داعش: خشونت هویتی و کشتار غیرنظامیان در کنش‌گری سلفی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، دانشگاه آیت‌الله بروجردی، بروجرد، ایران.

2 دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آیت‌الله بروجردی، بروجرد،ایران.

چکیده

در این مقاله موضوع چرایی کشتار غیرنظامیان از سوی جریان‌های سلفی، با استفاده از نظریه‌ی "خشونت ساختاری،خشونت هویتی" بررسی شده است. پرسش اصلی پژوهش آن است که چرا جریان‌های سلفی به خشونت و کشتار غیرنظامیان روی آورده‌اند؟ پژوهش حاضر این فرضیه را مورد آزمون قرار می‌دهد که احساس تهدید و عدم امنیت به‌همراه برداشت غلط از مفاهیم مذهبی، زمینه را برای رشد و هدایت گروه‌های سلفی به سمت خشونت فراهم آورده است. این گروه‌ها برای مشروعیت خود از آیات و روایاتی که خود تفسیر می‌کنند، بهره می‌جویند. خشونت هویتی و تروریسم مذهبی، ادله‌ی فقهی سلفی برای کشتار، تترس یا سپر قراردادن افراد غیرنظامی، برداشت غلط در مورد تکفیر و ارتداد از سوی گروه‌های سلفی، محورهای اصلی این مقاله را تشکیل می‌دهند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

ISIL (Islamic State of Iraq and the Levant): Identity Violence and the Killing of Civilians in Salafi Action

نویسندگان [English]

  • mahmood alipour gorji 1
  • shadi Shabani Kia 2
1 Assistant Professor, Ayatollah Boroujerdi University, Boroujerd, Iran.
2 MA Student, Ayatollah Boroujerdi University, Boroujerd, Iran.
چکیده [English]

In this paper it has been investigated why Salafi currents killed civilians using the theory of “structural violence, identity violence”. The fundamental question of the research is why Salafi currents have turned to violence and killing civilians. The current study tests the hypothesis that the feeling of threat and insecurity along with a misinterpretation of religious concepts has provided the context for the growth and guidance of Salafi groups towards violence. These groups benefit from the verses and narratives they interpret by themselves to legitimize themselves. Identity violence and religious terrorism, Salafi jurisprudential reasons (arguments) for killing, shielding civilians, misinterpretation of commination and apostasy by Salafi groups are the central axis of this paper.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Violence
  • Identity Violence
  • Tetris
  • ISIS
  • Ibn Taymiyyah
  1. ابن اثیر، علی بن محمد (بی‌‌تا). اسد الغابه فی معرفة الصحابه. بیروت: دار الفکر.
  2. ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم (1403ق). منهاج السنه النبویه. (ج4). بیروت: دارالکتب العلمیه.
  3. ابن قدامه، عبداله بن احمد (1388). المغنی. مصر: مکتبه القاهره.
  4. ابن هشام، عبدالملک (بی‌‌تا). السیرة النبویة. تحقیق مصطفی السقا. بیروت: دار المعرفة.
  5. احمدوند، شجاع (1385). رویکردی نظری به مفهوم بنیادگرایی؛ با تأکیدبر بنیادگرایی یهودی. در پژوهشنامه علوم سیاسی، شماره 2.
  6. الزرقاوی، ابو محمد مقدسی (بی‌‌تا). آمال و آلام: مناصرة و مناصحة. بی‌‌جا: بی‌‌نا.
  7. افتخاری، اصغر (1378). خشونت و جامعه؛ مجموعه مقالات اسلام و روابط بین‌‌الملل. تهران: سفیر.
  8. امینی، علی‌‌اکبر و حزباوی، قاسم (1389). مبانی فکری خشونت سیاسی در بنیاد گرایی اسلامی. در: فصلنامه علوم سیاسی و روابط بین‌‌الملل، شماره 12.
  9. انصاری، زکریا بن محمد بن زکریا و السنیکی، زین الدین ابویحیی (بی‌‌تا). اسنی المطالب فی شرح روض الطالب. بی‌جا: دارالکتب الاسلامی.

10. بهنساوی (1393). نقد و بررسی اندیشه تکفیر. ترجمه سالم افسری. بی‌‌جا: نشر احسان.

11. پورسعید، فرزاد (1388). تحول تروریسم در روابط بین‌‌الملل. در مجله مطالعات راهبردی، شماره 46.

12. جعفریان، رسول (1374). سیره‌‌ی خلفا. تهران: وزارت ارشاد اسلامی.

13. حاجی ناصری، سعید و اکرمیان، محمد حسین (1395). تبیین رویکرد جامعه‌‌شناختی- هویتی شکل‌‌گیری خشونت‌‌های تروریستی با تأکید بر آرای جان برتون. در فصل‌‌نامه سیاست، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره 46، شماره 3.

14. حنبلی، ابن رجب و عبدالرحمان، زین‌‌الدین (1419ق). تقریر القواعد و تحریر الفوائد. تحقیق ابوعبیده مشهور بن حسن آل‌‌سلمان. عربستان: دار ابن عفان للنشر و التوزیع.

15. رضایی، علی‌‌رضا و حشمتی، امیر (1395). نئوتروریسم؛ با تأکید بر تروریسم مذهبی. در فصلنامه حبل المتین، شماره‌‌ی 14.

