ORIGINAL_ARTICLE
مفهوم قرآنی ولایت سیاسی در علوم اسلامی
دو گروه از متألهین مسلمان به طور مبسوط درباره ولایت بحث کردهاند: نخست، عرفا و فلاسف های که در ساحت عرفان نظری اندیشهورزی کردهاند؛ دوم، فقیهان و متکلمین که از موضع فقهی کلامی به موضوع ولایت پرداخت هاند. لیکن به نظر میآید التفات هر دو گروه به مفهوم قرآنی ولایت، آنگونه که انتظار میرود نیست. از آنجا که برداشت عرفانی و فقهی کلامی از مفهوم قرآنی ولایت ممکن است مانعی برای فهم مفهوم سیاسی ولایت در قرآن کریم پیش آورد، در این مقاله به بررسی آن دو برداشت پرداخته شده است.
https://sm.psas.ir/article_19998_143c3cc79ff7b0fa6d07fa7595aa3261.pdf
2012-03-01
7
24
قرآن کریم
امامت
ولایت
حکومت
غدیرخم
داود
مهدوی زادگان
davood@ihcs.ac.ir
1
AUTHOR
سید حسین
سید حسینی
2
AUTHOR
ابراهیم دینانی غلامحسین (1381ش)، اسماء و صفات حق، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامی، چاپ اول.
1
ابن درید، محمدحسن(1386ش)، الجمهرة فی اللغة، مشهد، آستان قدس رضوی، چاپ اول.
2
ابن منظور (بیتا)، لسانالعرب، بیروت، داراحیاء التراث العربی، چاپ سوم.
3
ابوالفتوح رازی، حسین بن علی (1375ش)، روضالجنان و روحالجنان فی تفسیر القرآن، مشهد، آستان قدس رضوی.
4
ارفع، سید کاظم (1364ش)، آیات الولایة، تهران، فیض، چاپ اول.
5
آشتیانی، سید جلالالدین (1381ش)، رسایل قیصری، تهران، حکمت و فلسفه، چاپ دوم.
6
امام خمینی، روحالله (1379ش)، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ دوم.
7
امینی، عبدالحسین (1383ش)، الغدیر فی الکتاب و السنة و الأدب، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ هفتم.
8
ایزوتسو، توشیهیکو (1388ش)، خدا و انسان در قرآن، ترجمه احمد آرام، تهران، شرکت سهامی انتشار، چاپ ششم.
9
10. بحرانی، سید هاشم (1422ق)، غایةالمرام و حجةالحصام فی تعیین الامام، بیروت، مؤسسة التاریخ العربی، چاپ اول.
10
11. ــــــــــــ (1428ق)، الهدایة القرانیة الی الولایة الامامیه، قم، ذویالقربی، چاپ اول.
11
12. ــــــــــــ (1429ق)، البرهان فی تفسیر القرآن، بیروت، داراحیاء التراث العربی، چاپ اول.
12
13. جوادی آملی، عبدالله (1385ش)، شمیم ولایت، قم، اسراء، چاپ سوم.
13
14. حویزی، عبدعلی بن جمعه (1382ش)، تفسیر نورالثقلین، قم، دارالتفسیر، چاپ دوم.
14
15. دشتی، محمد و کاظم محمدی (1364ش)، المعجم المفهرس لالفاظ نهجالبلاغه، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، چاپ اول.
15
16. راغب اصفهانی (بیتا)، مفردات الفاظ القرآن، بیروت، دارالفکر.
16
17. رضوانی، علی اصغر (1389ش)، امام شناسی در قرآن، قم، مسجد جمکران، چاپ پنجم.
17
18. روزبهان بقلی، ابی محمد (1429ق)، عرایس البیان فی حقایق القرآن، بیروت، چاپ اول.
18
19. زبیدی، مرتضی (1414ق)، تاج العروس، بیروت، دارالفکر.
19
20. زمخشری، ابوالقاسم جارالله (1324ق)، تفسیر الکشّاف، بیروت، دارالکتب العلمیه، چاپ دوم.
20
21. سبحانی، جعفر (1382ش)، ولایت تشریعی و تکوینی، قم، مؤسسه امام صادق، چاپ اول.
21
22. شعرانی، ابوالحسن و محمدرضا غیاثی کرمانی (گردآوردنده)(1389ش)، لغتنامه قرآن کریم، قم، بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود، چاپ اول.
22
23. شیخ صدوق، محمد بن علی (1361ش)، معانی الأخبار، قم، مؤسسة النشر الاسلامی.
23
24. شیخ طوسی، محمد بن حسن (1424ق)، التبیان فی تفسیر القرآن، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، چاپ اول.
24
25. صافی گلپایگانی، لطفالله (1375ش)، ولایت تکوینی و ولایت تشریعی، قم، حضرت معصومه، چاپ اول.
25
26. طباطبایی محمدحسین (1365ش)، المیزان، قم، منشورات جامعة المدرسین، چاپ اول.
26
27. ــــــــــــ (1383ش)، رسالةالولایة، ترجمه و شرح صادق حسنزاده، قم، مطبوعات دینی، چاپ نهم.
27
28. ــــــــــــ (1389ش)، بررسیهای اسلامی، قم، بوستان کتاب، چاپ سوم.
28
29. طبرسی، ابوعلی فضل بن حسن (1418ق)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، قم، دارالکتب العلمیه، چاپ اول.
