هدف کلان از نگارش تاریخ، هدایت بشر به سوی سعادت، بهویژه سعادت دنیوی، است، یعنی برخورداری از امنیت و رفاه اجتماعی. این مقاله درصدد تبیین نقش مورخان در قرون سوم تا ششم در رسیدن جامعه به سعادت دنیوی، و راهکارهای آنان در این مسیر است. امتیاز کتابهای تاریخی این دوره، انتقال میراث فرهنگ سیاسی گذشتگان و ارائة تجربیات تاریخی، بخصوص در زمینة آداب صحیح ملکداری بود. آنان با اقتباس از متون اندرزنامهای با روش آموزش و احیای هویت ملی به تبیین ارکان اصلی جامعه و نقش پادشاهان در ایجاد تعادل و توازن میان آنها با ابزار عدالت پرداخته و اوضاع روزگار خود را به نقد میکشیدند و با ارائة پیشنهاد و راه حل برای ادارة بهتر امور جامعه درصدد بودند تا حکومتگران وقت را از راه مطالعة تاریخ روزگاران گذشته و پیامدهای آن، به تجربهاندوزی و عمل به روشهای صحیح ادارة مملکت، هدایت نمایند.
11. راوندی، محمد بن علی بن سلیمان (1333)، راحته الصدور و آیه السرور: در تاریخ آل‌سلجوق، سعی و تصحیح: محمد اقبال، حواشی و فهارس: مجتبی مینوی، اصفهان: تأیید و تهران: امیرکبیر.
12. سعیدی، غلامرضا (1370)، اندیشه‌های اقبال لاهوری، به‌کوشش: هادی خسروشاهی، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
13. طباطبایی، محمد حسین (1332)، اصول فلسفه و روش رئالیسم، 2ج، مقدمه و پاورقی: مرتضی مطهری، قم، موسسه مطبوعات دارالعلم.
14. عنصرالمعالی، کاوس بن اسکندر بن قابوس شمس المعالی (1285ق)، قابوسنامه، دیباچه: رضا قلیخان امیرالشعرا( هدایت)، طهران، کارخانه آقامیرباقر طهرانی.
15. غزالی طوسی، محمد بن محمد بن محمد (1351)، نصیحه‌الملوک، تصحیح و حواشی و تعلیقات و مقدمه: جلال‌الدین همایی، تهران، انجمن آثار ملی.
16. کلیله و دمنه (1347)، ترجمه ابوالمعالی نصر الله بن محمد بن عبدالحمید، با مقابله چاپ: عبدالعظیم قریب، تهران، بنگاه مطبوعاتی فروغی.
17. مسعودی، ابوالحسن علی بن الحسین بن علی (بی‌تا)، التنبیه و الاشراف، تصحیح: عبدالله اسماعیل الصاوی، القاهره، دارالصاوی. (افست قم، موسسه نشر المنابع الثقافه الاسلامیه)
ابتدای صفحه