%0 Journal Article %T پویایی و تحول در فقه سیاسی شیعه از منظر حقوق سیاسی %J سیاست متعالیه %I انجمن مطالعات سیاسی حوزه %Z 2345-2676 %A عمادی, عباس %D 2022 %\ 06/22/2022 %V 10 %N 37 %P 123-140 %! پویایی و تحول در فقه سیاسی شیعه از منظر حقوق سیاسی %K فقه شیعه %K فقه سیاسی %K حقوق سیاسی %K فقه مشروطه %K مردم‌سالاری %R 10.22034/sm.2022.549618.1843 %X هدف پژوهش حاضر بررسی و تبیین سیر تطور و پویایی سنّت فقهی شیعه از منظر حقوق سیاسی است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده با بهره‌گیری از دیدگاه السدیر مک­اینتایر در مورد مراحل تحول سنّت‌های فکری، سه مرحله از تحول سنّت فقهی شیعه را در ارتباط با مسأله حقوق سیاسی مردم می‌توان از یکدیگر تفکیک نمود: در فقه سلطانی، بیشتر نظریات بر ولایت مجتهدان یا اقتدار شاهان عادل تأکید داشته و حقوق سیاسی مردم چندان مورد توجه نبوده است. با بروز بحران در نظام سلطنت و وقوع جنبش مشروطه‌خواهی، پشتوانه‌های تئوریک آن نیز نیازمند بازسازی معرفتی بود و به همین جهت، فقه مشروطه به منظور برون‌رفت از این بحران معرفتی، در کنار اقتدار شاهان و ولایت شرعی مجتهدان، بر حقوق سیاسی مردم و مشارکت آنان در قدرت تأکید می‌نمود. سومین تحول در فقه سیاسی شیعه مربوط به نظریه‌های معاصر است که با نفی مشروعیت نظام‌های سلطنتی، بر عنصر «مردم» و حقوق و آزادی‌های سیاسی آنان تأکید دارد. بنابراین، نتایج تحقیق نشان می‌دهد که سنّت فقهی- سیاسی شیعه در مسأله حقوق سیاسی مردم، از اقتدارگرایی به مردم‌گرایی دچار تحول و دگرگونی شده است. %U https://sm.psas.ir/article_254416_c97f6036f997aa300b01afb802e99867.pdf