16. رضوانی، علی‌‌اصغر (1385). ابن تیمیه؛ مؤسس افکار وهابیت. قم: انتشارات مسجد مقدس جمکران.

17. ستوده، علی‌‌اصغر و خزائی، جعفر (1393). آسیب‌‌شناسی رشد جریان‌‌های تکفیری در خاورمیانه. در فصلنامه علمی- تخصصی حبل ‌‌المتین، شماره نهم.

18. نووی، یحیی بن شرف (بی‌‌تا). شرح النووی علی صحیح مسلم. بیروت: دارالقلم.

19. علی بن ابراهیم قمی (1404ق). تفسیر القمی. محقق سیدطیب موسوی جزائری. قم: دارلکتاب.

20. فیرحی، داود (1393). جریان‌‌شناسی اسلام سیاسی معاصر. در پارسینه، 8 آذر.

21. قرطبی، محمد ( 1384ق). الجامع لاحکام القرآن. القاهره: دارالکتب المصریه.

22. کشاورز، حیدر (1391). تأثیر سلفی‌‌گری منطقه‌‌ای بر امنیت جمهوری اسلامی ایران. در فصلنامه مطالعات خاورمیانه، سال نوزدهم، شماره دوم.

23. عباس‌‌زاده فتح‌‌آبادی، مهدی و سبزی، روح‌‌الله (1394). شیوه‌‌های هویت‌‌جویی القاعده و داعش. در فصلنامه‌‌ی سیاسی- اقتصادی، شماره302

24. عبدالله خانی، علی (1386). تروریسم‌‌شناسی. تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر ایران.

25. عیسی زاده، خالد (1394). نفی خشونت و تکفیر در اسلام. در فصلنامه حبل المتین، شماره دوازدهم.

26. محمد رشاد سالم (1404ق). منهاج السنه النبویه. (ج1). ریاض: نشر جامعه الامام.

27. محمد بن جریر طبری (1967م). تاریخ طبری. (ج2). بی‌‌جا: دارالمعارف.

28. محقق حلی (بی‌‌تا). شرایع الاسلام. (ج1). قم: انتشارات اسماعیلیان.

29. مریوانی، ابو عائشه (بی‌‌تا). حکم به ما انزل الله. بی‌‌جا: بی‌‌نا.

30. مقدسی، ابی ولید (بی‌‌تا). اجوبه اللقاء المفتوح، مع الشیخ ابی الولید المقدسی امیر الجماعه التوحید و الجهاد. بی‌‌جا: بی‌‌نا.

31. موسوی اردبیلی، عبدالکریم (1393). فقه الحدود و التعزیرات. قم: مؤسسه فرهنگی و اطلاع‌رسانی تبیان.

32. میریوسفی، علیرضا و غریبی، حسین (1395). خشونت هویتی و سیر تطور اندیشه‌‌های جهادی- تکفیری در خاورمیانه. در فصلنامه سیاست جهانی، دوره پنجم، شماره اول.

33. نجفی، محمدحسن (۱۳۶۲). جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام. بیروت: داراحیاء التراث العربی.

34. نظری، علی اشرف و السمیری، عبدالعظیم (1394). بازخوانی هویت دولت اسلامی در عراق و شام (داعش): فهم زمینه‌‌های فکری و سیاسی- اجتماعی. در فصلنامه علوم سیاسی، شماره 68.

35. هدایتی شهیدانی، مهدی و صفری، عسگر (1396). نقش عربستان سعودی در تصاعد زمینه‌‌های خشونت‌‌زای هویت اسلامی؛ مطالعه موردی منطقه آسیای مرکزی. در فصلنامه جامعه‌‌شناسی سیاسی جهان اسلام، دوره 5، شماره 2.

36. یزدی، سید محمد کاظم (۱۴۰۹ق). العروة‌‌الوثقی. بیروت: مؤسسه اعلمی للمطبوعات.

منابع انگلیسی

37. Brecher, Michael (1993). Crises in world politics: theory and reality, Oxford. New York: Pergamon Press.

38. Johnson, Chalmers (1966). Revolution and the social system. Stanford.

39. Galtung, Johan (1969). Violence, Peace, and Peace Research. Journal of Peace Research, Vol.6 , No.3 .

40. Galtung, Johan (1990). Cultural Violence. Journal of Peace Research, Vol. 27, No.3 .

41. Rapaport, David C (2004). The Four Waves of Modern Terrorism. In: A. K. Cronin and J. M. Ludes (eds.), Attacking Terrorism: Elements of a Grand Strategy. Georgetown University Press.

42. Schmid, Alex P (1993). The Response Problem as a Definition Problem. In: Western Response to terrorism, Alex and Roland D, Crelinsten. London, Frank Cass & Co. Ltd.

43. Wilkinson, Paul (1992). Terrorism and Liberal State. London: Macmillan.

تارنما

44. Zalman, Amy (بی‌‌تا). بازیابی‌‌شده از:

www.thoughtco.com/"What's So New about the New Terrorism.

45. پایگاه العربیه (31/05/2005). بازیابی‌‌شده از: www.alarabiya.net/views.

46. پایگاه muslm (بی‌‌تا). بازیابی‌‌شده از: www.muslm.org/vb/showthread.php 369884 .

پایگاه یورونیوز فارسی (14/08/2018). بازیابی‌‌شده از: fa.euronews.com.