مبانی فلسفی توسعه از دیدگاه صدرالمتألهین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

با توجه به رونق گفت وگوهای علمی حول الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، مقاله ی حاضر بر آن است تا با توجه به دستگاه حکمت متعالیه و با تأکید بر اندیشه و آثار صدرالمتألهین شیرازی، مبانی این الگو را در چارچوب دستگاه فلسف هی صدرایی بررسی نماید. از این رو پرسش اصلی مقاله ی حاضر این است که الگوی حکمت متعالیه مستنبط از آثار صدرالمتألهین برای توسعه و پیشرفت چیست؟ این مقاله ضمن تبیین مبانی شش گانه، مطرح « توسعه ی متعالیه » مدعی است که الگوی مورد نظر ملاصدرا را میتوان تحت عنوان کرده و مورد بررسی قرار داد. مقاله ی حاضر بر این فرض استوار است که لازمه ی هر الگوی پیشرفت، برخورداری از یک مکتب و پشتوانه ی فلسفی است؛ از این رو با توجه به مطرح شدن حکمت متعالیه ب هعنوان پشتوان هی فلسفی انقلاب اسلامی، الگوی پیشرفت نیز باید بر روی مبانی این دستگاه استوار گردد. مهمترین پیامد بحث حاضر این است که الگوی تولید شده با پشتوان هی نظری دستگاه حکمت متعالیه میتواند الگویی مستحکم، قابل دفاع و دارای پشتوانه فلسفی باشد که ابعاد نظری آن را برای همگان روشن و شفاف نماید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Philosophical Foundations of Development from the Viewpoint of Mulla-Sadra

نویسندگان [English]

  • Sharif Lakzaee
  • Najmeh Keikha
  • Seddigheh Lakzaee
چکیده [English]

Due to flourishing of scientific debates around the Islamic-Iranian development pattern, the present paper aims at analyzing this pattern in Sadrai Hikmah system according to Transcendent Theosophy (Alhikmah Al-muta’liyah) and with emphasis on thought and works of Mulla-Sadra. Henceforth, the main question of the paper is: What is Transcendent Theosophy pattern drawn from works of Mulla-Sadra to advance and have development? In addition to explaining the sextet bases, this paper claims that the pattern by Mulla-Sadra can be raised and analyzed under the name of “Transcendent Development” ( Tose’e Muta’liyah). The hypothesis of the present paper is that having philosophical school and background is the requirement of any development pattern. Consequently, due to the fact that Transcendent Theosophy is raised as the philosophical grounding of the Islamic Revolution, the advancement pattern should, also, be set on this paradigm. The main consequence of the current debate is that the pattern produced by the theoretical background of Transcendent Theosophy system can be a firm and defendable pattern and the one with philosophical basis whose theoretical bases are clear for everyone.

کلیدواژه‌ها [English]

  • development؛ Advancement؛ Transcendent Theosophy (Alhikmah
  • Al-muta'liyah)؛ Mulla-Sadra
  1. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ

    1. قرآن حکیم.
    2. سجادی، سید جعفر (بی­تا)، مصطلحات فلسفی صدرالدین شیرازی، بی‌نا.
    3. سیف‌الدین، امیرعلی؛ عبداللهی خلج، امیر؛ رهبر، امیرحسین (بهار 1394)، «فتح بابی جهت حضور حکمت صدرایی در تدوین الگوهای توسعه»، فصلنامه علمی پژوهشی سیاست متعالیه، شماره 8.
    4. صدرا، علیرضا (1389)، مفهوم­شناسی حکمت متعالی سیاسی، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
    5. صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1340)، رساله سه اصل، به‌تصحیح و اهتمام: سید حسین نصر، تهران، دانشگاه تهران.
    6. ـــــــــــــــــــــــــــــــ (1362)، مبدأ و معاد، ترجمه: احمد بن محمد الحسینی اردکانی، به‌کوشش عبدالله نورانی، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.
    7. ـــــــــــــــــــــــــــــــ (1364 الف)، المظاهر الالهیة، ترجمه و تحقیق: سید حمید طبیبیان، تهران، انتشارات امیر کبیر.
    8. ـــــــــــــــــــــــــــــــ (1364 ب)، تفسیر القرآن الکریم، جلد 6، به کوشش و تصحیح: محمد خواجوى، قم، بیدار.
    9. ـــــــــــــــــــــــــــــــ (1371)، عرفان و عارف‌نمایان (ترجمه‌ی کسر اصنام الجاهلیه)، ترجمه: محسن بیدار، تهران، الزهراء.

    10. ـــــــــــــــــــــــــــــــ (1384)، الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیه، ترجمه و تفسیر جواد مصلح، تهران، سروش، چاپ چهارم.

    11. ـــــــــــــــــــــــــــــــ (1387)، المظاهر الالهیه فی اسرار العلوم الکمالیه، مقدمه و تصحیح و تعلیق: سید محمد خامنه­ای، تهران، بنیاد حکمت اسلامی صدرا.

    12. طوسی، سید خلیل الرحمان (پاییز 1387)، «تحلیلی انسان‌شناسانه در فلسفه سیاسی ملاصدرا شیرازی و مارتین هایدگر»، فصلنامه علوم سیاسی، شماره 43، ص 23-51.

    13. کیخا، نجمه (1389)، عدالت اجتماعی، تهران، کانون اندیشه جوان.

    14. لک­زایی، شریف (تابستان 1391)، «شریعت و سیاست در حکمت متعالیه»، فصلنامه علمی پژوهشی اسراء، شماره 12، ص 51ـ76.

    15. ـــــــــــــ (تابستان 1392)، «حکمت متعالیه و انقلاب اسلامی»، فصلنامه علمی پژوهشی جستارهای سیاسی معاصر، شماره 8، ص 125ـ144.

    16. ـــــــــــــ (زمستان 1392)، «فرد و جامعه در حکمت سیاسی متعالیه»، فصلنامه علمی پژوهشی سیاست متعالیه، شماره 3، ص 25ـ42.

    17. لک­زایی، نجف (1381)، اندیشه سیاسی صدرالمتألهین، بوستان کتاب.

    18. محمودی، سید نورالدین (1391)، تفکر خلاق در منابع اسلامی (ارائه الگوی تفکر محور برای نظام تعلیم و تربیت)، تهران، دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی.

    19. مطهری، مرتضی (1368)، تعلیم و تربیت در اسلام، تهران، صدرا.

    20. مطهری، مرتضی (1373)، جامعه و تاریخ، چاپ ششم، تهران، صدرا.