سازوکار تحقق افقِ وحدت و اخوت در جهان اسلام و جایگاه آن در الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه علامه طباطبایی

2 پژوهشگر حوزه‌ی علمیه‌ی قم

چکیده

رسیدن به نقطه‌ی وحدت‌بخش و اخوت‌پرور در جهان اسلام، نیازمند توجه خاص به سازوکارهای تقریب برای تحکیم اتحاد و انسجام کشورهای اسلامی است. متأسفانه موارد اختلافی میان مذاهب، با بسترسازی دشمنان مشترک، از سطح حوزه‌های تخصصی به عرصه‌های همگانی راه پیدا کرده است. در بستر چنین ضرورت‌هایی، بازگشت به اندیشه‌ی امامخمینی(ره) راه‌گشاست. این مقاله برآن است تا در سند پایه‌ی الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت، رهنمودهای عملی امام راحل در این زمینه، نظیر شناخت تبار تفرقه‌افکنان، ضرورت گذار از عوام‌گرایی، درک دشمن مشترک، توجه به اهداف دشمنان، شناخت شیوه‌ی برخورد ائمه‌ی اطهار(ع) با اهل‌سنت، تکیه‌بر مشترکات امت اسلامی، گذار از شعار امت واحده و تلاش واقعی برای تحقق آن، اخوت و برادری، شناخت اقتضائات زمانه، توجه به منافع و اصول مشترک، لزوم بیداری، توجه به مصالح امت، بازگشت به دین را بررسی نموده و پشتوانه‌های معرفتی آنها را بیان کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Mechanism of Materialization of Unity and Brotherhood Horizon in Muslim World and its Status in Iranian-Islamic Model of Progress

نویسندگان [English]

  • Seyyed Ibrahim Sarparast Sadat 1
  • Ibrahim Salehi Haji Abadi 2
چکیده [English]

Arriving at brotherly and unifying point in Muslim World demands special attention to mechanisms of approximation for consolidating unity and integration of the Islamic nations. Regretfully, conflict of ideas among religions have opened way to public arena from specialized areas given the grounds paved by joint adversaries. Return to ideas of Imam Khomeini (ra) would solve the problem when such necessities appear on the ground. This article intends to study practical guidelines of Imam Khomeini (ra) and introduce their epistemological enterprises in this regard. Recognition of origin of those in disunity, necessity for transition from populism, realization of joint adversary, considering goals of enemies, recognition of attitude of the Saint Imams (a’) towards Sunnis, Reliance on commonalities of Islamic ummah, transition from motto of unified ummah and attempt for its materialization, brotherhood, recognition of exigencies of time, considering common principles and benefits, necessary awakening, considering interests of people and return to religion are among the issues of study.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Imam Khomeini
  • Approximation of Religions
  • Shiism and Sunnism
  • Disunity and Unity
  • High Interests of Islamic ummah
  • Iranian-Islamic Model of Progress
  1. آذرنوش، آذرتاش (1379). فرهنگ معاصر عربی- فارسی، تهران: نی.
  2. ابن النعمان الملقب بالشیخ المفید، محمد بن محمد (بی‌تا). الامالی. قم: جماعه المدرسین فی الحوزۀ العلمیۀ قم.
  3. ابن­بابویه القمی، المعروف بصدوق (بی‌تا). صفات الشیعه. تهران: عابدی.
  4. ــــــــــــــ (1417). الامالی. تحقیق: قسم الدراسات الاسلامیه. قم: مؤسسۀ البعثۀ.
  5. ــــــــــــــ (1404). من لایحضره الفقیه. تحقیق: علی‌اکبر غفاری. قم: جامعه المدرسین.
  6. ــــــــــــــ (بی‌تا). الخصال. تحقیق: علی‌اکبر غفاری، قم: جماعه المدرسین فی الحوزه العلمیه.
  7. ابن عاشور، محمد بن الطاهر (بی‌تا). تفسیر التحریر والتنویر المعروف بتفسیر ابن‌عاشور. بیروت: مؤسسۀ التاریخ.
  8. ابن منظور الافریقی (بی‌تا). لسان العرب. بیروت: دار صادر.
  9. ابن هشام، عبدالملک (1975). السیره النبویه لابن هشام. بیروت: دار الجیل.
  10. اصفهانی، عمادالدین حسین (1375ق). مکتب اسلام، تهران: اتحاد.
  11. البرقى، أحمد بن محمد بن خالد (بی‌تا). المحاسن. تحقیق: سیدجلال‌الدین الحسینی. بی‌جا: دار الکتب الاسلامیه.
  12. البیهقی، احمد بن الحسین (بی‌تا). السنن الکبرى. بیروت: دار الفکر.
  13. الحر العاملی، محمد بن حسن (1414). تفصیل الوسائل الشیعه. قم: مؤسسه آل‌البیت.
  14. خمینی، روح‌الله (1378). صحیفه امام؛ مجلدات مختلف. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
  15. راغب اصفهانی (1426). مفردات الفاظ القرآن. تحقیق: صفوان عدنان داوودی. بی‌جا: طلیعه النور.
  16. الرحمانی الهمدانی، احمد (1417). الامام علی. تهران: المنیر للطباعه و النشر.
  17. روحی البعلبکی (1385). فرهنگ المورد. ترجمه: محمد مقدس. تهران: امیر کبیر.
  18. الزحیلی، وهبه (1426). التفسیر المنیر. دمشق: دار الفکر.
  19. سبحانی، جعفر (بی‌تا). فروغ ابدیت. بی‌جا: دار التبلیغ اسلامی.
  20. السجستانی، سلمان (1410). سنن ابی‌داود. بیروت: دار الفکر.
  21. السیوطی، جلال‌الدین (1421). الدر المنثور فی التفسیر بالماثور. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  22. شرف­الدین، السید عبدالحسین (1404). النص و الإجتهاد. تحقیق: ابومجتبی. بی‌جا: ابو مجتبی.
  23. صداقت ثمر حسینی، کامیار (1391). انقلاب اسلامی ایران و مجددان بزرگ شیعه؛ فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، سال نهم، شماره 31.
  24. طباطبائی، سیدمحمدحسین (1412). المیزان فی تفسیر القرآن. قم: اسماعیلیان.
  25. الطبرسی، ابی الفضل بن الحسن (1408). مجمع‌البیان. تحقیق: هاشم محلاتی و سید فضل‌الله یزدی. بیروت: دار المعرفه.
  26. عبدالباقی، محمد فؤاد (1407). المعجم الفهرس لالفاظ القرآن الکریم. بیروت: دارالفکر.
  27. فضل‌الله، محمدحسین (1998). من وحی القرآن. بیروت: دارالملاک.
  28. الکلینی، محمد بن یعقوب (1365). الکافی. تحقیق: علی‌اکبر الغفاری. طهران: دار الکتب الاسلامیۀ.
  29. مجلسی، محمدباقر (1403). بحارالانوار. تحقیق: عبدالرحیم الربانی. بیروت: دار احیاء التراث العربی.