29
30. طبری، محمدبن جریر (1426ق)، جامع البیان عن تأویل آی القرآن، بیروت، دارالفکر، چاپ اول.
30
31. طریحی، فخرالدین (1365ش)، مجمعالبحرین، تهران، مرتضوی چاپ دوم.
31
32. عسکری، حسن بن عبدالله (1429ق)، معجمالغروق اللغویه، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، چاپ چهارم.
32
33. علامه حلی، حسن بن یوسف (1365ش)، الباب الحادی عشر، تهران، دانشگاه تهران، چاپ اول.
33
34. فاضل تونی، محمد حسین (1386ش)، رسائل عرفانی و فلسفی، قم، مطبوعات دینی، چاپ اول.
34
35. فاضل مقداد، مقداد بن عبدالله (1387ش)، اللوامع الألهیه فی المباحث الکلامیه، قم، بوستان کتاب، چاپ سوم.
35
36. فخر رازی، محمد (1426ق)، التفسیر الکبیر و مفاتیح الغیب (تفسیر فخر رازی)، بیروت، چاپ اول.
36
37. فیض کاشانی، محسن (1402ق)، تفسیر الصافی، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، چاپ دوم.
37
38. قاضی بیضاوی، ناصرالدین (1430ق)، انوار التنزیل و اسرار التأویل (تفسیر بیضاوی)، بیروت، دارالفکر، چاپ اول.
38
39. قرآن کریم.
39
40. قمی، عباس (1380ش)، سفینة البحار، تهران، دارالاسوه، چاپ سوم.
40
41. قمی مشهدی، محمد بن محمدرضا (1387ش)، تفسیر کنزالدقائق و بحرالغرائب، تهران، مؤسسه شمسالضحی، چاپ اول.
41
42. قیصری، داود (1386ش)، شرح فصوصالحکم، تحقیق: حسن حسنزاده آملی، قم، بوستان کتاب، چاپ دوم.
42
43. کاشانی، فتحالله بن شکرالله (1423ق)، زبدة التفاسیر، قم، موسسه المعارف الاسلامیه، چاپ اول.
43
44. مجلسی، محمدباقر (1403ق)، بحارالانوار، بیروت، داراحیاء التراث العربی، چاپ سوم.
44
45. محمدی ریشهری، محمد (1362ش)، میزان الحکمة، تهران، مکتب الاعلام الاسلامی، چاپ اول.
45
46. مراغی، احمد مصطفی (1426ق)، تفسیر المراغی، بیروت، دارالفکر.
46
47. مرتضوی، سید محمد (1390ش)، آیات ولایت در قرآن، قم، آشیانه مهر، چاپ اول.
47
48. مصباح یزدی، محمدتقی (1377ش)، حقوق و سیاست در قرآن، قم، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، چاپ اول.
48
49. مصطفوی، حسن (1385ش)، التحقیق فی کلمات القرآن کریم، قم، مرکز نشر آثار علامه مصطفوی، چاپ اول.
49
50. مطهری، مرتضی (1386ش.الف)، مجموعه آثار، تهران، چاپ نهم.
50
51. معرفت، محمدهادی (1390ش)، پرتو ولایت، قم، نشر موسسه فرهنگی تمهید، چاپ چهارم.
51
52. مقدس اردبیلی، احمد (1387ش)، اصول دین، قم، بوستان کتاب، چاپ چهارم.
52
53. مکارم شیرازی، ناصر (1387ش)، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ سی و ششم.
53
54. منهاج، ابراهیم (1386ش)، خلافت و امامت در نهجالبلاغه، تهران، اسوه، چاپ دوم.
54
55. نهجالبلاغه (1371ش)، ترجمه سید جعفر شهیدی، تهران، علمی و فرهنگی، چاپ سوم.
55
56. همدانی درودآبادی، سیدحسین (1379ش)، شرح الأسماء الحسنی، قم، بیدار، چاپ اول.
56
ORIGINAL_ARTICLE
فرد و جامعه در حکمت سیاسی متعالیه
پرسش مقاله حاضر این است که با فرض پذیرش این که صدرالمتألهین واجد فلسفه سیاسی و به تبع فلسفه تاریخ است، عناصر و مؤلفه های آن چیست و مسئله رابطه اصالت فرد و جامعه بر اساس حرکت جوهری در فلسفه وی چگونه تحلیل میشود؟ از این رو در نوشته حاضر، عناصری که در شکل گیری و تداوم جامعه حضور و نقش دارند مورد اشاره قرار گرفته و مطالب ضمن پرهیز از ورود به دیدگاه های مختلف در این زمینه با بحث حرکت و زمان، حرکت جوهری، عوامل محرک جامعه، و بحثی درباره فرد و جامعه و مسئله سعادت ادامه یافته و سعی شده است دیدگاه ملاصدرا بر اساس حکمت متعالیه تبیین شود. از این رو در پاسخ به پرسش طرح شده، بر وجود جامعه تأکید شده و یادآور می شود که تولد انسان در جامعه اتفاق می افتد اما انسان به مرور از جامعه فاصله گرفته و فردیت خودش را شکل میدهد و در نهایت با اختیار خویش به سراغ جامعه می رود و جامعه ای انتخابی و ایمانی شکل می دهد.
https://sm.psas.ir/article_19999_afad333fa894d3aa4b7b2f233e700ac7.pdf
2012-03-01
25
42
فلسفه تاریخ؛ فرد؛ جامعه؛ زمان؛ حرکت جوهری؛ سعادت؛ حکمت
متعالیه؛ صدرالمتألهین
شریف
لک زایی
nlakzaee@gmail.com
1
AUTHOR
پارسانیا، حمید، «هستی جامعه از منظر حکمت متعالیه»، به نقل از سایت فرهنگستان علوم اسلامی قم، دریافت شده از: http://www.foeac.ir/pishkhan/andishe/245-motaaliye.html
1
جوادی آملی، عبدالله (1387). سیاست متعالیه از منظر حکمت متعالیه، دفتر اول: نشستها و گفتگوها، به اهتمام: شریف لکزایی، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
2
شیرازى، صدرالدین محمدبن ابراهیم (1340)، سه اصل، تصحیح و اهتمام: سیدحسین نصر، تهران: دانشگاه تهران.
