تبیین آموزه های اخلاقی - سیاسی در آینه آخرین حج

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

چکیده

آموزه های اخلاقی، قسمت اعظم جوهره دین اسلام را تشکیل م یدهد. بارها آموزه های پیامبر در آخرین سفر زیارت خانه خدایش، با رویکردهای تاریخی، کلامی، ادبی، حدیثی و تفسیری نگریسته شده است، اما در این مقاله به رویکرد اخلاقی - سیاسی آن توجه می شود. بدون تردید، عنایت به آموزه های اخلاقی - سیاسی را از ابتدای این حرکت هد ف مند و بیانات سرشار از معارف اخلاقی - سیاسی آن را، که در منطقه ای موسوم به ایراد شده است، می توان رصد کرد. شجاعت در اظهار حق و تحمل مصائب « غدیر خم » ناشی از آن، تسلیم در برابر قضای الهی، سرسپردگی و انقیاد تام به امام همام عادل عالم، تمسک به تقوا و علم و توجه به حقوق متقابل مردم و حاکمیت به منزله محوری ترین آموزه اخلاقی، و معرفی امیرالمؤمنین(ع) به عنوان الگوی عملی این معارف، از دیگر جلوه های ویژه این اثر جاودانی در تاریخ حیات بشر است که در این مقاله سعی م یشود بدان پرداخته شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Explanation of the Ethico-Political Lessons in the Mirror of the Last Hadj

نویسنده [English]

  • Gholam-Hossein Kadri
چکیده [English]

Ethical lessons comprise a majority of the essence of Islam. The lessons from the prophet in his last Hadj (pilgrimage to Kaabah; the home of Allah) have been,many times, looked atwith historical, lexical (Kalaam-oriented), literary, Hadith-oriented and interpretive perspectives but in this paper, its ethico-political perspective is noticed.Undoubtedly, paying attention to the ethical and political lessons and its statements full of ethical and political knowledges which were stated in a region called Qadir-e Khom ( غدیر خم ) can be traced from the starting point of this purposive travel.Bravery in stating the right word and enduring the difficulties resulted from it, surrendering in front of the divine hap, complete subjugation to the fair and knowledgeable imam, seeking help from piety and knowledge and noticing the mutual rights of government and people as the most basic ethical lesson and introducing Ali (A.S.) as the practical example of these knowledges are among the other features of this eternal work in the human life to which this paper tries to deal with.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ethical Lessons؛ Political Lessons؛ the Holistic Human؛ Qadirieh
  • Speech؛ Islamic Knowledges؛ Piety؛ Knowledge؛ Ali (A.S.)
  1. قرآن کریم.
  2. اخوان کاظمی، بهرام (1381)، عدالت در نظام سیاسی اسلام، تهران، مؤسسه فرهنگی دانش اندیشه معاصر.
  3. الهامی­نیا، علی­اصغر (1389)، اصول اخلاقی اسلام، قم، زمزم هدایت.
  4. امینی، عبدالحسین (۱۳۹۶ هـ.ق)، الغدیر، تهران، انتشارات حیدری، چاپ چهارم.
  5. انصاری، محمدباقر (۱۳۷۷)، اسرار غدیر، قم، نشر مولود کعبه، چاپ سوم.
  6. ـــــــــــــــ (۱۳۷4)، غدیر در آینه، قم: نشر مولود کعبه، چاپ دوم.
  7. شیخ صدوق (1362)، خصال الصدوق، قم، جامعه مدرسین.
  8. شیروانی، علی (1379)، اخلاق اسلامی و مبانی نظری آن، قم، دارالفکر.
  9. طبرسی، احمدبن علی (۱۳۸۶)، الاحتجاج، نجف، انتشارات نعمان.
  10. طوسی، خواجه نصیر (1386)، اخلاق ناصری، تهران، انتشارات قدیانی، چاپ سوم.
  11. طوسی، محمدبن حسن (1388)، امالی الطوسی، ترجمه صادق حسن­زاده، قم، اندیشه هادی.
  12. قمی، شیخ عباس (۱۳۶۵)، فیض­الغدیر، قم، انتشارات راه حق.
  13. ــــــــــــــ (۱۳۶۳)، هدیۀالاحباب، تهران، انتشارات امیرکبیر.
  14. کوک، مایکل (1383)، شایست و ناشایست در اسلام، ترجمه محمد حسین ساکت، تهران، نشر نگاه معاصر.
  15. مجلسی، محمدباقر (1403ق)، بحارالانوار، ج21، بیروت، مؤسسة الوفاء.
  16. مطهری، مرتضی (1383)، انسان کامل، تهران، بنیاد علمی فرهنگی استاد شهید مرتضی مطهری.
  17. ـــــــــــــ (1385)، انسان در قرآن، تهران، بنیاد علمی فرهنگی استاد شهید مرتضی مطهری.
  18. ـــــــــــــ (1385الف)، انسان و ایمان، تهران، بنیاد علمی و فرهنگی استاد شهید مرتضی مطهری.
  19. ـــــــــــــ (1390)، گفتارهایی در اخلاق اسلامی، تهران، بنیاد علمی فرهنگی استاد شهید مرتضی مطهری.
  20. متقی، علی بن حسام­الدین (1387)، کنز العمال، قم، مؤسسه فرهنگی و اطلاع­رسانی تبیان.
  21. مقدس اردبیلی، احمدبن محمد (بی‌تا)، حدیقه الشیعه، تهران، انتشارات عملیه اسلامیه.
  22. نراقی، مهدی بن ابی­ذر (1377)، علم اخلاق اسلامی، ترجمه کتاب جامع­السعادات، ج1و3، ترجمه جلال­الدین مجتبوی، تهران، انتشارات حکمت.
  23. شریعتمدار جزایری، سیدنورالدین (1379)، عدالت در اندیشه سیاسی امام علی، فصلنامه دانشگاه باقرالعلوم، ش 11.