توسعه فرهنگی سنگ بنای توسعه در تمام ابعاد حیات بشری است؛ و بدون داشتن ارزش های فرهنگی کارآمد و پویا نمی توان جامعه را به سمت تعالی سوق داد. یکی از ابعاد توسعه فرهنگی توجه به امور دنیوی است که بازتابی دوسویه در آموزه های اسلام و فرهنگ ایرانی دارد. در این مقاله سعی بر آن است تا با روش تحلیل محتوا، مؤلف ههای توسعه فرهنگی از آموزه های نهج البلاغه به عنوان یکی از اصلیترین منابع تعالیم اصیل اسلام، استخراج و با فرهنگ رایج در اندیشه برخی اندیش هورزان ایرانی قیاس شود. در مجموع میتوان گفت آخر تمحوری از عمدهترین مؤلفههای مهم در مدیریت امور دنیوی است که بر پایههای قناعت، اعتدال، میانه روی و امیدواری بنا شده است. این مفاهیم از مقولههای پرتکرار در حکمت های نهج البلاغه بوده است. دنیاگریزی در دین با مفهوم ناپسند انگاشتن محرمات جهت رسیدن به اجر اخروی مطرح شده است؛ اما بازخورد آن در فرهنگ ایرانی منجر به انزواطلبی، فقر، جبرگرایی و ناامیدی شده است.
ابن منظور. محمد بن مکرم (1990)، لسان‌العرب، بیروت، دار صادر.
ابن میثم بحرانی، کمال‌الدین (1375)، شرح نهج‌البلاغه، ج 5، ترجمه قربانعلی محمدی مقدم و علی‌اصغر نوایی یحیی زاده. مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی.
اینگلهارت، رونالد (1373)، تحول فرهنگی در جامعه پیشرفته صنعتی، ترجمه مریم وتر، تهران، کویر.
تودارو، مایکل (1370)، توسعه اقتصادی در جهان سوم، ترجمه غلامعلی فرجادی، تهران، سازمان برنامه‌وبودجه، مرکز مدارک اقتصادی ـ اجتماعی.
حائری تهرانی، مهدی و شبز، عبدالله (1369)، بنیادهای اخلاق اسلامی (ترجمه الاخلاق)، ترجمه حسین بهجو و علی مشتاق عسکری، تهران، بنیاد فرهنگی امام المهدی(ع).
حکیمی، محمدرضا (1376)، الحیاه، ترجمه احمد آرام، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
دوورژه، موریس (1369)، جامعه‌شناسی سیاسی، ترجمه ابوالفضل قاضی، تهران، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1996م)، مفردات الفاظ القرآن، تحقیق صفوان عدنان داوودی، بیروت، ذوی‌القربی.
روشه، گی(1366)، تغییر اجتماعی، ترجمه منصور وثوقی، تهران، نشر نی.
10. زریاب خویی، عباس (1368)، «قضا و قدر»، بزم‌آورد (شصت مقاله درباره تاریخ، فرهنگ و فلسفه)، تهران، انتشارات علمی و سخن.
11. ساعی، احمد (1381)، مسائل سیاسی - اقتصادی جهان سوم، تهران، سمت.
12. سروش، عبدالکریم (1372)، فربه‌تر از ایدئولوژی، تهران، مؤسسه فرهنگی صراط.
13. سعدی، م‍ص‍ل‍ح‌‌ب‍ن عبدالله(1388)، گلستان، تصحیح و مقدمه محمد علی فروغی، تهران، پیمان.
19. ظهیری سمرقندی، محمد بن علی (1381)، سندبادنامه، تصحیح محمدباقر کمال‌الدینی، تهران، میراث مکتوب، مرکز بین‌المللی گفت‌وگوی تمدن‌ها.
20. غزالی، ابو حامد محمد (1363)، مکاتیب فارسی غزالی بنام فضائل الأنام من رسائل حجه الاسلام، تصحیح و اهتمام عباس اقبال، تهران، کتابخانه سنایی و کتابخانه طهوری.
21. غزالی، ابو حامد امام محمد(1380)، کیمیای سعادت، ج 2، به کوشش حسین خدیو جم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
ابتدای صفحه