3
ــــــــــــ (1362الف). تفسیر القرآنالکریم، به کوشش و تصحیح: محمد خواجوى، قم، بیدار.
4
ــــــــــــ (1362ب)، مبدأ و معاد، ترجمه احمد بن محمد الحسینی اردکانی، به کوشش: عبدالله نورانی، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.
5
ــــــــــــ (1364الف)، تفسیر القرآنالکریم، به کوشش و تصحیح: محمد خواجوى، قم، بیدار.
6
ــــــــــــ (1364ب)، المظاهر الالهیه، ترجمه و تحقیق سید حمید طبیبیان، تهران، انتشارات امیر کبیر.
7
ــــــــــــ (1410ق/1990م)، الحکمة المتعالیه فی الاسفار العقلیة الاربعة، الطبعة الرابعة، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
8
ــــــــــــ (1371)، عرفان و عارف نمایان (ترجمه کتاب کسر اصنام الجاهلیه)، ترجمه محسن بیدار، تهران، الزهراء.
9
10. ــــــــــــ (1385)، الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه، ترجمه جواد مصلح، چاپ چهارم، تهران، سروش.
10
11. ــــــــــــ (1386)، خلق الاعمال، ترجمه به فارسی و انگلیسی: طوبی کرمانی، تهران، بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
11
12. لکزایی، نجف (1381)، اندیشه سیاسی صدرالمتألهین، قم، بوستان کتاب.
12
13. مجتهدی، کریم (1375)، فلسفه در قرون وسطی، چاپ نخست، تهران، امیر کبیر.
13
14. مطهری، مرتضی (1373)، جامعه و تاریخ، چاپ ششم، تهران، صدرا.
14
15. ــــــــــــ (1386)، مجموعه آثار، ج 15، تهران، صدرا.
15
16. ــــــــــــ (1387)، فلسفه تاریخ، جلد یک، تهران، صدرا.
16
17. هاشمی، محمد منصور (1383)، صیرورت در فلسفه ملاصدرا و هگل، تهران، کویر.
17
18. طوسی، سیدخلیل الرحمان (پاییز 1387)، «ملاصدرا شیرازی و مارتین هایدگر: تحلیلی انسانشناسانه در فلسفه سیاسی»، فصلنامه علوم سیاسی، ش 43.
18
19. فتحالهی، محمدعلی (پاییز1392)، «تحلیل فکری ـ سیاسی سدههای دهم، یازدهم و دوازدهم هجری»، فصلنامه سیاست متعالیه، شماره 2.
19
20. لکزایی، شریف (تابستان1391)، «شریعت و سیاست در حکمت متعالیه»، فصلنامه اسراء، ش 12
20
ORIGINAL_ARTICLE
نسبت عرفان و سیاست
دو مقوله عرفان و سیاست در زندگی فردی و اجتماعی انسانها و جوامع مهم و مؤثرند و هرکدام از این دو طرفداران و مخالفان خاص خویش را دارد. با عنایت به اینکه در اذهان، عرفان بیشتر بعد معنوی و اخروی تلقی میشود و سیاست قدرتخواهی و دنیاطلبی را متبادر میسازد این سؤال مطرح است که چه ارتباط و نسبتی بین عرفان به معنای روش شهودی برای وصول به حقیقت از طریق مجاهده و ریاضت و سیاست به معنای کسب قدرت برای اداره و تدبیر جامعه و حکومت وجود دارد؟ در پاسخ نظریات تباین، هم پوشانی وحدت عرفان و سیاست ارائه شده است. در این مقاله سعی شده تا با مطالعه و توصیف و تحلیل منابع مربوطه به بررسی و ارزیابی هر یک از دیدگاههای مذکور پرداخته و نظریه صحیح ارائه گردد. به نظر میرسد صاحبان نظریات تباین و همپوشی دچار خلط بین تصوف فرقهای و خانقاهی با عرفان ناب ثقلینی گشته و با چنین فرضهای اشتباهی به بحث و نتیجهگیری آن پرداختهاند، درحالیکه عرفان برآمده از جهانبینی خالص توحیدی منافاتی با شریعت و سیاست الهی نداشته همه آنها تحت تکلیف بندگی برای وصول به حقیقت و کمال قابل جمع میباشد.
https://sm.psas.ir/article_20000_8cd4212b9cb0e035e4efcfcf1a720fba.pdf
2012-03-01
43
60
عرفان
سیاست
تصوف
دموکراسی
حکومت
فقاهت
دادخدا
خدایار
1
AUTHOR
احمد
رهدار
2
AUTHOR
اسلام ناب در کلام و پیام امام خمینی(ره)، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، 1374.
