الزامات و بایسته‌های تحقق تمدن نوین اسلامی بر مبنای سیره‌ سیاسی پیامبر(ص)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه معارف اسلامی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

2 مربی، دانشگاه علوم پزشکی، تهران، ایران.

چکیده

تحقق‌بخشیدن به تمدن اسلامی، از آن‌گونه که در دوران پیامبر(ص) بوده است، مستلزم توجه به برخی اصول بنیادین و راه‌کارهای عملی است. پرسش اصلی این است که الزامات و بایسته‌های تحقق تمدن نوین اسلامی بر مبنای سیره سیاسی پیامبر(ص) چیست؟ نتایج تحقیق نشان می‌دهند که در سیره‌ی سیاسی پیامبر(ص) مؤلفه‌هایی هم‌چون: "ایجاد تشکیلات و ساختارهای لازم برای اعمال حاکمیت"، "توجه به اصل وحدت و همیاری مسلمانان"، "اجرای عدالت" و "تقابل پیوسته با کفر و نفاق"، مهم‌ترین الزامات تحقق تمدن اسلامی هستند و جوامع اسلامی بدون توجه به آن‌ها نمی‌توانند به "تمدن نوین اسلامی" دست پیدا کنند. این تحقیق با رویکردی هنجاری و با روش تحلیلی-قیاسی انجام شده و داده‌های آن به‌شیوه‌ی کتابخانه‌ای و عمدتا با رجوع به منابع روایی شیعی گردآوری شده‌اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Requirements of Modern Islamic Civilization Based on the Prophet’s Political Behavior

نویسندگان [English]

  • mohammad sadegh jamshidi rad 1
  • mohsen adib behrouz 2
1 Associate Professor in Payame Noor University, Tehran, Iran.
2 Instructor in University of Medical Sciences, Tehran, Iran.
چکیده [English]

As it was in the time of the Prophet (pbuh), the realization of Islamic civilization necessitates paying attention to some fundamental principles and practical strategies. The main question is what are the requirements and should(s) for the realization of modern Islamic civilization based on the Prophet’s (pbuh) political behavior? The results of the study suggest that in the political behavior of the Prophet (pbuh) elements such as: “establishing equipment and structures necessary for applying sovereignty”, “paying attention to the principle of Muslim unity and cooperation”, “implementation of justice” and “continuous confrontation with disbelief and dissension are the most important requirements for Islamic civilization realization, and Islamic societies cannot reach the “new Islamic civilization” without considering them. This research has been carried out by a normative and analytical-deductive approach and its data have been collected by library method and mainly by reference to Shiite narrative sources.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic Civilization
  • Modern Islamic Civilization
  • Prophet’s Political Behavior
  • Justice
  • Unity
  1.  

    1. ابن درید (1988م). جمهره اللغه. بیروت: دارالعلم للملایین.
    2. ابن سعد، محمد (بی‌‌تا). طبقات الکبری. بیروت: دارالکتب العلمیه.
    3. ابن عباد، اسماعیل (1414ق). المحیط فی اللغة. بیروت: عالم الکتب.
    4. ابن هشام، عبدالملک (بی‌‌تا). السیرة النبویة. بیروت: دارالمعرفة.
    5. جوهری، اسماعیل بن حماد (1376ق). الصحاح. بیروت: دارالعلم.
    6. جمعی از علما (1381). اصول ستة عشر. قم: دارالحدیث.
    7. حنفی، حسن (1379). اندیشه و تمدن اسلامی و مباحثی پیرامون آن‌‌ها. نامه‌‌ی علوم انسانی، 2.
    8. خامنه‌‌ای، سید علی (20/4/94). بیانات رهبری در دیدار جمعی از دانشجویان. بازیابی‌‌شده از: www. farsi.khamenei.ir.
    9. ـــــــــــــــ (23/7/91). بیانات رهبری در دیدار جوانان استان خراسان شمالی. بازیابی‌‌شده از: www.farsi.khamenei.ir.

    10. دانشگر، احمد (1381). فرهنگ فارسی نوین. تهران: انتشارات حافظ نوین.

    11. دورانت، ویلام جمیز (1387). تاریخ تمدن. (احمد بطائی، احمد آرام و دیگران، مترجم). تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.

    12. دهخدا، علی‌‌اکبر (1373). لغت‌‌نامه. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

    13. سهیلی، عبد‌‌الرحمان (1412ق). الروض الأنف فی شرح السیرة النبویة. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.

    14. طوسی، محمد بن حسن (1364). تهذیب الاحکام. تهران: دارالکتب الاسلامیه.

    15. ــــــــــــــــــــ (1414ق). الامالی. قم: دارالثقافه.

    16. طوسی، خواجه نصیرالدین (1369). اخلاق ناصری. تهران: علمیه اسلامیه.

    17. مفید، محمد بن محمد بن نعمان (1414ق). الإرشاد. بیروت: دارالمفید.

    18. صلبیا (1366). فرهنگ فلسفی. (منوچهر صانعی دره‌‌بیدی، مترجم). تهران: انتشارات حکمت.

    19. طاهری، مهدی؛ نوروزی، محمدجواد (1396). تحلیل تمدن اسلامی در رویکردهای توصیفی و هنجاری. در معرفت سیاسی، 17.

    20. طبرسی، فضل بن حسن (1418ق). مجمع البیان. تهران: مکتبة العلمیة.

    21. عبده، محمد، (1376). شرح نهج‌‌البلاغه. (علی‌‌اصغر فقیهی، مترجم). تهران: انتشارات صبا.

    22. عبداللطیف، عبدالشافی محمد (1428ق). السیرة النبویة و التاریخ الإسلامی. قاهره‏‏: دارالسلام.

    23. کلینی، محمد بن یعقوب (1387). اصول کافی. قم: انتشارات دارالحدیث.

    24. گلیسر، داریل (1384). نظریه هنجاری. در دیوید مارش و جری استوکر (گردآورندگان). روش و نظریه در علوم سیاسی. (امیرمحمد حاجی یوسفی، مترجم). تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.

    25. مصطفوی، حسن (1369). التحقیق فی کلمات القران الکریم. تهران: وزاره الثقافه و الارشاد الاسلامی.

    26. نیسابوری، ابو الحسن علی بن احمد (1411ق). اسباب النزول. بیروت: دار الکتب العلمیة.

    27. معین، محمد (1375). فرهنگ فارسی. تهران: امیرکبیر.

    28. ولایتی، علی‌‌اکبر (1382). پویایی فرهنگ و تمدن اسلام و ایران (از پیدایش تا شکوفایی). تهران: انتشارات وزارت خارجه.

    29. هانتیگتون، سامویل پی (1375). برخورد تمدن‌‌ها و بازسازی نظم جهانی. (محمد‌‌علی حمید رفیعی، مترجم). تهران: دفتر پژوهش‌‌های فرهنگی.