مبانی فلسفی اندیشه های سیاسی در اسلام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

چکیده

اندیشه‌های سیاسی در اسلام بر مبانی نظری خاص و متعددی استوار است که یکی از مهم‌ترین آنها مبانی فلسفی است. نوشتار حاضر با هدف تبیین این گروه از مبانی، به بررسی دسته‌ای از دیدگاه‌های‌کلان و اساسی درباره هستی، انسان و معرفت می‌پردازد‌که پذیرش آنها اندیشه‌های سیاسی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. افزون بر این، به شرایط و عوامل سیاسی ـ اجتماعی تأثیرگذار بر این اندیشه‌های فلسفی ـ سیاسی نیز پرداخته شده تا چگونگی شکل‌گیری اندیشه‌های سیاسی مذکور بر بنیاد این دیدگاه‌ها تبیین گردد. توضیح مبانی فلسفی اندیشه‌های سیاسی در سه مکتب مشاء، اشراق وحکمت متعالیه موضوع اصلی مقاله حاضر را تشکیل می‌دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The philosophical foundations of political thought in Islam

نویسنده [English]

  • Mansur Amir ahmadi
چکیده [English]

Political thoughts in Islam are based specific and numerous, most important of which are the philosophical foundations. To explain them, the present paper studies the basic ideas about the existence, human being, and knowledge because accepting these ideas influences on political thought. In addition, the paper deals with socio-political circumstances and causes influencing on such philosophical and political ideas to explain how these political thoughts formed on the basis of such ideas. The maid part of this paper is to explain the philosophical foundations of political thought in the three schools of the prepateticism, illumination, and transcendent wisdom.

کلیدواژه‌ها [English]

  • political thought؛ political philosophy؛ ontological foundations؛ epistemological foundations؛ humanistic foundations؛ teleological
  • foundations
  1. ابن سینا، الهیات نجات، ترجمه وتصحیح سید یحیی یثربی، تهران، انتشارات فکر روز، 1377.
  2. ابن‌سینا، الهیات شفا، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی، 1404.
  3. ابن سینا، «رساله عیون الحکمه»، مجموعه رسائل ابن سینا، قم، انتشارات بیدار.
  4. ابن رشد، فصل المقال فی تقریر بین الشریعه والحکمه من الاتصال، مع مدخل ومقدمه تحلیلیه محمد عابد الجابری، بیروت، مرکز دراسات الواحده العربیه، 1999م.
  5. ابن رشد، تهافت التهافت، ترجمه علی اصغر حلبی، تهران، جامی، 1382.
  6. ابن سینا، الاشارات والتنبیهات، ج 3، قم، نشر البلاغه، 1375.
  7. سهروردی، شهاب‌الدین، حکمه الاشراق، ترجمه سید جعفر سجادی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1377.
  8. سهروردی، شهاب‌الدین، مجموعه مصنفات شیخ شهاب الدین سهروردی، به اهتمام سید حسین نصر ونجفقلی حبیبی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطا لعات فرهنگی، 1380.
  9. شیرازی، قطب‌الدین، شرح حکمِِِه الاشراق، قم، انتشارات بیدار.

10. صدرالمتألهین شیرازی، محمد، المبدأ والمعاد، تصحیح وتقدیم سید جلال الدین آشتیانی، تهران، انجمن شاهنشاهی فلسفه ایران، 1354.

11. صدرالمتألهین شیرازی، محمد، الشواهد الربوبیه، ترجمه و تفسیر جواد مصلح، تهران، انتشارات سروش، 1375.

12. صدرالمتألهین شیرازی، محمد، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، بیروت، دار احیاءالتراث العربی، چاپ سوم، 1981.

13. صدرالمتألهین شیرازی، محمد، شرح اصول کافی، ترجمه محمد خواجوی، تهران، مؤسسه مطالعات وتحقیقات فرهنگی، 1376.

14. صدرالمتألهین شیرازی، محمد، تفسیر القرآن الکریم، تصحیح محمد خواجوی، قم، انتشارات بیدار، بی‌تا.

15. طباطبایی، سید جواد، درآمدی فلسفی بر تاریخ اندیشه سیاسی در ایران، تهران، کویر، 1382

16. طباطبایی، سید جواد، زوال اندیشه سیاسی در ایران، تهران، کویر، 1383.

17. فارابی، ابو نصر محمد، التعلیقات، تحقیق جعفر آل یاسین، تهران، انتشارات حکمت، 1371.

18. فارابی، ابونصر محمد، فصول منتزعه، تحقیق فوزی متری نجار، بیروت، دار المشرق، 1971.

19. فارابی، ابو نصر محمد، عیون المسائل، تحقیق احمد ناجی الجمالی، قاهره، مطبعه السعاده، 1966.

20. فارابی، ابونصر محمد، السیاسه المدنیه، تحقیق وتعلیق فوزی متری نجار، بیروت، مطبعه الکاثولیکیه، 1964.

21. فارابی، ابونصر محمد، تحصیل السعاده، تحقیق جعفر آل یاسین، بیروت، دارالاندلس، 1403.

22. فارابی، ابو نصر محمد،  اندیشههای اهل مدینه فاضله، ترجمه سید جعفر سجادی، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1379.

23. ناظر زاده کرمانی، فرناز، اصول و مبادی فلسفه سیاسی فارابی، تهران، انتشارات دانشگاه الزهرا(س)، 1376.

24. نصر، سید حسین، «صدر الدین شیرازی» در: م. م. شریف، تاریخ فلسفه در اسلام، ج 2،  تهران،

مرکز نشر دانشگاهی، 1365.

25. فارابی، ابونصر محمد، «المله»، ترجمه محسن مهاجرنیا، فصلنامه علوم سیاسی، سال دوم، ش 6، 1378.

  1. Rosenthal(1980), Erwin, Political Thought in Medieval Islam; Hardcover.
  2. Srtauss(1989), Leo, How to Begin to Study Medieval Philosophy,The Rebirth of classical Political Rationllism ,an introduction to the thought of Leo Strauss: essays and lectures, Selected and introduced by Thomas L. Pangle,Chicago, University of Chicago Press.

Strauss (1988), Leo, Persecution and The Art of Writing, Chicago, University of Chicago Press.