1
اقبال لاهوری، محمد (بیتا)، احیای فکر دینی در اسلام، ترجمه احمد آرام، بیجا، نشر و پژوهش اسلامی.
2
امام خمینی، روحالله (1373ش)، مصباح الهدایه الی الخلافه و الولایه، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، چاپ دوم.
3
ــــــــــــ (1378ش)، صحیفه نور، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) (دوره 22 جلدی).
4
بنتون، تد و کرایب، یان (1384ش)، فلسفه علوم اجتماعی، ترجمه شهناز مسمی پرست و محمود متحد، تهران، آگاه، چاپ اول.
5
پارسانیا، حمید (1380ش)، عرفان و سیاست، تهران، مرکز آموزش و پژوهش سازمان تبلیغات.
6
جعفری، محمدتقی (1373ش)، عرفان اسلامی، تهران، دانشگاه شریف.
7
جوادی آملی، عبدالله (1380ش)، ولایت فقیه، ولایت عدالت و فقاهت، قم، اسرا.
8
ــــــــــــ (1384ش)، بنیان مرصوص امام خمینی(ره) در بیان و بنان، قم، اسراء، چاپ هشتم.
9
10. ــــــــــــ (1391ش)، عمل عرفانی در پرتو علم وحیانی، قم، اسراء.
10
11. حافظ شیرازی، شمسالدین محمد (1373ش)، دیوان غزلیات، بیجا، صفی علیشاه.
11
12. درویش، محمدرضا (1378ش)، عرفان و دموکراسی، تهران، قصیده، چاپ اول.
12
13. دشتی، علی (بیتا)، عقلا بر خلاف عقل، تهران، جاویدان.
13
14. زرشناس، شهریار (1386ش)، نگاهی کوتاه به تاریخچه روشن فکری در ایران، ج1، تهران، کتاب صبح، چاپ دوم.
14
15. سروش، عبدالکریم (1370ش)، «بحث تطبیقی درباره ادراکات اعتباری»، تفرج صنع، تهران، سروش، چاپ دوم.
15
16. ــــــــــــ (1373ش)، قصه ارباب معرفت، تهران، صراط.
16
17. ــــــــــــ (1377ش)، رازدانی و روشنفکری و دینداری، تهران، صراط.
17
18. ــــــــــــ (1378ش)، بسط تجربه نبوی، تهران، صراط.
18
19. طباطبایی، جواد (1372ش)، درآمدی فلسفی بر تاریخ اندیشه سیاسی در ایران، تهران، کویر، چاپ سوم.
19
20. عطار نیشابوری، فریدالدین(1372ش)، تذکرةالاولیاء، تصحیح محمد استعلامی، تهران، زوار، چاپ هفتم.
20
21. فاضلی، قادر (1392ش)، درآمدی بر سیاست و حکومت در عرفان اسلامی، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
21
22. فیض کاشانی، محمد بن مرتضی (1365ش)، الوافی، جلد اول، اصفهان، مکتبه امیرالمومنین(ع).
22
23. قرآن کریم.
23
24. کاظمی، علی (1370ش)، خاطرات مستر همفر، قم، اندیشههای اسلامی، چاپ چهارم.
24
25. مصباحیزدی، محمدتقی(1386ش)، در جستجوی عرفان اسلامی،قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، چاپ اول.
25
26. مطهری، مرتضی (1371ش)، مجموعه آثار، تهران، صدرا، چاپ اول.
26
27. مولوی، جلالالدینمحمد(1372ش)، مثنویمعنوی، دفتر اول، شرح: کریم زمانی، تهران، اطلاعات.
27
28. ــــــــــــ (1375ش)، مثنوی معنوی، دفتر چهارم، شرح: کریم زمانی، تهران، اطلاعات.
28
29. نهج البلاغه.
29
30. یوسفیان، حسن و احمدحسین شریفی (1385ش)، عقل و وحی، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، چاپ چهارم.
30
31. سروش، عبدالکریم (1377ش)، «دیانت مدارا، و مدنیت»، مجله کیان، ش 45.
31
32. ــــــــــــ (شهریور و مهر1375)، «تحلیل مفهوم حکومت دینی»، تهران، مجله کیان، ش 32.
32
33. متولی، سیدمحمدحسین (دی1390)، وحدت فقه و عرفان در عصر صفوی، پگاه حوزه، ش 316.
33
34. مجاهدی، محمدمهدی (1383ش)، بررسی تحلیلی نسبت عرفان و سیاست، قم، نامه مفید، ش44.
34
ORIGINAL_ARTICLE
تحجر و تحجرگرایی در منظومه فکری امام خمینی(ره)
تحجر و جمود فکری همزاد با ادیان و عقاید بشری است. تاریخ اسلام و جامعة اسلامی نیز از بدو تشکیل حکومت اسلامی در مدینه از این جریان انحرافی به دور نبوده و در دوره های مختلف تاریخ اسلام شاهد فراز و فرود این جریان هستیم، به ویژه در دوره معاصر ایران جریان تحجر به سوی ریشه دارتر و تنومندترشدن حرکت است. در این مقاله تأکید بر نوعی از تحجر است که نگاه سلفی به دین و مذهب دارد و هیچ تحول و نوآوری و حتی تحول مبتنی بر اصول را بر نمیتابد. تحجر از جمله جریان های مخالف با تفکر و نهضت امام خمینی(ره) به شمار می رود؛ از این رو امام به موازات حرکت سیاسی اش، با صراحت و جدیت بیشتر به مبارزه و مقابله با جریان تحجرگرایی برخاست. این رویکرد امام با تحجر پس از پیروزی انقلاب افزایش یافت و به ویژه در اواخر عمرش در پیام تاریخی منشور خون دلی که پدر پیرتان از این دسته متحجر خورده » : روحانیت درباره این جریان فرمودند .« است، هرگز از فشارها و سختی های دیگران، نخورده است
https://sm.psas.ir/article_20001_190408da9ba2bf8fba4c8e2293ce6713.pdf
2012-03-01
61
80
تحجر
تحجرگرایی
مقدسمأبی
خوارج
امام خمینی(ره)
علی
شیرخانی
1
AUTHOR
محمد
رجایی نژاد
2
AUTHOR
اسفندیاری، محمد (1382ش)، جُمود و خُمود، قم، صحیفه خرد، چاپ دوم.
