اللهوف. نجف: مکتبة الحیدریه.
  8. ابن­عساکر، ابوالقاسم علی بن حسن به هبة الله شافعی (1389ق). تاریخ مدینة دمشق. بیروت: مؤسسه محمودی.
  9. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1415ق). تاریخ مدینة دمشق، تحقیق علی شیری. بیروت: دارالفکر.
  10. ابن­قتیبه، ابومحمد عبدالله بن مسلم دینوری (1363). الامامة و السیاسه. قم: انتشارات شریف
    رضی.
  11. ابن­کثیر، اسماعیل بن کثیر دمشقی (1408ق). البدایة و النهایه. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  12. ابن­نما، نجم الدین محمد بن جعفر بن ابی البقاء هبة الله بن نما حلی (1406ق). مثیر الاحزان، تحقیق و نشر مدرسه امام مهدی(ع). قم: بی‌نا، چاپ سوم.
  13. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین بن محمد (1385ق). مقاتل الطالبیین، تحقیق کاظم مظفر. نجف: مکتبة الحیدریه، چاپ دوم.
  14. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ(بی‌تا). مقاتل الطالبیین، تصحیح احمد صقر، بیروت: دار المعرفه.
  15. امین، سید محسن بن عبدالکریم عاملی (1418ق). اعیان الشیعه، تصحیح حسن امین. بیروت: دارالتعارف، چاپ پنجم.
  16. بلاذری، احمد بن یحیی بن جابر (1394ق). انساب الاشراف. بیروت: دارالتعارف.
  17. تستری، سید نورالله (بی‌تا). احقاق الحق. قم: انتشارات کتابخانه آیت الله مرعشی.
  18. حرانی، ابومحمد حسن بن علی بن حسین بن شعبه حلبی (1421ق). تحف العقول عن آل الرسول، تصحیح علی‌اکبر غفاری. قم: انتشارات جامعه مدرسین، چاپ ششم.
  19. خوارزمی، ابوموید موفق بن احمد خطیب (1367). مقتل الحسین(ع)، تحقیق محمد سماوی. قم: انتشارات مفید.
  20. دینوری، ابوحنیفه احمد بن داود (1960م). الاخبار الطوال. قاهره: دار احیاء الکتب العربی.
  21. ذهبی، شمس­الدین محمد بن احمد بن عثمان (1409ق). تاریخ الاسلام. بیروت: دار الکتاب
    العربی.
  22. ذهبی، شمس­الدین محمد بن احمد بن عثمان دمشقی (1413ق). سیر اعلام النبلاء، تحقیق شعیب ارنوط و حسین اسد. بیروت: موسسة الرساله، چاپ نهم.
  23. سبط ابن­جوزی، ابومظفر یوسف بن قزاغلی بن عبدالله (1401ق). تذکرة الخواص. بیروت: مؤسسة اهل‌البیت.
  24. شیخ صدوق، محمد بن علی بن بابویه (1400ق). الامالی. بیروت: موسسة اعلمی.
  25. شیخ مفید، محمد بن محمد بن نعمان (بی‌تا). الارشاد. قم: بصیرتی.
  26. طبرسی، ابومنصور احمد بن علی بن ابی طالب (1403ق). الاحتجاج. مشهد: نشر مرتضی.
  27. طبری، محمد بن جریر بن یزید (1406ق). تاریخ الامم و الملوک. بیروت: دارالکتب الاسلامیه.
  28. ــــــــــــــــــــــــــ (بی‌تا). تاریخ الامم و الملوک. بیروت: مؤسسه اعلمی.
  29. قندوزی، سلیمان بن خواجه کلان ابراهیم بن بابا بلخی حنفی (1411ق). ینابیع الموده. نجف: مکتبة الحیدریه.
  30. مجلسی، محمد باقر (1363). بحار الانوار. تهران: اسلامیه.
  31. مزی، ابوحجاج یوسف بن عبدالرحمان بن یوسف (1406ق). تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، تحقیق بشار عواد معروف. بیروت: مؤسسة الرساله، چاپ چهارم.
  32. مغربی، ابوحنیفه نعمان بن محمد تمیمی (1411ق). دعائم الاسلام. بیروت: دارالاضواء.
  33. ــــــــــــــــــــــــــــــــ (1414ق). شرح الاخبار فی فضائل الائمة الاطهار، تحقیق سید محمد حسینی جلالی. قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ دوم.
  34. هیثمی، نورالدین علی بن ابی بکر (1408ق). مجمع الزوائد. بیروت: دار الکتب العلمیه.