1
امام خمینی، روحالله (1363ق)، کشف اسرار.
2
ــــــــــــ (بهار1377)، شرح حدیث جنود عقل و جهل، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى، چاپ اوّل.
3
ــــــــــــ (1378ش)، دیوان امام (مجموعه اشعار امام خمینی)، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
4
ــــــــــــ (1378ش)، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
5
ــــــــــــ (1382ش)، تفسیر سوره حمد، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
6
ــــــــــــ (1382ش)، شرح چهل حدیث، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
7
ایازی، محمدعلی (1390ش)، ره افسانه (گفتارهای دین شناختی درباره خرافات)، تهران،
8
باقی، ع (1362ش)، در شناخت حزب قائدین زمان، تهران، دانش اسلامی.
9
10. جعفریان، رسول (1382ش)، جریانها و سازمانهای مذهبی سیاسی ایران (1320 تا 1357)، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
10
11. خاتمی، سید محمد (1372ش)، بیم موج، چاپ اول، تهران، مؤسسه سیمای جوان.
11
12. خوانساری، جمالالدین محمد (1360ش)، شرح غررالحکم، تهران، دانشگاه تهران.
12
13. دهخدا، علی اکبر (1373ش)، لغتنامه، تهران، دانشگاه تهران، چاپ اول دوره جدید.
13
14. ستوده، امیررضا (1379ش)، جلوههای معلمی امام خمینی، تهران، پنجره.
14
15. قرآن کریم.
15
16. مطهری، مرتضی (1370ش)، اسلام و مقتضیات زمان، قم، صدرا.
16
17. ــــــــــــ (1389ش)، ده گفتار، قم، صدرا.
17
18. ــــــــــــ (بیتا)، مجموعه آثار، ج 22 (جلد اول اخلاق و عرفان)، قم، صدرا.
18
19. نهجالبلاغه (1368ش)، ترجمه جعفر شهیدی، تهران، علمی فرهنگی.
19
20. خامنهای، سیدعلی (1376ش)، روزنامه اطلاعات، 17 خرداد 1376.
20
21. رمضایی، رضا (بهمن1386)، «سیر تجددزدگی نظام آموزشی دختران در ایران معاصر»، مجله معرفت، ش86.
21
ORIGINAL_ARTICLE
دانش سیاسی عقلی در تمدن اسلامی: هویتها و بنیانها
تمدن جدید بر مبنای فلسفه پایه گذاری شده است از این رو ارائه دانش سیاسی در تمدن اسلامی به زبان عقلی - فلسفی ضرورتی غیرقابل انکار می باشد. شناساندن دانش سیاسی عقلی تمدن اسلامی امکان مطالعات تطبیقی از یک سو و مطالعات بین رشته ای از سوی دیگر را در است و با رویکرد « اسنادی » ، سطح بی نالمللی فراهم می کند. روش به کار رفته در این مقاله تفسیری به شناساندن دانش سیاسی م یپردازد. نوشته حاضر نحوه فهم و درک مسلمانان را از این دانش و فرآیند تولید آن را در تمدن اسلامی نشان می دهد. از داده های این پروژه می توان برای نظریه پردازی سیاسی، تاریخ نگاری دانش سیاسی و فلسفه دانش سیاسی در تمدن اسلامی استفاده کرد.
https://sm.psas.ir/article_20002_b7bf55b8eddb0ffc46e66571664e99f0.pdf
2012-03-01
81
98
سنت
تمدن اسلامی
دانش سیاسی
محمد
پزشکی
pezeshkimohammad@gmail.com
1
AUTHOR
بکّار، عثمان (1385ش)، تاریخ و فلسفه علوم انسانی، ترجمه محمدرضا مصباحی، مشهد، بنیاد پژوهشهای اسلامی.
1
حائری یزدی، مهدی (1367ش)، اگاهی و گواهی: ترجمه و شرح رساله التصور و التصدیق، تهران، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی ایران.
2
داوری اردکانی، رضا (1377ش)، فارابی موسس فلسفه اسلامی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چاپ چهارم.
3
ــــــــــــ (1387ش)، عقل و زمانه: گفتگوها،تهران، سخن.
4
شریف، میان محمد (کوشش) (1367ش)، تاریخ فلسفه در اسلام، ترجمه زیر نظر نصرالله پورجوادی، ج3، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.
5
شیرازی، صدرالدین (1419ق)، الاسفار الاربعه، ج 6، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
6
ــــــــــــ (1375ش)، الشواهد الربوبیه، ترجمه و تفسیر جواد مصلح، تهران، سروش.
7
طباطبایی، محمدحسین (1397ق.الف)، بررسیهای اسلامی، به کوشش سید هادی خسروشاهی، ج2، قم، مرکز بررسیهای اسلامی.
8
ــــــــــــ (1397ق.ب)، شیعه: مجموعه مذاکرات با هانری کربن، با توضیحات علی احمدی و هادی خسرو شاهی، قم، مرکز بررسیهای اسلامی.
9
10. ــــــــــــ (1417ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، ج2،4،10و16، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ دوم.
10
11. قرآن کریم.
11
12. نصر، سیدحسین (1359ش)، علم و تمدن در اسلام، ترجمه احمد آرام، تهران، خوارزمی، چاپ دوم.
12
13. ــــــــــــ (1379ش)، نیاز به علم مقدس، ترجمه حسن میانداری، قم، مؤسسه فرهنگی
13
طه.
14
14. ــــــــــــ (1380ش)، معرفت و امر قدسی، ترجمه فرزاد حاجیمیرزائی، تهران، فرزان روز و باز.
15
15. ــــــــــــ (1385ش)، سه حکیم مسلمان، ترجمه احمد آرام، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ هفتم.
16
16. ــــــــــــ (1388ش)، معرفت و امر قدسی، ترجمه فرزاد حاجی میرزائی، تهران، فرزان روز، چاپ سوم.
17
17. یوسفیراد، مرتضی (1387ش)، «مکتب تاریخنگاری مسعودی در روششناسی دانش سیاسی در تمدن اسلامی»، به کوشش داود فیرحی، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، چاپ دوم.
18
18. برزگر، ابراهیم (پاییز و زمستان 1389)، «ساختار فهم اندیشه سیاسی اسلام»، دانش سیاسی: دوفصلنامه علمی- پژوهشی علوم سیاسی، سال ششم، ش2.
19
19. علمالهدی، جمیله (پاییز 1386) «درآمدی به مبانی اسلامی روش تحقیق»، نوآوریهای آموزشی، سال ششم، ش21.
20
20. کیخا، نجمه (پاییز 1392)، «مناسبات اخلاق و سیاست در حکمت متعالیه براساس عالم مثال»، فصلنامه سیاست متعالیه، شماره 2.
21
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیلی بر تفکر سیاسی فقهای شیعه در عصر ایلخانان
نوشته حاضر با الهام از روش هرمنوتیک قصدگرای اسکینر، پس از توصیفی اجمالی از زمینه ها و شرایط سیاسی و اجتماعی و بستر فکری شیعه در چارچوب فقه سیاسی، و معرفی فقهای معروف شیعه در این دوره به بررسی آرای سیاسی ایشان در متون فقهی شکل گرفته در فضای سیاسی متکثر ناشی از حاکمیت ایلخانان مغول و محیط فرهنگی نسبتاً مناسب برای طرح آموزه های فقهی - سیاسی مذاهب مختلف از جمله تشیع پرداخت است.
https://sm.psas.ir/article_20003_e484fed651ca0220845c96d333086449.pdf
2012-03-01
99
120
هرمنوتیک قصدگرا؛ فقه سیاسی؛ سلطان عادل؛ سلطان جائر؛ ولایت
فقیه
علی
خالقی
1
AUTHOR
آژند، یعقوب(1384ش)، ایلخانان، تهران، انتشارات مولی.
1
ابنطاوس، سیداحمد(1411ق)، بناءالمقاله العلویه (فاطمیه) فی نقض الرسالة العثمانیه، قم، موسسه آل بیت(ع).
2
ابن طقطقی، محمد بن علی بن طباطبا(1385ش)، الفخری فی الآداب السلطانیه والدول الإسلامیه، بیروت.
3
ابنالعبری(1377ش)، مختصر الدول، تهران، انتشارات علمی فرهنگی.
4
ابوالقاسم عبد الله بن محمد قاشانی، تاریخ الجایتو، تهران، انتشارات علمی فرهنگی، 1384.
5
اشپولر، برتولد(1384ش)، تاریخ مغول در ایران، تهران، انتشارات علمی فرهنگی.
6
افندی اصفهانی، عبدالله(1401ق)، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، قم، خیام.
7
اقبال آشتیانی، عباس(1388ش)، تاریخ مغول، تهران، امیرکبیر.
8
بیانی، شیرین(1371ش)، دین و دولت در ایران عهد مغول، تهران، نشر دانشگاهی.
9
پطروشفسکی(1354ش)، تاریخ ایران ، ترجمه کریم کشاورز، تهران، پیام.
10
تهرانی، شیخ آغا بزرگ(بیتا)، طبقات اعلام الشیعه، بیروت، دارالکتب.
11
جوینی، علاءالدین عطاالملک(1387ش)، تاریخ جهانگشای جوینی، تهران، هرمس.
12
حسن بن ابیطالب، فاضل آبی (1417ق)، کشفالرموز فی شرح مختصرالنافع، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
13
حلبی، ابیالصلاح (1404ق)، تقریب المعارف، قم، الهادی.
14
ــــــــــــ (بیتا)، الکافی فی الفقه، اصفهان، منشورات مکتبة امیر المومنین.
15
حلی، ابن ادریس (1417ق)، کتاب السرائر الحاوی للتحریر الفتاوی، قم، موسسه النشر الاسلامی.
16
ــــــــــــ (بیتا)، منتخب التبیان، بیجا.
17
حلی، ابنداود (1411ق)، الجوهرة فی نظم التبصره، تهران، مؤسسه انتشاراتی وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی.
18
ــــــــــــ (1367ش)، أرجوزه فی الکلام، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
19
حلی، یحیی بن سعید (1495ق)، الجامع للشرایع، قم، مؤسسه سیدالشهداء العلماء.
20
خالقی، علی (1386ش)، اندیشه سیاسی ابن ادریس حلی، قم، بوستان کتاب.
21
ــــــــــــ (1388ش)، اندیشه سیاسی ابی الصلاح حلبی، قم، بوستان کتاب.
22
خواندمیر، غیاثالدین (1380ش)، تاریخ حبیب السیر، تهران، خیام.
23
خویی، سید ابوالقاسم (1413ق) ، معجم رجال الحدیث، بی جا.
24
زرینکوب، عبدالحسین (1387ش)، روزگاران، تهران، سخن.
25
زنجانی، شیخ عبدالکریم(بیتا)، الفقه الارقی فی شرح العروة الوثقی، نجف، مطبقة الغری.
26
سید بن طاووس، رضیالدین (1406ق)، فلاح السائل، قم، دفتر تبلیغات اسلامی.
27
ــــــــــــ (1415ق)، الإقبال بالاعمال الحسنه، قم، دفترتبلیغات اسلامی.
28
ــــــــــــ (1363)، سعد السعود، قم، منشورات رضی.
29
ــــــــــــ (1375ش)، کشف المحجه لثمرة المهجه، قم، بوستان کتاب.
30
سید مرتضی علمالهدی (1405ق)، رسائل الشریف المرتضی، قم، دارالقران الکریم.
31
شعرانی، ابوالحسن (1388ش)، شرح و ترجمه کشف المراد، تهران، هرمس.
32
شیخ طوسی، محمد بن حسن (1400ق)، النهایه فی مجرد الفقه والغتوی، بیروت، دارالکتاب
33
العربی.
34
ــــــــــــ (بیتا)، تهذیب الاحکام، تهران، دار الکتب الاسلامیة.
35
شیخ مفید، محمدبن نعمان (1413ق)، المقنعه، قم، کنگره مبانی هزاره شیخ مفید.
36
طبری، عمادالدین (1376ش)، تحفة الابرار، تهران، میراث مکتوب.
37
ــــــــــــ (1379ش)، مناقب الطاهرین، تهران، سازمان چاپ و انتشارات.
38
ــــــــــــ (1383ش)، کامل بهائی، تهران، مرتضوی.
39
ــــــــــــ (1426ق)، کامل بهائی، نجف، مکتبة الحیدریه.
40
علامه حلی، حسن بن یوسف (1404ق)، مبـادی الوصول الی علم الاصول، قـم، مطبعة العلمیه.
41
ــــــــــــ (1412ق)، منتهی المطلب فی تحقیق المذهب، مشهد، مجمع البحوث المذهبیه.
42
ــــــــــــ (1414ق)، تذکرة الفقهاء، قم، آل البیت.
43
ــــــــــــ (1419ق)، نهایة الاحکام فی معرفه الاحکام، قم، آل البیت.
44
ــــــــــــ (1419ق)، نهایة المرام فی علم الکلام، قم، مؤسسه امام صادق(ع).
45
ــــــــــــ (1420ق)، تحریر الاحکام، قم، مؤسسه امام صادق(ع).
46
ــــــــــــ (1420ق)، ارشادالاذهان، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
47
فضلاله همدانی، رشیدالدین (1373ش)، جامعالتواریخ، تهران، البرز.
48
قاشانی، ابوالقاسم عبداله بن محمد (1384ش)، تاریخ الجایتو، تهران، انتشارات علمی فرهنگی.
49
گرجی، ابوالقاسم (1385ش)، تاریخ فقه و فقها، تهران، سمت.
50
گروسه، ورنه (1387ش)، امپراتوری صحرا نوردان، تهران، انتشارات علمی فرهنگی.
51
محقق حلی، جعفر بن حسن (1403ق)، الاجتهاد و التقلید(معارج الاصول)، قم، آل البیت.
52
ــــــــــــ (1407ق)، المعتبر فی شرح المختصر، قم، مؤسسه سیدالشهدا.
53
ــــــــــــ (1408ق)، شرائع الاسلام، قم، اسماعیلیان.
54
ــــــــــــ (1413ق)، رساله تیاسرالقبله (الرسائل التسعه)، قم، مکتبة آیتالله مرعشی نجفی.
55
ــــــــــــ (1414ق)، المسلک فی اصول الدین، مشهد، مجمع البحوث الاسلامیة.
56
مستوفی، حمداله (1364)، تاریخ گزیده، تهران، امیر کبیر.
57
57. Bhikhu Parekh and R.N.Berki (1973), A Critique of Skinner’s Methodology, journal of Ideas. VOL.34. NO.2 (APR-JUN,
58
58. Erik Asard (1987), Quentin Skinner and His Critics: Some Note on a Methoddogical Debate, Statsvetenskaplig Tidskrift, P.106.
59
59. Quentin Skinner (1972) Motive, Intention, and the Interpretation of Texts. New Literary History.V.3.
60
60. Quentin Skinner (1969), Meaning and Understanding in the History of Ideas, in History of Theory.
61
ORIGINAL_ARTICLE
اندیشه سیاسی شیخ شهاب الدین سهروردی
شیخ اشراق برای حکمت عتیق اهمیت فراوانی قائل شده و حکمای باستان را در درک حقیقت مصیب دانسته است. وی از یک سو درصدد بود تا حکمت زردشت و افلاطون را با یکدیگر ترکیب کند و از سوی دیگر حکمت واحد و کلی و جاودانهای را به وجود آورد که از آموزههای دینی و اسلامی برخوردار باشد. روش شناخت شهودی در اندیشه سهروردی در مرکز قرار میگیرد و دو پایه استدلال و شهود اشراقی پایه های حکمت ذوقی او را تشکیل میدهد. دغدغه اصلی مقاله، بررسی نسبت اندیشه سیاسی سهروردی با مبانی فلسفی اوست. بر این اساس، اندیشه سیاسی سهروردی مجموعهای منسجم از مبانی فلسفی است که در بستر زمانی خاص منجر به تولید نظریه ای خاص در باب حکومت گردید. حکیم متأله که مجهز به عقل و حکمت میباشد، حاکم مطلوبی است که از قبل آن نظریه دو ساحتی انسانی الهی یا اسلامی اشراقی جایگزین نظریه و رویکرد تکساحتی مادی جسمانی (دنیوی) میشود.
https://sm.psas.ir/article_20004_1b9ef9f4785eda0cc523dc893b405fc6.pdf
2012-03-01
121
137
سهروردی؛ اندیشه سیاسی؛ مبانی فلسفی؛ حکیم متأله؛ حکمت
اشراقی؛ حاکم مطلوب
رجبعلی
اسفندیار
1
AUTHOR
ابنسینا (1413ق)، الاشارات و التنبیهات، باشرح خواجه نصیرالدین طوسی، تحقیق سلیمان رسا، ج3، بیروت، موسسة النعمان.
1
ابوریان، محمدعلی(1372ش)، مبانی فلسفه اشراق از دیدگاه سهروردی، ترجمه محمدعلی شیخ، تهران، دانشگاه شهید بهشتی.
2
اسفندیار، رجبعلی(1385ش)، وجوه سیاسی فلسفه شیخ شهابالدین سهروردی، قم، مؤسسه بوستان کتاب.
3
افلاطون (1363ش)، جمهوریت افلاطون، ترجمه رضا مشایخی، تهران، کانون معرفت.
4
بتولی، سید محمد علی(1376ش)، با یونگ و سهروردی (مبانی فلسفی و عصبشناختی نظریه یونگ)، تهران، اطلاعات.
5
خالد غفاری، سید محمود (1380ش)، فرهنگ اصطلاحات آثار شیخ اشراق شهابالدین یحیی سهروردی، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
6
رضی، هاشم (1379ش)، حکمت خسروانی، سیر تطبیقی فلسفه و حکمت و عرفان در ایران باستان، تهران، بهجت.
7
سهروردی، شهابالدین (1377ش)، حکمة الاشراق، ترجمة سیدجعفر سجادی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
8
ــــــــــــ (1380ش.الف)، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، تصحیح و مقدمه هانری کربن، ج1و2، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
9
ــــــــــــ (1380ش.ب)،مجموعه مصنفات شیخ اشراق، مشتمل بر مجموعه آثار فارسی، تصحیح: سید حسین نصر، ج3، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
10
ــــــــــــ (1380ش.پ)،مجموعه مصنفات شیخ اشراق، ج4، تصحیح: نجفقلی حبیبی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
11
ــــــــــــ (2536شاهنشاهی)،سه رساله از شیخ اشراق، تصحیح: نجفقلی حبیبی، تهران، انجمن شاهنشاهی فلسفه ایران.
12
شایگان، داریوش و پرهام، هانری کربن (1373ش)، آفاق تفکر معنوی در اسلام ایرانی، تهران، نشر و پژوهش فروزان.
13
شریف، محمد (1362ش)، تاریخ فلسفه در اسلام، ج1، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.
14
طوسی، خواجه نصیرالدین محمد (1373ش)، اخلاق ناصری، تصحیح: مجتبی مینوی و علیرضا حیدری، تهران، خوارزمی.
15
فارابی، ابونصر (1361ش)، اندیشههای اهل مدینه فاضله، ترجمه سیدجعفر سجادی، تهران، کتابخانه طهوری.
16
مسکویه رازی، احمد (1361)، تهذیب الاخلاق، قم، انتشارات بیدار.
17
نصر، سیدحسین (1397ق)، جشننامه هانری کربن، تهران، موسسه مطالعات اسلامی.
18
ــــــــــــ (1361ش)، سه حکیم مسلمان، ترجمه احمد آرام، تهران، شرکت سهامی
19
کتابهای جیبی.
20
نصری، عبدالله (1379ش)، حدیث اندیشه (گفتگوهایی در باب تاریخ فلسفه اسلامی)، تهران، سروش.
21
امیرفجر، میثاق (1377ش)، «فلسفه اشراق» نامه فلسفه ، ش 4.
22
صدرا، علیرضا (1379ش)، «ارکان علم مدنی از دیدگاه فارابی»، فصلنامه علوم سیاسی، ش 8.
23
ضیایی، حسین (1374)، «خاستگاه و طبیعت اقتدار در اندیشه سیاسی سهروردی» ترجمه مهرداد وحدتی، فصلنامه علوم سیاسی، ش 10.
24
عباسی داکانی، پرویز (1377)، «قربت شرقی و غربت غربی»نامه فلسفه، ش 4.
25